Сурункали йирингли бронхитларни амбулатор шароитда даволашнинг самарали усули
Автор: Эргашев Шукрилло Козимбекович, Худайбердиев Жаббор Мамталиевич, Аландаров Дилмурод Мадаминович
Журнал: Re-health journal.
Рубрика: Терапия
Статья в выпуске: 4 (8), 2020 года.
Бесплатный доступ
Bугунги кунда тиббиётдаги жадал ислохиятлар даврида, умумий амалиёт врачлари учун тиббиётнинг энг замонавий янгиликларидан оқилона фойдаланиш давр талабидир. Шу хусусида эътироф этмоқчимизки сурункали йирингли бронхит билан хасталанган беморларда балғамни экиш йўли билан микроб турини ва сезувчанлигини аниқлаб, антибиотикларни лимфатроп усулда юбориб даволаш ўзининг самарадорлиги, сифатлилиги, қулайлилиги, бемор учун камхаражатлилиги билан умумий амалиёт шифокори (УАШ) амалиётида алоҳида ўрин касб этади.
Сурункали йирингли бронхит, антибактериал даво, лимфатроп даволаш усули
Короткий адрес: https://sciup.org/14125632
IDR: 14125632 | DOI: 10.24411/2181-0443/2020-10168
Текст научной статьи Сурункали йирингли бронхитларни амбулатор шароитда даволашнинг самарали усули
СУРУНКАЛИ ЙИРИНГЛИ БРОНХИТЛАРНИ АМБУЛАТОР ШАРОИТДА ДАВОЛАШНИНГ САМАРАЛИ УСУЛИ
Бугунги кунда тиббиётдаги жадал ислохиятлар даврида, умумий амалиёт врачлари учун тиббиётнинг энг замонавий янгиликларидан оқилона фойдаланиш давр талабидир. Шу хусусида эътироф этмоқчимизки сурункали йирингли бронхит билан хасталанган беморларда балғамни экиш йўли билан микроб турини ва сезувчанлигини аниқлаб, антибиотикларни лимфатроп усулда юбориб даволаш ўзининг самарадорлиги, сифатлилиги, қулайлилиги, бемор учун камхаражатлилиги билан умумий амалиёт шифокори (УАШ) амалиётида алоҳида ўрин касб этади.
Калит сўзлар: сурункали йирингли бронхит, антибактериал даво, лимфатроп даволашусули.
Кириш. Инсон хаёти фаолияти давомида бронхит хасталигига учрамайди дейилса, муболаға бўлади. Сон-саноқсиз экологик муаммолар, эндоген ва экзоген омилларнинг аёвсиз тахдиди остида, инсон организмида нафас йўллари хасталигининг ривожланиши муқаррар қонуният бўлиб қолмоқда [1,3]. Айниқса, сурункали йирингли бронхит салохияти салмоқлидир.
Хозирги тиббиётдаги жадал ислохиятлар даврида, умумий амалиёт врачлари учун тиббиётнинг энг замонавий янгиликларидан оқилона фойдаланиш давр талабидир [2,4]. Шу хусусида эътироф этмоқчимизки сурункали йирингли бронхит билан хасталанган беморларда балғамни экиш йўли билан микроб турини ва сезувчанлигини аниқлаб, антибиотикларни лимфатроп усулда юбориб даволаш, ўзининг самарадорлиги, сифатлилиги, қулайлилиги, бемор учун камхаражатлилиги билан умумий амалиёт шифокори (УАШ) амалиётида алоҳида ўрин касб этади[2, 3, 4, 5]. Қишлоқ оила поликлиникаси шароитида бу усулни қўллаш, аввалам бор бемор учун қулай бўлиб, кундузги даволаш хонасида бемалол, бепул ётиб муолажа олиш имконияти бор, 1-маҳал, ортиқча озор етказилмайди ва тўғри техника билан бажарилса самарадорлиги юқори[2].
Мақсад. Сурункали йирингли бронхит билан хасталанган беморларни қишлоқ оила поликлиникаси шароитида текширувлардан ўтказиш, антибиотикларни лимфатроп усулда юбориб даволаш ва касаллик кечиши динамикасини бахолаш.
