Йўғон ичак дисбиози бўлган беморларни даволашда ганодерма люцидум экстракти ва магнитотерапиянинг таъсири
Автор: Кадырова С.Р., Хамрабаева Ф.И.
Журнал: Re-health journal.
Рубрика: Внутренние болезни
Статья в выпуске: 2 (14), 2022 года.
Бесплатный доступ
Ичак дисбиози билан оғриган беморларни реабилитация қилишда магнитотерапиянинг Ganoderma Lucidum экстракти билан биргаликда қўлланилишини ўрганиш ва илмий асослаш. Йўғон ичак дисбиози билан оғриган 18 ёшдан 65 ёшгача бўлган 90 нафар бемор, жумладан 63 нафар аёл ва 27 нафар эркак.
Йугон ичак дисбиози, магнитотерапия, даволаш курси, реабилитация чора-тадбирлари, Ganoderma Lucidum экстракти
Короткий адрес: https://sciup.org/14124662
IDR: 14124662
Текст научной статьи Йўғон ичак дисбиози бўлган беморларни даволашда ганодерма люцидум экстракти ва магнитотерапиянинг таъсири
Гастроэнтерологик амалиётда физиотерапиянинг турли усуллари муваффақиятли қўлланилмоқда. Шу билан бирга, ичак дисбиози касаллигини даволашда физиотерапия ва ҳалқ табобати усулларини қўллаш тажрибаси ўта чекланган [4]. Ичак дисбиози билан оғриган беморларда магнитли терапияни (МТ) қўллашнинг назарий шарти олдинги тадқиқотлар маълумотлари бўлиб, унинг организмни тартибга солиш тизимларининг ҳолатига фойдали таъсирини, адаптив реакцияларнинг кучайишини, турли тоифадаги патологиялар билан беморларда минтақавий гемодинамиканинг яхшиланишини кўрсатади ва [2] бу тоифадаги беморларни даволашда муҳим аҳамиятга эга. Ganoderma Lucidum қўзиқорини экстракти бир қатор ошқозон ичак тизими касалликларини даволашда самарали қўлланилган. Бу каби илмий амалий тадқиқотлар ҳали хам олиб борилмоқда. Бизнинг изланиш груҳимиз томонидан магнит майдони ва Ganoderma Lucidum экстрати ичак дисбиози бўлган беморларда қандай клиник самара бериши қрганиб чиқилди.
Тадқиқот мақсади: ичак дисбиози билан оғриган беморларни реабилитация қилишда магнитотерапияни Ganoderma Lucidum экстракти билан биргаликда қўлланишини ўрганиш ва илмий асослаш.
Тадқиқот усуллари: йўғон ичак дисбиози билан оғриган 18-65 ёшли 90 нафар бемор, шу жумладан 63 нафар аёл ва 27 нафар эркак.
Умумий клиник тадқиқотлар билан бир қаторда ичак дисбиозининг лаборатор диагностикаси Р.В. Эшптейнитвак ва Ф.Л. Вилыпанская ишлаб чиққан усулни қўллаган ҳолда (1970), “Олимпус” фирмасининг аппарати ёрдамида йўғон ичакни эндоскопик текшириш, йўғон ичак шиллиқ қаватининг биопсиясини гистологик текшириш, ҳужайра ва гуморал иммунитетнинг миқдорий кўрсаткичлари тўғрисида маълумот берадиган тестлар ёрдамида иммун тизим ҳолатини баҳолаш: Т- ва В-лимфоцитлар, периферик қонда G, A, М синфидаги иммуноглобулинлар (усуллари M. Jondal ва бошқалар, 1972; I.Morettaetal., 1975; G.Mancini, 1965), шахсни ўрганиш учун кўп омилли сўровнома компьютер версияси ёрдамида психологик ҳолатни баҳолаш. Шахсни ўрганиш учун сўровнома В.П. Харе усули бўйича (1981), шахсий текшириш учун қисқартирилган кўп факторли сўровнома тести ёрдамида психосоматик ҳолатни баҳолаш (фаровонлик, фаоллик, кайфият). Олинган маълумотлар IBM ПК-даги Microsoft Excel (2007) дастурий таъминот тўплами ёрдамида Стьюдент т-мезонини ҳисоблаш билан (Фишер томонидан ўзгартирилган) вариацион статистика усуллари билан ишланган. Тегишли намуналар мавжуд бўлганда, Стьюдент фарқ тести ишлатилган. Aкциялардаги фарқни баҳолаш учун (белгининг мавжудлигини фоизда ўзгартириш) муқобил Ф-тести ишлатилган. Ўртача қийматлар ўртасидаги фарқлар Р-да ишончли деб ҳисобланган.
