Шох парданинг хиралашиши билан кечган асоратланган катарактани замонавий усулларда даволаш

Автор: Гуломидинов Ботирҷон Баҳодирҷонлилӣ, Икрамов Азизбек Фазилович

Журнал: Re-health journal.

Статья в выпуске: 1-2 (17), 2023 года.

Бесплатный доступ

Катарактани жарроҳлик йўли билан даволаш техникаси доимий равишда такомиллаштирилмоқда, аммо ҳозирги кунга қадар у операциядан кейинги бир қатор асоратлардан маҳрум эмас, улар кўришнинг такрорий, сезиларли пасайиши билан бирга келади (иккиламчи катаракт, ретинал кистанинг дистрофияси ва бошқалар.). Иккиламчи катаракт операциядан кейинги енг тез-тез учрайдиган асорат бўлиб, муваффақиятли операциядан кейин ҳам ривожланади. Унинг пайдо бўлиш частотаси 3 дан 87% гача, шунинг учун агар ушбу патологиянинг олдини олиш ва даволашга ёндашувлар яхшиланмаса, бу ёшга боғлиқ катарактдан кейин дунёдаги кўрликнинг иккинчи муҳим сабабига айланади. Ушбу мақолада шох парданинг хиралашиши билан кечган мураккаб катарактани замонавий усулларда даволаш масалалари ёритилган.

Еще

Катаракта, шох парда, даволаш, жарроҳлик усули

Короткий адрес: https://sciup.org/14127497

IDR: 14127497

Текст научной статьи Шох парданинг хиралашиши билан кечган асоратланган катарактани замонавий усулларда даволаш

Долзарблиги. Линзаларнинг хиралашиши тери зарарланишларида кузатилади (Ротмунд, Schaeffer, Сабуро, Bloch-Сулзбергер синдромлари ва бошцалар.бириктирувчи тузима метаболизмининг бузилиши ва суяк тизимининг анормалликлари (Марфан, Марчесани, Аперт, Еулерс-Данлос, Кондради-^умерманн синдромлари, хондродистрофия, ҳомосистинурия), ирсий хромосома касалликлари (Лоу, Маринеску, Сжогрен синдромлари, Шершевский-Тёрнер, Даун ва Maury касалликлари), шунингдек Alpert, Коккане, Риегер, Ахенфелд, ^аллерман ва Siemens — яна камдан-кам учрайдиган синдромлар билан.

Катарактаа, шунингдек, баъзи бошқа ирсий метаболик касалликлар билан бирга келади (углевод алмашинувининг бузилиши билан диабетик катаракта).

ТуFма катарактаа купинча эмбриогенезнинг 7-10-уафталарида шакллана бошлайди[3]. Дислокация ва сублуксация, шунингдек линзаларнинг колобомаси туғма бўлиши мумкин. Линзаларнинг шакли лентиконус (олд ва орқа) шаклланиши билан ҳам ўзгариши мумкин, сферофакия (сферик линзалар), микрофакия, қолдиқ ўқувчи мембранаси кузатилиши мумкин; шунингдек, туғма афакия (бирламчи, плокодлар қўйилмаганда) ва иккиламчи (псевдоафакия) [7].

ТуFма катаракта купинча микрофталмос, гипоплазия ва ириснинг колобомалари, ретинанинг колобомаси ва қон томир мембранасининг ўзи, ўқувчи мембранасининг қолдиқлари, оптик асаб атрофияси ва бошқа туғма нуқсонлар билан бирлаштирилади. Туғма катаракта эмбрионал ядро соуасида локализация килинади, бу катаракталар одатда икки томонлама булади[4].

Объективнинг тури, даражаси ва локализациясига, кўриш органининг бирга келадиган патологиясининг табиати ва оғирлигига кўра, туғма катарактанинг клиник кўринишлари жуда хилма-хиллиги билан ажралиб туради[8].

