Surunkali ekssudativ oʻrta otitning quloq pardasidagi teziografiyalar natijasida bosqichini aniqlash

Tadqiqotning maqsadi. SEO‘O bosqichlarini aniqlashning yuqori darajadagi ishonchlilikka ega boTgan obyektiv usulini ishlab chiqishdir.

Materiallar va usullar. Kuzatuv ostida 85 bemor (112 quloq) boTgan, ulardan 51 nafari 1855 yoshda va 34 nafari 4-17 yoshda, 40 nafari erkak va 45 nafari ayol SEO‘O bo‘yicha statsionar Otorinolaringologiya boTimiga yotqizilgan. Klinik, otorinolaringologik, audiologik tekshiruvlardan tashqari, barcha bemorlar timpanopunktur yordamida timpanik bo‘shliq tarkibini qayrilgan cho‘ziq igna va shpris yordamida amalga oshirildi. Olingan tarkib Petri idishlariga joylashtirildi va teziografiya oTkazildi. Teziografiya - bu tabiiy moddalami СиСЬ^НгО kristallarini tekshirilayotgan moddalar ishtiroki asosida kristallanganda oTganish usuli [11]. Otorinolaringologiyada teziografiya kamdan-kam hollarda qoTlaniladi, asosan kristallografik rasmdan oldin ekssudatining jismoniy holatini baholash uchun, yalligTanish jarayoni va sinusit shakllarini aniqlashning yordamchi invaziv boTmagan usuli sifatida [12, 13, 14] va faqat bitta tadqiqotlar otitlarda ekssudat holatini oTganishga bagTshlangan [15]. Olingan kristallogrammalar makro va mikroskopik jihatdan oTganilib, l/sm2 [16] West Media (Avstriya) microoptix MX 300T mikroskopi yordamida kristallografik sur‘atining tabiati va kristallanish markazlarining kontsentratsiyasini aniqlandi. Eshitish qobiliyatini tonal chegara audiometriyasi va timpanometriya usuli bilan oTganish dinamikada amalga oshirildi. Kuzatuv davri 12 oygacha.

Tadqiqot natijalari va munozaralar. Tadqiqot natijalarini tahlil qilish SEO‘Oning turli bosqichlarida kristallanish markazlari kontsentratsiyasining statistik jihatdan ishonchli (p <0,05) koTsatkichlarini aniqlashga imkon berdi. Kristallanish markazlarining olingan kontsentratsiyasiga va biz taklif qilgan asl metodologiyaga muvofiq SEO‘O bosqichi to‘g‘risida xulosa chiqarildi:

Kristallanish markazlarining kontsentratsiyasi 0,46 dan kam bo‘lsa, SEO‘ONING seroz bosqichi, Kristallanish markazlarining kontsentratsiyasi 0,46 dan 0,92 gacha - SEO‘Oning sekretor bosqichi; va Kristallanish markazlarining kontsentratsiyasi 0,92 dan ortiq boTsa, o‘rta otitning ekssudativning tolali bosqichi aniqlandi[16],

Kasalxonagayotqizilgan barcha 85 bemor (112 quloq) klinik, otorinolaringologik vaaudiologik tadqiqotlar natijasida SEO‘O tashxisi tasdiqlandi. Teziografik usuldan foydalangan holda tadqiqot natij alari olingan kristallogrammalar bo‘yicha vizual ravishda va Kristallanish markazlarining kontsentratsiyasini aniqlash bilan statistik ishlov berish ma‘lumotlari bo‘yicha miqdoriy jihatdan baholandi. Barcha bemorlar 3 guruhga boTingan:

1-guruh: SEO‘Oning seroz bosqichi - 29 bemor, ulardan 10 tasi bir tomonlama va 17 tasi ikki tomonlamajarayon(jami 44 quloq);

2-guruh: sekretor bosqich -31 bemor, ulardan 15 tasi bir tomonlama va 12 tasi ikki tomonlama jarayon (39 quloq);

3 - guruh: tolali bosqich - 25 bemor, ulardan 7 tasi bir tomonlama va 11 tasi ikki tomonlama jarayon (29 quloq).