Даволаш усуллари. Тадқиқот мақсадларига мувофиқ, барча беморлар асосий клиник ва физиологик хусусиятлари бўйича таққосланадиган гуруҳларга бўлинган. Биринчи гуруҳ беморлари (30 нафар бемор) "Олимп-1" аппарати магнитли терапияси (МТ) билан даволанган. Йўғон ичак аъзоларининг проекцияси майдонига 4 жуфт индуктор -соленоидлар таъсир кўрсатди; таъсир қилиш параметрлари: интенсивлиги - 30% - 100%, частотаси 10 Гц, магнит индукция қиймати - 5 мТ. Жараён ҳар куни 15-20 дақиқа давом этади. Даволаш курси 10-12 муолажа. Иккинчи гуруҳ беморлари (30 нафар бемор) комплекс даволашдан ўтдилар: юқоридаги усул бўйича МТ, шунингдек Ganoderma Lucidum экстрактидан иборат бўлган синбиотик - кунига 1 капсуладан 2 махал овқат вақтида 21 кун давомида қабул қилинди.
Учинчи таққослаш гуруҳида (30 нафар бемор) "Олимп-1" аппарати (плацебо) дан МТ таъсири тақлид қилинган. Даволаш курси 10-12 муолажадан иборат эди. Ganoderma Lucidum экстракти даволаш таркибига юқоридаги схема бўйича киритилган.
Тадқиқот натижалари: Оғриқ синдроми динамикасини баҳолаб, комплекс даволашнинг афзалликларини таъкидлаш лозим: оғриқни тўлиқ бартараф этиш 83,3% (р <0.05) - 1- гуруҳларда содир бўлган. Диарея билан оғриган барча беморларда 2 ва 3 -гуруҳларда диарея камроқ учради ва 3 -гуруҳда ўзгармади. Ичак биоценози ҳолатида ҳам ижобий ўзгаришлар юз берди, бу анаэроб ва аэроб компонентларнинг таркибини сезиларли яхшиланиши билан намоён бўлди. 1 -гуруҳнинг 83% ида (р <0.05) бифидобактериялар ва лактобактерияларнинг нормал қийматларгача ортиши кузатилди. Иккинчи гуруҳда нажас келиш частотасининг нормаллаштиришга ва 76,2% холатда метеоризм ҳосил бўлишининг пасайишига олиб келди (х2 =11,9; р = 0,031 ва х2 = 8,1; р= 0,048 ва манфий амин тести учун х2 = 9,5; р = 0,042 ва х2 = 7.3; р = 0,053).
Ичак дисбиози билан оғриган беморларга терапевтик таъсир қилиш мақсадида маҳаллий қўллашда, маълум даражада патологик марказда минтақавий қон айланишини яхшилаш учун реовазография натижаларига кўра катта аҳамият берилади. Минтақавий қон айланишининг динамикасини таҳлил қилиш натижасида, қорин бўшлиғи аъзоларида қон айланишининг яхшиланиши аниқланди, бу асосан томирларда қон айланишининг ортиши, қон томир тонусининг тикланиши ва томирларда ангиоспазмнинг камайиши ҳисобига содир бўлади. (1 -жадвал).
