Монголовед О. М. Ковалевский о китайской книге «Мин Синь Бао Цзянь»: по следам одной дневниковой записи

Бесплатный доступ

Рассматривается запись видного российского монголоведа, буддолога и организатора высшего востоковедного образования О. М. Ковалевского (1801-1878) в его «Дневнике занятий за 1832 г.», рукопись которого хранится в Отделе рукописей Библиотеки Вильнюсского университета. Это конспект на английском языке аннотации китайской книги «Мин синь бао цзянь» (明心寶鑑, «Драгоценное зерцало для просветления сердца») из некоего протестантского миссионерского журнала, издававшегося в Малакке. В статье уточняется и значительно дополняется ранее опубликованный комментарий к этой записи. Представляется английский текст указанной аннотации, найденный в журнале «Индийско-Китайская подборка» за 1818 г. Доказывается, что автором аннотации был протестантский миссионер Уильям Милн (William Milne, 1785-1822). Обсуждается сам факт обращения к этой книге протестантского проповедника для представления традиционного китайского мировоззрения. Предполагается, что данная аннотация стала первым шагом к выбору «Мин синь бао цзянь» для преподавания китайского языка в Императорском Казанском университете в 1837-1844 гг.

Еще

О. м. ковалевский, у. милн, мин синь бао цзянь, миссионеры, протестантизм, китай

Короткий адрес: https://sciup.org/147242423

IDR: 147242423   |   DOI: 10.25205/1818-7919-2023-22-10-77-88

Список литературы Монголовед О. М. Ковалевский о китайской книге «Мин Синь Бао Цзянь»: по следам одной дневниковой записи