Объективнинг хиралашиш даражасига қараб, туғма катаракталар тўлиқ ва қисман бўлинади: зонуляр (қатламли), Марказий, ярим сўрилган, плёнкали, атипик катаракта, бу, коида тарикасида, куришнинг кескин ёки сезиларли пасайишига сабаб булади[6]. Кенг таркалган зонуляр (47-62, 2%), тулик (23-28, 8%) ва плёнкали (4,8-8,9%) катаракта. ТуFма катаракталарнинг аксарияти икки томонлама (85%), бир томонлама линзаларнинг улуши 15% ни ташкил килади. Бир томонлама ва икки томонлама туFма катаракта операциядан кейин куриш функцияларини тиклаш прогнозида кескин фарк килади.

Монокуляр зарарланиш билан 0Fир короли амблиопия ривожланади, бу куриш кескинлигининг паст даражасининг сабаби уисобланади. Бирок, бир томонлама катаракта ногиронликнинг сабаби булиши мумкин емас. Капсулали катаракта унинг кон томир копининг тескари ривожланишининг бузилиши билан боFлик[5].

Олд кутбли катаракта эктодермадан кристалли пуфакчанинг нотуFри боFланиши туфайли ривожланади, диаметри 2 мм, линзаларнинг олд қутбида жойлашган, деярли ҳар доим икки томонлама. Визуал бузилиш йук ёки у ауамияциз[1]. Бир томонлама кутбли катаракта билан обсcуратион амблиёпия ривожланиши мумкин. Агар шаффофлик каттароқ бўлса, беморлар куриш кобилиятининг ёмонлигидан шикоят киладилар[2].

Орка кутбли катарактадаги хиралик линзанинг орка кутбига якин жойлашган. Бунга шишасимон артериянинг тескари ривожланиши пайтида орқа капсуланинг тортилиши ва мезенхимал уяли элементларнинг орқа капсуласининг ёрилиши орқали линзага кириб бориши сабаб булади, деб ишонилади[4].

Утказилган нурда фундусдан пушти-кизил рефлекс фонида юмалок куюк диск куринади. Биомикроскопия билан оптик кисмдан ташкарида жойлашган сохта катаракта (тулик камайтирилмаган шишасимон артерия) билан дифференциал ташхис куйиш мумкин. Орка кутбли катарактадаги хиралик линзалар кисмига мос келади[3].

Тулик катаракта шакли ва уажмини саклаб, линзаларнинг диффуз булутланиши билан тавсифланади. Биомикроскопияда кўп ҳолларда оптик қисм йўқ, чунки линзаларнинг тўлиқ булутли моддаси унга тушадиган ёруFлик нурларини акс эттиради. Тулик катаракта билан куриш кулнинг юз якинидаги уаракатига ёки х,атто ёруглик идрокига туширилади.

Тадқиқот мақсади. Ушбу тадқиқотнинг асосий мақсади шох парданинг хиралашиши билан кўзларида катаракта операциясини ўтказган беморларда визуал натижалар ва асоратлар ҳақида хабар бериш эди. Иккинчи мақсад, окт олдинги сегментини визуал башорат қилишни башорат қилиш учун муқобил объективлаштириш усули сифатида ишлатиш мумкинлигини баҳолаш эди.

Бизга маълумки, бу денситометрия ва янги окт таснифлаш усуллари ёрдамида шаффоф бўлмаган шох парда баҳоланадиган ва таққосланадиган биринчи ҳисобот.

Тадқиқот материаллари ва усуллари. Ушбу ретроспектив тадқиқот учинчи даражали тиббиёт марказида ўтказилди. Тадқиқотга ҳеч қандай ёрдамчи усулларсиз иолни киритиш билан факоемулсификациядан ўтган ўқувчининг марказини яширадиган катаракта ва корнеа хираликлари бўлган 19 беморнинг йигирма учта кўзи киритилган.