1 -жадвал
Ичак дисбиози билан оғриган беморларда кичик тос аъзоларининг реовазография (РВГ) кўрсаткичлари динамикаси
Даволаш курсидан кейин
РВГ курсаткичлари |
1 Гурух (МТ) |
2 Гурух (Ganoderma Lucidum экстракти ) |
3 Гурух (МТ+ Ganoderma Lucidum экстракти ) |
Ri (Ом) |
0,039+0,0016 0,052+0,0013* |
0,041±0,0017 0,069±0,01* |
0,041±0,0022 0,047±0,0023 |
а(с) |
0,24±0,04 0,20±0,07 |
0,25±0,08 0,19±0,07 |
0,26±0,08 0,22±0,07 |
в (с) |
0,58±0,01 0,54±0,02 |
0,60±0,008 0,54±0,02* |
0,61 ±0,011 0,57+0,24 |
Т(с) |
0,80±0,06 0,78±0,08 |
0,87±0,О07 0,80±0,03* |
0,88±0,06 0,84±0,08 |
а/Т(%) |
30,0±0,26 25,6±1,24* |
28,75±0,68 23,8±1,8* |
31,6±0,41 28,8±2,30 |
Di (%) |
73,9±4,50 53,2±2,7* |
72,5±1,78 52,3±1,06* |
60,7±0,89 57,3±2,7 |
Жадвалнинг уар бир катакчасида юцори цаторидаги курсаткичлар муолажадан олдинги, пастки цаторидагиси даволашдан кейинги курсаткичлар акс эттирилган.
* - даволаниш жараёнида индикаторда сезиларли узгаришлар.
Шу билан бирга, Ganoderma Lucidum экстрактини даволаш мажмуасига киритиш қон оқимининг тезлашишига ва веноз томирларда қон айланишини яхшиланишига ёрдам берди. Беморларнинг 3 -гурухида реография индекслари сезиларли даражада узгармади. Яъни, минтақавий гемодинамикани такомиллаштиришни амалга ошириш механизмлари бироз бошхача булиб, 2 -гурухда анихрох булган.
Иммунитетнинг бузилиши ичак дисбиози патогенезида марказий ўринлардан бирини эгаллайди [4]. Шу сабабли маҳаллий таъсир учун монотерапия усули сифатида МТ таъсир механизми иммунокомпетент тизимнинг ҳолатига таъсири, шунингдек, синбиотик билан биргаликдаги самарасини урганишга эътибор берилди.
Иммунитет ҳолатининг динамикасини таҳлил қилиш комплекс даволашнинг афзалликларини курсатди. Бу Т/ ва Тц нинг иммунорегуляцион Т-хужайрали субпопуляциялари балансининг тикланиши ва тимусда Т-лимфоцитларнинг аних фарқланиши ҳисобига улар нисбатининг яхшиланиши, шунингдек, уларнинг иммунорегуляцион индексида сезиларли даражада ортиши (Р <0.05) билан тавсифланди. 1-ва 3-гурух беморларининг иммунологик параметрларини урганишда Тц-лимфоцитларнинг фақат иммунорегуляцион субпопуляциясининг тикланиши аниқланди. Шу билан бирга, иммунорегуляцион индекс сезиларли даражада узгармади.
Даволаш самарадорлигини ҳар томонлама баҳолаш комплекс терапиянинг афзалликларини кўрсатди. Шундай қилиб, даволаниш курсининг охирида қуйидагича сезиларли яхшиланиш хайд этилди: 10% 1 -гурухда, 40% - 2 -гурухда; 1-36,7% беморларнинг яхшиланиши 43,3%- 2 ва 37,3% - 3 -гурух. Беморларнинг 13,3 фоизи 1 -чи, 0,67% - 2 -чи ва 56,6% - 3 чи -гурухларда самарасиз якунланди.