Материал ва текширув услублари. Назоратимизда бўлган қишлоқ оила поликлиникаси худудидаги 26 та сурункали йирингли бронхит касаллиги бор беморларни шу усул билан даволаб, кузатув олиб бордик. Тадқиқот проспектив усулда олиб борилди. Назоратга олинган беморларда аллергик фон, бронхиал асма, қандли диабет, артериал гипертония, юрак етишмовчилиги, семизлик, неврастения холатлари истисно мезонлари қилиб танлаб олинди. Беморларнинг ёши 40дан 63 гача бўлиб, 11 (42,3%) нафари аёлларни ва 15(57,7%) нафари эркакларни ташкил этди. Анамнезда сурункали бронхит хасталиги 5-7 йил эканлиги, тез –тез стационар даво олиб туришлари мезонларни бири деб хисобга олинди. Эркаклар ичида чекувчилар 16та (61,1%) ни ташкил қилди. Ташхислаш қишлоқ оила поликлиникаси шароитидан Жахон Соғлиқни Сақлаш ташкилоти клиник протоколлари стандартлари асосида, анамнез маълумотлари, физикал текширувлар, умумий қон анализи, умумий балғам, пикфулометрия, пульсоксометрия, рентген текширишларга асосланилди.
Кузатувлар махсус амбулатор беморни текширув ва даволаш назорат варақасига белгилаб борилди. Даволашда антибиотикларни индивидуал ва микробга сезувчанлик хусусиятлари аниқланган холда перитрахеал лимфотроп усулда 10 кунлик схема асосида юбориш орқали амалга оширилди. Беморлардаги физикал ўзгаришлар, пикфлоуметрия, умумий қон, балғамдаги ўзгаришлар даврий равишда текширилиб борилди. Кузатув йил давомида олиб борилиб, беморларда касаллик кечиши, қайталаниш, стационарда ётиб даволаниш холатлари эътиборга олинди. Ҳар бир беморга индивидуал равишда бронхолитиклар, аэрозолотерапия, физиотерапия, муколитиклар, умумий қувватлантирувчи дори воситалари касаллик даражасига монанд равишда тавсия этилди.
Олинган натижалар ва уларнинг тахлили. Беморларнинг клиник белгилар учраши қуйидагича бўлди: Балғам ажралиши, йўтал хуружи, жисмоний харакатда хансиллаш, бош оғриғи, кўкрак қафасда санчиқ, умумий холсизлик кузатилди (д иаграмма №1). БалFам анализы экиб кўрилганда Streptococcus pneumonia 84%, Haemophilus influenzae 16% холатда топилди.
Диаграмма №1.
Сурункали йирингли бронхитларни даволашда клиник симптомларни учраши (% хисобида)
Сурункали йирингли бронхитда клиник симптомларнинг учраши
120%

ажралиши харакатда санчиқ қувватсизлик хансираш
Умумий қон анализида таёқча ядроли нейтрофил лейкоцитоз, рентгенологик сурункали бронхитга хос белгилар кузатилиб, пульсоксиметр кўрсаткичи SaO2 >95 дан юқори бўлиб, пикфлоуметрия кўрсаткичи 80дан 85%гача бўлди. Ўтказилган даво муолажалар натижалари шуни кўрсатдики, беморларда 2-3 чи кунларидан бошлаб субъектив белгилар камайиши, объектив белгиларни енгилланиши кузатилди. 5-6 суткадан сўнг эса, 6570 % касаллик симптомлари йуцолди. Булар балғамли йўтал, йўтал хуружи, хансираш, кўкрак қафасида санчиқ, бош оғриғи, қувватсизлик. Беморлардаги ўзгаришлар қуйидагича характерланди:
Жадвал №1.
Сурункали йирингли бронхитнинг клиник белгиларини сусайиш динамикаси
Клиник |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
кун |
кун |
кун |
кун |
кун |
кун |
кун |
кун |
кун |
кун |
|
БалFам ажралиши |
+ |
+ |
+ |
+ |
+ |
+ |
- |
- |
- |
- |
Йўтал хуружи |
+ |
+ |
+ |
+ |
+ |
+ |
+ |
+ |
- |
- |
Xансираш |
+ |
+ |
+ |
+ |
+ |
- |
- |
- |
- |
- |
Бош оғриғи |
+ |
+ |
+ |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
Кўкрак қафасида Санчиқ |
+ |
+ |
+ |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- - |
Умумий қувват Сизлик |
+ |
+ |
+ |
+ |
+ |
- |
- |
- |
- |
- |
Касалликни кечишида клиник симптомларни сўниши тезлашиб, қайталаниш холатлари йил давомида анъанавий усулга нисбатан кескин
ижобий томонга ўзгарди (жадвал №1). Деярли 100% беморларни стационарга
юборишга кўрсаткич
эхтиёж бўлмади, бу
бизнинг
асосий
мезонларимиздан бири эди. Лаборатор кўрсаткичлар тахлилида нейтрофил лейкоцитоз меъёрлашиб, пикфулометрия кўрсаткичлари 90-94%га кўтарилди, пульсоксиметр кўрсаткичи SaO 2 >98% га яхшиланди.