1-guruhdagi 29 bemorda Kristallanish markazlarining kontsentratsiyasi 0,24 dan 0,43 l/sm2 gacha (0,37±0,06). Ko‘rsatkich qiymatlari 0,46 l/sm2 dan kam boTganligi sababli, ushbu bemorlar SEO‘Oning seroz bosqichini tasdiqladilar (tavsiya etilgan usulga muvofiq) [16] va konservativ davo olib borildi, shu jumladan eshitish naychalarining og‘zini anemizatsiya qilindi, deksametazon bilan eshitish naychalarini kateterizatsiya qilindi, mukolitik dorilami qabul qilindi. 3 oydan keyin 12 bemorda eshitish qobiliyati yaxshilandi (41,4%). Bu guruhdagi 17 bemorda qoTlanilgan davo ta‘sir etishmasligi qayd etildi. Ushbu bemorlarga timpanotomiya va quloq pardasini shuntlash operatsiyasi o‘tkazildi, ulardan 16 tasi adenotomiya yoki adenotonsillotomiya (koTsatmalarga muvofiq) bir vaqtning o‘zida amalga oshirildi. 1 oydan so‘ng barcha operatsiya qilingan bemorlarda eshitish funksiyasi yaxshilandi. Shuntlar 6-8 oydan keyin olib tashlandi. Audiometrik usullar bilan tasdiqlangan maqsadli davolash samaradorligi 3, 6, 12 oy ichida saqlanib qoldi.

3-guruhdagi 25 bemorda kristallanish markazlarining konsentratsiya qiymatlari 0,94 l/sm2 va undan yuqori boTgan. Ushbu qiymat chegara raqamidan oshib ketadi-0,92 l/sm2, bu biz taklif qilgan usulga muvofiq [16] SEO‘Oning tolali bosqichini tasdiqlaydi. 20 bemor (80%) ushbu guruhdan adenotomiyayoki adenotonsillotomiya (koTsatmalarga ко Ta) bir vaqtning o‘zida timpanotomiya (6 kishi) yoki quloq pardasini shuntlash operatsiyasi (14 kishi) oTkazildi. SEO‘Oning fibroz bosqichida barcha bemorlarga davolashning konservativ yo‘nalishi rezorbsiya terapiyasi (proteolitik fermentlar) va gormonal vositalami (transtubar yoki intratimpanal) tayinlashni o‘z ichiga olgan. 21 bemorda (84%) 1, 6 va 12 oydan keyin eshitish qobiliyati yaxshilandi.

Shunday qilib, SEO‘O bosqichini aniqlashning taklif qilingan usuli obyektiv, ishonchli vahar qanday yoshdagi bemorlarda SEO‘O bosqichlarini aniqlashtirish uchun ishlatilishi mumkin. Davolashning eng past samaradorligi SEO‘ONINGkech, 3-bosqichidakuzatiladi. Taklif etilayotgan usulning amalga oshirilishi klinik amaliyotdan quyidagi misollar bilan tasvirlangan. Bemor L., 13 yoshda, OtorinolaringologiyaboTimiga bir tomonlama eshitish qobiliyatining pasayishi shikoyatlari bilan kirdi. Anamnezdan maTum boTishicha, chap quloqning tiqilishi hissi oTkir respirator virusli infeksiyalardan keyin paydo boTgan va uch hafta davomida saqlanib qolgan. Og‘riq sindromi yo‘q edi. Bemor L. kasalxonaga yotqizilganida, otoskopiya o‘tkazildi, unda chap tomonda kulrang - pushti rangdagi tortilgan quloq pardasi, yorugTik refleksining qisqarishi kuzatildi. Tonal chegara audiometriyasi bilan havo tovush o‘tkazuvchanligi chegaralarining chap tomonda 20-25 dB gacha bir tomonlama o‘sishi C tipidagi timpanogramma aniqlandi, o‘ng tomonda eshitish chegaralari 0-5 dB gacha A tipidagi timpanogramma aniqlandi. Tashxis chap tomonlama ekssudativ otit vositasi. SEO‘O bosqichini aniqlash uchun qo‘shimcha tekshiruv o‘tkazildi: chap tomondagi timpanik bo‘shliqdan ajratiladigan devor yig‘ildi va teziografik tadqiqot o‘tkazildi. Kristallogramma aniq suratli, uzun, to‘g‘ri dendritlar bilan, simmetrik joylashgan "to‘plamlarga" to‘plangan, kamdan-kam kristallanish markazlari bilan olingan. Kristallanish markazlarining kontsentratsiyasi 0,39 l/sm2 gato‘g‘ri keldi. Bemor L. ga Kristallanish markazlarining kontsentratsiyasi 0,46 l/sm2 dan kam boTganligi uchun SEO‘Oning serozbosqichi tashxisi qo‘yilgan. Ikki hafta davomida konservativ davo amalga oshirildi, shu jumladan eshitish naychalarining og‘zini anemizatsiya qilish, deksametazonni transtubar yuborish, mukolitik vositalami va endonazal qabul qilindi. 1 oydan keyin audiometriya va impedansometriya ko‘rsatkichlari bo‘yicha eshitish funksiyasi normal bo‘ldi. Natija ijobiy boTdi -eshitish 3, 6, 12 oydan keyin normal holatga keldi.