Таққослаш гуруҳига нисбатан иккита асосий гуруҳда даволаниш натижаларини тахсимлашда Пирсон мезонининг хийматлари мос равишда х2 = 10, 2; р = 0,038; х2=16,2; р = 0,014.Узоқ муддатли даволанишнинг натижалари шуни кўрсатдики, ижобий натижалар уртача 1 ойда 40% да, 2-гурухда 66,7% да 3 ой давомида сахланиб холган. 6 ойдан кейин 1
-
-чи беморларнинг 23,3% да; 2 -гурухнинг 46,7% да ижобий таъсир сакланиб колди. Касалликнинг 6 ойдан кейин кайталаниши 27,6% беморда содир булган.
Комплекс даволаш магнитотерапиянинг оғриқсизлантириш хусусияти ва яллиғланишга қарши таъсирини кучайтиради ва ўзгартиради, иммунокорректив таъсир кўрсатади, сахаролитик микрофлоранинг ўсишига ёрдам беради, ичак микрофлорасининг динамик мувозанатини тиклайди ва ичакнинг функционал холатини яхшилайди, психо-эмоционал ҳолатга ижобий таъсир кўрсатади. Комплекс даволанишнинг терапевтик самарадорлигининг муҳим таркибий қисмларидан бири бу касалликнинг кучайиш частотасини пасайиши ва ремиссия даврининг узайиши булиб , у ишлаб чиқилган комплекснинг репродуктив тизим касалликларининг иккиламчи профилактикаси усули сифатида ахамият касб этади.
Утказилган тадкикотлар натижалари МТ ва Ganoderma Lucidum экстрактидан ташкил топган комплекс даволашнинг турли боскичларда дори-дармонсиз воситалар арсеналини кенгайтирадиган ичак дисбиози билан оғриган беморларни даволашда терапевтик ва тикловчи чоралар патогенетик асосли ва самарали деб ҳисоблашга асос булади.
АДАБИЁТЛАР
-
1. Разумов А.Н., Гусакова Е.В., Эфендиева М.Т., Молина Л.Р., Онджю Н., Дорошев Н. Возможности синбиотиков в коррекции нарушений кишечной микрофлоры в практике врачей разных специальностей.// Сб. тр. «Новые диагностические и оздоровительнореабилитационные технологии восстановительной медицины-2005» - Москва, 2005. - С.869.
-
2. Разумов А.Н., Эфендиева М.Т., Гусакова Е.В., Молина Л.Р., Землянская И.В., Онджю Н. Современные подходы к реабилитации больных с синдромом раздраженного кишечника с помощью функционального питания.// Симпозиум новые диагностические и оздоровительно-реабилитационные технологии восстановительной медицины. - Москва, 005.-С. 67-68.
-
3. Разумов А.Н., Гусакова Е.В, Эфендиева М.Т., Молина Л.Р., Онджю Н. Новые технологии медицинской реабилитации больных с функциональными нарушениями толстой кишки.// Материалы международной конференции «Современные технологии восстановительной медицины, реабилитации и курортологии» Баден-Баден, 2006. - С. 41426.
-
4. Гусакова Е.В., Эфендиева М.Т., Онджю Н., Молина Л.Р., Землянская И.В. Физиотерапия в комплексе с синбиотиками в лечении больных с синдромом раздраженного
кишечника.// Гастроэнтерология Санкт-Петербурга. Материалы 8-го Славяно-Балтийского форума «Санкт-Петербург - Гастро-2006» 2006, №1-2. - С. 41.
-
5. Goenka M. K., Kochhar R., Chakrabarti A., Kumar A., Gupta O., Talwar P., Mehta S. K. Candida overgrowth after treatment of duodenal ulcer. // Journal of Clinical Gastroenterology. -2006. - №6. - V.23. - p. 7-10.
-
6. Huang Y.G., Ji J.D., Hou Q.N. A study on carcinogenesis of endogenous nitrite and nitrosamine, and prevention of cancer. // Mutation Research. - 1996. - № 9. - p. 7-14.