Тадқиқот натижалари. Тадқиқот натижаларининг асосий кўрсаткичлари тузатилмаган ва энг яхши созланган кўриш кескинлиги (BCVA) ва асоратлар эди. Корнеа чандиғи зарарланишларининг орқа томони туманли чироқ, Счеимпфлуг Пентаcам ва олд сегментнинг оптик когерент томографияси (АСОCТ) ёрдамида баҳоланди. Катаракта жарроҳлигидан кейинги визуал натижалар ва яхшиланишлар қатори беморларимизда катаракта жарроҳлигининг хавфсизлиги ва самарадорлигини аниқлаш учун ишлатилган. Барча беморлар асоратларсиз капсулорексис ва факоемулсификациядан ўтдилар. Ўртача ёши 72.22 еди. 10.1 йил ва ўртача кузатув даври 18.57 ва 15.42 ойни ташкил этди. Ўртача BCVA операциядан олдин 1.45 дан 0.65 гача 0.94 дан операциядан кейин 0.55 LogMARча (п < 0.001) сезиларли даражада яхшиланди ва BCVA 20/100 ёки ундан юқори бўлган кўзлар сони 4 дан 14 гача ошди. Асоратларга икки кўзда корнеа шиши ва бешта кўзда олдинги корнеа патологиясини қайта фаоллаштириш киради.

Кўз операциядан кейин кўриш кескинлиги яхшиланмади, бу кўз касалликлари билан боғлиқ бўлиши мумкин.

Пентакам ва ASOCT корнеа денситометрияси якуний визуал натижа билан сезиларли боғлиқликни кўрсатмади. Шунга қарамай, бизнинг окт баҳолаш усулимиздан фойдаланиб, корнеа шаффофлигининг оғирлиги ва BCVA яхшиланиш диапазони (р = - 0,782, П = 0,001) ўртасида статистик жиҳатдан муҳим боғлиқлик топилди.

Хулоса. Катаракта ва корнеа хиралашганлигининг айрим ҳолатларида факоемулсификация ва иолни имплантация қилиш хавфсиздир, бу Suboptimal, аммо кератопластика имконсиз бўлганда ёки трансплантация етишмовчилиги хавфи юқори бўлганда узоқ муддатли кўришни таъминлайди. ASOCT -корнеа шаффофлиги учун катаракта операциясидан кейин визуал натижаларни башорат қилиш учун оддий восита.

Список литературы Шох парданинг хиралашиши билан кечган асоратланган катарактани замонавий усулларда даволаш

  • Каркищенко Н.Н. Основы биомоделирования. – М.: Межакадемическое издательство ВПК, 2004. – 608с.
  • Корсакова Н.В., Сергеева В.Е., Петров С.Б. Иммуногистохимический анализ клеток хрусталика в условиях формирования разных видов возрастной катаракты у человека // Морфология. – СПб.: Эскулап, 2007. – Т. 132. – № 5. – С. 47–51.
  • Корсакова Н.В., Григорьев В.Н., Сергеева В.Е. Экспериментально-морфологическое обоснование десимпатизации глаза как нового способа вызывания катаракты // Морфология. – СПб.: Эскулап, 2011. – Т.140. – № 6. – С. 57–61.
  • Корсакова Н.В., Лузикова Е.М., Шацких О.А. и др. Иммунореактивность структур хрусталика в норме, при его возрастном корковом и вторичном помутнении у человека // Морфология. – СПб.: Эскулап, 2013. – Т. 143. – № 1. – С. 28–31.
  • Hernandez C.M. Cataracts: Causes, Symptoms, and Surgery. – New York: NovaPublishers, 2010. – 207 p.
  • Lorand L., Conrad S.M., Velasco P.T. Formation of a 55 000-weight cross-linked beta crystalline dimer in the Ca2+-treated lens. A model for cataract // Biochemistry. – 1985. – Vol. 24. – № 6. – P. 1525–1531.
  • Synder A., Omulecka A., Ratynska M. et al. A study of human lens epithelial cells by light and electron microscopy and by immunohistochemistry in different types of cataracts // Klin. Oczna. – 2002. – Vol. 104. – № 5–6. – P. 369–373.
  • Sveinsson O. The ultrastructure of Elschnig’s pearls in a pseudophakic eye // Acta Ophthalmol. (Copenh). – 1993. – Vol. 71. – № 1. – P. 95–98.
Еще
Статья научная