  • Биография и научное наследие востоковеда О. М. Ковалевского (по материалам архивов и рукописных фондов) / Р. М. Валеев, В. Ю. Жуков, И. В. Кульганек, Д. Е. Мартынов, О. Н. Полянская; отв. и науч. ред. Р. М. Валеев и И. В. Кульганек. Санкт-Петербург; Казань: Петербургское Востоковедение, 2020. 434 с.
  • Майоров В. М. Драгоценное зерцало просветленного сердца // Вопросы истории. 2008. № 5. С. 170-174.
  • Маяцкий Д. И., Завидовская Е. А. Синологические исследования архимандрита Даниила (Сивиллова) и его переводы на китайский язык православных сочинений // Вестник НГУ. Серия: История, филология. 2022. Т. 21, № 4: Востоковедение. С. 141-152. https://doi.org/10.25205/ 1818-7919-2022-21-4-141-152
  • Полянская О. Н. «Дневник занятий в 1832 г.» востоковеда О. М. Ковалевского как источник по этнографии монголоязычных народов // Вестник Бурят. гос. ун-та. 2011. № 7. С. 42-46.
  • Полянская О. Н. Дневниковое наследие монголоведа О. М. Ковалевского (1828-1833 гг.). «Дневник занятий за 1832 г.» - источник по истории народов Внутренней Азии / Науч. ред. Ш. Б. Чимитдоржиев; подгот., предисл., глоссарий и указ. О. Н. Полянской. Улан-Удэ: Изд-во Бурят. гос. ун-та, 2012. 153 с.
  • Полянская О. Н. Монголоведение в России первой половины XIX в.: О. М. Ковалевский и А. В. Попов. Улан-Удэ: Изд-во Бурятского госуниверситета, 2019. 321 с. Полянская О. Н., Кузьмин Ю. В., Урангуа Жамсран. Образ Китая в дневниках монголоведа О. М. Ковалевского (1801-1878) // Вестник Бурят. гос. ун-та. Гуманитарные исследования Внутренней Азии. 2021. Вып. 1. C. 36-39.
  • Россия - Монголия - Китай: Дневники монголоведа О. М. Ковалевского. 1830-1831 гг. / Подгот., предисл., глоссарий, коммент. и указ. Р. М. Валеева, И. В. Кульганека. Казань: Изд-во «Таглимат» Института экономики, управления и права, 2006. 103 с.
  • Скачков П. Е. Очерки истории русского китаеведения. М.: ГРВЛ, 1977. 504 с.
  • Эпистолярное и дневниковое наследие монголоведа О. М. Ковалевского (1828-1833 гг.) / Подгот., предисл., коммент. и указ. О. Н. Полянской. Улан-Удэ: Изд-во Бурят. гос. ун-та, 2008. 227 с.
  • A Collection of Voyages and Travels, Some Now First Printed from Original Manuscripts, Others Translated out of Foreign Languages, and Now First Published in English…: In Four Volumes. L.: Black Swan, 1704. Vol. I. 748 p.
  • Bibliotheca Sinica // The Indo-Chinese Gleaner. Malacca: Printed at the Mission Press, 1818. No. V. August 1818. P. 157-163.
  • Catalogue of The Morrison Collection of Chinese Books. By Andrew C. West. L.: University of London School of Oriental and African Studies, 1998. 31, 549 p.
  • Catalogus librorum bibliothecae regiae sinicorum // Fourmont, Stephanus. Linguae Sinarum Mandarinicae hieroglyphicae grammatica duplex, Latine, & cum characteribus Sinensium: item Sinicorum Regiae bibliothecae librorum catalogus, denuo cum notiis amplioribus & charactere Sinico. Lutetiae Parisiorum: Guerin, Rollin, Bullot, 1742. P. 343-500.
  • Chan A. S. J. Chinese Books and Documents in the Jesuit Archives in Rome: A Descriptive Catalogue: Japónica-Sinica I-IV. Study of the Ricci Institute for Chinese-Western Cultural History. An East Gate Book. Armonk, NY: M. E. Sharpe, 2002. 626 p.
  • Clart P. The Ming xin bao jian 明心寶鑑 (Precious Mirror for Enlightening the Mind) and Its Transmission in the West // Ming Qing yilai shanshu congbian chuji di yi ce [明清以來善書叢 編初集第一冊]. Chinese Morality Books since the Ming and Qing Dynasties. First Collection. [臺北市:新文豐出版公司]. Taipei: Shin wen feng Print Co., 2018. P. 13-29.
  • Espejo rico del claro corazón. Traducción y transcripción del texto chino por Fray Juan Cobo O. R (siglo XVI). Ediciyn, studio y notas de Li-Mei Liu. Madrid: Letrúmero, 2005. 266 p.
  • Hien Wun Shoo. Chinese Moral Maxims, with a free and Verbal Translation; Affording Examples of the Grammatical Structure of the Language. Compiled by John Francis Davis, F. R. S. L.: John Murray; Macao: The Honorable Company’s Press, 1823. 199 p.
  • Memoirs of the life and labours of Robert Morrison, D. D., F. R. S., M. R. A. S., member of The Society Asiatique of Paris, & c. & c. Compiled by his widow [Morrison, Eliza A. Mrs. Robert] with critical notices of his Chinese works by Samuel Kidd, and an Appendix containing Original Documents: In two volumes. L.: Longman, Orme, Brown, Green, and Longmans, 1839. Vol. I. 9. 551 p.
  • Memoirs of the Rev. William Milne, D. D. late Missionary to China and Principal of the Anglo-Chinese College: Compiled from Documents written by the Deceased: To which are added occasional Remarks. By Robert Morrison D. D. Malacca: Mission Press, 1824. 8, 231 p.
  • Milne W. A. Retrospect of the First Ten Years of the Protestant Mission to China (now, in Connection with the Malay, Denominated the Ultra-Ganges Missions): Accompanied with Miscellaneous Remarks on the Literature, History, and Mythology of China & c. Malacca: The Anglo-Chinese Press, 1820. 8, 376 p.
  • Navarrete F. Tratados historicos, politicos, ethicos, y religiosos de la monarchia de China: Descripcion breve de aqvel imperio, y exemplos raros de emperadores, y magistrados del. Con narracion difvsa de varios svcessos, y cosas singvlares de otros reynos, y diferentes navegaciones. Añadense los decretos pontificios, y proposiciones calificadas en Roma para la mission chinica; y vna bula de N.M.S.P. Clemente X. en fauor de los missionaries. Madrid: Imprenta Real, 1676. [20], 518, [26] p.
  • Philip R. The Life and Opinions of the Rev. William Milne, D.D., Missionary to China, illustrated by Biographical Annals of Asiatic Missions, from Primitive to Protestant Times; Intended as A Guide to Missionary Spirit. Philadelphia: Herman Hooker, 1840. 6, 435 p.
  • [W. Milne] to the Rev. Dr. Morrison. Malacca, Nov. 26, 1819 // Memoirs of the life and labours of Robert Morrison, D. D., F. R. S., M. R. A. S., member of The Society asiatique of Paris, &c. &c. Compiled by his widow [Morrison, Eliza A. Mrs. Robert] with critical notices of his Chinese works by Samuel Kidd, and an Appendix containing Original Documents: In two volumes. Vol. II. L.: Longman, Orme, Brown, Green and Longmans, 1839. pp. 12-13.
  • Wells W. S. A Limited, Legacy Literacy: Reconfiguring Literary Sinitic as Hanmunkwa in Korea, 1876-1910. PhD Thesis. Vancouver: The University of British Columbia, 2020. 15, 397 p.
  • Yeung Man-Shun. Chapter 4. Buddhist-Christian Encounters: Robert Morrison and the Haichuang Buddhist Temple in Nineteenth-Century Canton // The Church as safe haven : Christian governance in China. Ed. by Lars Peter Laamann, Joseph Tse-Hei Lee. Leiden; Boston: Brill, 2018. P. 71-100.
Еще
Статья научная