-
7. Kocian J. Lactobacilli in the treatment of dyspepsia due to dismicrobia of various causes. // Vnitrni Lekarstvi. - 2004. - №2. - V. 40. - p. 79-83.
-
8. Levine J., Dykoski R. K., Janoff E. N. Candida-Associated diarrhea: a syndrome in search credibility. // Clinical Infectious Diseases. - 1995, - № 10 - p. 881-886.
-
9. Riordan S.M„ Mclver C. J., Wakefield D„ Bolin T. D„ Duncombe V.M„ Thomas M.C. Small Intestinal bacterial overgrowth in the symptomatic elderly. // American Journal of Gastroenterology. - 2010. - №1. - p. 47-51.
-
10. Salminen S., Salminen E. Lactulose. Lactic acid bacteria, intestinal microecology and mucosal protection.//Scandinavian Journal of Gastroenterology. - 2007. - V.222. - p. 45-48.
Список литературы Йўғон ичак дисбиози бўлган беморларни даволашда ганодерма люцидум экстракти ва магнитотерапиянинг таъсири
- Разумов А.Н., Гусакова Е.В., Эфендиева М.Т., Молина Л.Р., Онджю Н., Дорошев Н. Возможности синбиотиков в коррекции нарушений кишечной микрофлоры в практике врачей разных специальностей.// Сб. тр. «Новые диагностические и оздоровительно-реабилитационные технологии восстановительной медицины-2005» - Москва, 2005. - С.8-69.
- Разумов А.Н., Эфендиева М.Т., Гусакова Е.В., Молина Л.Р., Землянская И.В., Онджю Н. Современные подходы к реабилитации больных с синдромом раздраженного кишечника с помощью функционального питания.// Симпозиум новые диагностические и оздоровительно-реабилитационные технологии восстановительной медицины. - Москва, 005.-С. 67-68.
- Разумов А.Н., Гусакова Е.В, Эфендиева М.Т., Молина Л.Р., Онджю Н. Новые технологии медицинской реабилитации больных с функциональными нарушениями толстой кишки.// Материалы международной конференции «Современные технологии восстановительной медицины, реабилитации и курортологии» Баден-Баден, 2006. - С. 41-426.
- Гусакова Е.В., Эфендиева М.Т., Онджю Н., Молина Л.Р., Землянская И.В. Физиотерапия в комплексе с синбиотиками в лечении больных с синдромом раздраженного кишечника.// Гастроэнтерология Санкт-Петербурга. Материалы 8-го Славяно-Балтийского форума «Санкт-Петербург - Гастро-2006» 2006, №1-2. - С. 41.
- Goenka M. K., Kochhar R., Chakrabarti A., Kumar A., Gupta O., Talwar P., Mehta S. K. Candida overgrowth after treatment of duodenal ulcer. // Journal of Clinical Gastroenterology. - 2006. - №6. - V.23. - p. 7-10.
- Huang Y.G., Ji J.D., Hou Q.N. A study on carcinogenesis of endogenous nitrite and nitrosamine, and prevention of cancer. // Mutation Research. - 1996. - № 9. - p. 7-14.
- Kocian J. Lactobacilli in the treatment of dyspepsia due to dismicrobia of various causes. // Vnitrni Lekarstvi. - 2004. - №2. - V. 40. - p. 79-83.
- Levine J., Dykoski R. K., Janoff E. N. Candida-Associated diarrhea: a syndrome in search credibility. // Clinical Infectious Diseases. - 1995, - № 10 - p. 881-886.
- Riordan S.M„ Mclver C. J., Wakefield D„ Bolin T. D„ Duncombe V.M„ Thomas M.C. Small Intestinal bacterial overgrowth in the symptomatic elderly. // American Journal of Gastroenterology. - 2010. - №1. - p. 47-51.
- Salminen S., Salminen E. Lactulose. Lactic acid bacteria, intestinal microecology and mucosal protection.//Scandinavian Journal of Gastroenterology. - 2007. - V.222. - p. 45-48.