Ikkinchi holatda, 5 yoshli bemor B. Otorinolaringologiya boTimiga ota-onasining so‘zlariga ko‘ra, eshitish qobiliyatining ikki tomonlama pasayishi va nutqning kechikishi haqida shikoyatlar bilan keldi. Anamnezdan ma‘lum boTishicha, bolada tez-tez o‘tkir respirator virusli infeksiyalar, o‘tkir otitlari kuzatiladi. Antibiotik terapiyasi olgan. 3 yoshdan boshlab burun bilan nafas olish qiyin, nutq noaniq, tushunarsiz. Kasalxonaga yotqizilganida, bemor B. otoskopiya o‘tkazildi-kulrang, qalinlashgan quloq pardalari, o‘tkir yalligTanish o‘zgarishlarining yo‘qligi, impedansometriyada ikkala tomondan "b turi" timpanogrammasi, о‘yin audiometriyasi da - eshitish chegaralari 45-50 dB ga to‘g‘ri keldi, bu eshitish qobiliyatining П darajasini ko‘rsatdi. Tashxis qo‘yildi - ekssudativ o‘rta otit, adenoidning 2-3 darajalari. SEO‘O bosqichini aniqlash uchun qo‘shimcha tekshiruv o‘tkazildi: quloq pardasi bo‘shlig‘idan ajratilgan tarkibning teziografik tekshiruvi o‘tkazildi. Olingan kristallogrammada qisqartirilgan dendritlar va ko‘p kristallanish markazlari (KM) tasvirlangan. Kristallanish markazlarining kontsentratsiyasi aniqlandi, uning qiymati 0,86 1/sm2 ga to‘g‘ri keldi. Shartbajarilganligi sababli: Kristallanish markazlarining kontsentratsiyasi 0,46 dan 0,92 1/sm2 gacha, B. bemoriga SEO‘Oning sekretor bosqichi tashxisi qo‘yilgan. Bolada adenotomiya va bir vaqtning o‘zida ikki tomonlama quloq pardasini shuntlash o‘tkazildi. Eshitish funksiyasi yaxshilandi va 1 oydan so‘ng eshitish chegaralari o‘yin audiometriyasi ma‘lumotlariga ko‘ra 10-15 dB ga to‘g‘ri keldi. Shuntlar 7 oydan keyin olib tashlandi. 12 oydan so‘ng tipanogramma ikkala tomonning "a turi" gato‘g‘ri keldi va audiometrik ko‘rsatkichlar normal diapazonda edi.

Shunday qilib, teziografiya natijalarini o‘rganish bilan tavsiflangan klinik tadqiqot ma‘lumotlari SEO‘O bosqichlarini aniqroq aniqlashga imkon beradi va shungamos ravishda SEO‘O rivojlanish bosqichlariga muvofiq maqsadli davolanishni amalga oshiradi, bu esa terapevtik ta‘sir samaradorligini sezilarli darajada oshiradi.

Xulosa. Katta klinik va laboratoriya materiallari asosida SEO‘O bosqichlarini muvaffaqiyatli aniqlash uchun dalillar olingan. Ish davomida surunkali ekssudativ otit bilan og‘rigan bemorlarning quloq pardasi bo‘shlig‘idan chiqarilishini o‘rganish uchun teziografik usulni qo‘llash va kasallik bosqichlarini farqlash uchun kristallanish markazlari soni bo‘yicha olingan kristallogrammalarning sifat - vizual va miqdoriy xususiyatlaridan foydalanish imkoniyatlari koTsatildi. Kristallanish markazlarining 0,46 dan kam konsentratsiyasida SEO‘Oning seroz bosqichi, Kristallanish markazlarining 0,46 dan 0,92 gacha konsentratsiyasida SEO‘Oning sekretor bosqichi, Kristallanish markazlarining 0,92 dan ortiq konsentratsiyasida ekssudativ otitning fibroz bosqichi aniqlandi. Teziografiya yordamida SEO‘O bosqichlarini aniqlash bo‘yicha tadqiqotlar barcha bemorlarda muvaffaqiyatli boTdi. Bu SEOMning belgilangan bosqichlariga ko‘ra yo‘naltirilgan terapiyaning funksional davolashda ijobiy natijalami olishga imkon berdi

ADABIYOTLAR:

• 1.    Коркмазов М.Ю., Ленгина M.A., Коркмазов AM. Биохимические показатели характера оксидатив-ного стресса в зависимости от проводимой послеоперационной терапии у пациентов, перенесших вну-триносовые хирургические вмешательства // Вестник оториноларингологии, 2016. Т. 81, No S5. С. 33-35.

• 2.    Хушвакова Н. Ж., Давронова Г. Б., Шукуров Ж. О. СОВРЕМЕННЫЕ ПОДХОДЫ К ДИАГНОСТИКЕ И ЛЕЧЕНИЮ НАСЛЕДСТВЕННО-ОБУСЛОВЛЕННЫХ ФОРМ НЕЙРОСЕНСОРНОЙ ТУГОУХОСТИ //Finland International Scientific Journal of Education, Social Science & Humanities. - 2023. - T. 11. - №. 4. - C. 2104-2117.

• 3.    Лопатин A.C., Варвянская A.B. Острый и хронический Риносинусит: Принципы терапии //Медицинский совет, 2014. No 3. С. 24-27.

• 4.    Xolov, X. N., Nurov, U. Г, & Narzullaev, N. U. (2022). IMMUNOPATHOGENESIS OF CLINICAL MANIFESTATIONS CHRONIC RHINOSINUSITIS. NeuroQuantology, 20(19), 1.

• 5.    Вишняков В.В., Синьков Э.В., Саракуева А.Р. Современные методы диагностики и лечения больных с экссудативным средним отитом // Материалы 2-го Петербургского форума оториноларингологов России. 2013. С. 44-46.

• 6.    Наимова 3. С., Хушвакова Н. Ж. Нейросенсорная Тугоухость-Типы, Причины И Симптомы//Central Asian Journal of Medical and Natural Science. - 2021. -T. 2. -№. 6. - C. 353357.

• 7.    Tos M., Poulsen G, Borch J. Etiologic factors in secretory otitis// Arch. Otolaryngology. 2011. Vol. 105(10). P. 582-588.                '                                            ’ '     '

• 8.    Xolov, H. N. (2022, December). Optimization of treatment of chronic sinusitis in children, taking into account the comorbid status. In “ONLINE-CONFERENCES" PLATFORM (pp. 116-117).

• 9.    Xolov, H. N. (2022, December). Study of Cytokine Polymorphisms in the Formation of Predisposition to Chronic Rhinosinusitis. In International Conference on Multidimensional Research and Innovative Technological Analyses (pp. 185-186).

• 10.    Xolov, H. N. (2022, September). The Significance Of The Pain Symptom In The Diagnosis Of Immune Disorders In Rhinosinusitis. In “Online-Conferences" Platform (Pp. 47-48)

• 11.    Никитин К. А., Арустамян И.Г., БолозневаЕ.В. Местное этиотропное лечение при остром наружном и среднем отитах. Медицинский совет. 2013;(7):22-25.

• 12.    Nikitin К.А., Arustamyan IG, Bolozneva E.V. Local etiotropic treatment for acute external and otitis media. Meditsinskiy Sovet. 2013;(7):22-25.

• 13.    Никифорова Г.Н., Свистушкин B.M., Дедова М.Г. Возможности местной терапии инфекционно-воспалительных заболеваний ЛОР-органов. РМЖ. 2015;(6):346.

• 14.    Nikiforova G.N., Svistushkin V.M., Dedova M.G Possibilities of local therapy of infectious and inflammatory diseases of the upper respiratory tract. RMJ. 2015;(6):346.

• 15.    Туровский А.Б., Крюков А.И. Острое воспаление наружного и среднего уха. Consilium Medicum. 2000;8(2):323-325.

• 16.    Turovsky А.В ., Kryukov AT. Acute inflammation of the outer and middle ear. Consilium Medicum. 2000;8(2):323-325. (In Russ.) Available at: https://consilium.orscience.ru/2075-1753/article/view/91296 .