Хулоса:
-
1. Сурункали йирингли бронхитни даволаш хозирги кунда ҳам ўзининг актуаллиги жихатидан умумий амалиёт шифокори амалиётида салмоқли ўрин эгаллайди.
-
2. Сурункали йирингли бронхитда антибиотикларни лимфотроп усулда қўллаш
АДАБИЁТЛАР
-
3. УАШ амалиёти учун бу усул нихоятда самарадор, сермахсул ва қулай бўлиб, ушбу беморларда кенг доирада қўллаш мумкин.
-
4. Бу усул бемор учун хам қулай бўлиб, стационарда ётиб даволанишга зарурат туғдирмайди.
-
5. Даволашнинг бу усули беморнинг хаёт сифати яхшиланиб, иш фаолияти тез тикланишига, оила харажатларини камайишига ва оила иқтисодиётини ўсишига олиб келади.
касалликнинг клиник белгиларини тезроқ сўнишига олиб келади.
-
1. Хасанов У.С. Особенности микроэкология дыхательных путей в норме и при паталогии. Медицинский журнал Узбекистан —2006. -№ 2 -с. 58-61 .
-
2. Саидходжаева Д.Г., Хакимов В.А., Файзиев И.Р., Гафуров З.К. Характеристика корректоров микроциркуляции, используемых с целью лимфатической терапии. Журнал лимфологии -2005. -№ 3-4. -с.62-65
-
3. Чумак Г.У., Удельеров Б.Б. Экзогенные и эндогенные факторы риска в развитии неспецифических заболеваний лёгких у лиц молодого возраста. Тер. архив -1991. -№ 12 -с. 12-14стр.
-
4. Н.Б. Лазарева. Выбор оптимального антибактериального препарата для терапии обострений хронической обстуктивной болезни легких. Журнал медицинский совет 2013 йил. №11.
-
5. Синопальников А.И. Антибиотики и внебольничные инфекции нижних дыхателных путей. Клиническая микробиология и антимикробная химиотерапия том №1. 2019 г.
-
6. Юлдашева Г. и др. ГОРМОН ЛЕПТИН, ЕГО ФУНКЦИИ И ЗНАЧЕНИЕ В ОРГАНИЗМЕ //Re-health journal. – 2020. – №. 2-3 (6).
-
7. Эргашева З. и др. ОМЕГА-3 И БИОХИМИЧЕСКИЕ ПРОЦЕССЫ ВОСПАЛЕНИЯ В ОРГАНИЗМЕ //Re-health journal. – 2020. – №. 2-3 (6).
-
8. Абдурахимов А. и др. COVID-19: ПАТОГЕНЕЗ И ВОЗМОЖНЫЕ РЕШЕНИЯ ПРОБЛЕМЫ (ОБЗОР ЛИТЕРАТУРЫ) //Re-health journal. – 2020. – №. 2.2 (6).
-
9. Арзикулов А. Ш. и др. ЭФФЕКТИВНЫЕ МЕТОДЫ ЛЕЧЕНИЯ СТЕНОКАРДИИ //Re-health journal. – 2020. – №. 3.
-
10. Умарова М. и др. РОЛЬ ЭНДОКРИННЫХ ИЗМЕНЕНИЙ И ОЖИРЕНИЯ В
ПАТОГЕНЕЗЕ И ВОЗНИКНОВЕНИИ ПСОРИАЗА //Re-health journal. – 2020. – №. 2-3 (6).
-
11. Джалалов Р. и др. ПАТОФИЗИОЛОГИЯ БОЛЕЗНИ ПАРКИНСОНА И
ЭФФЕКТИВНОСТЬ ЕЕ ЛЕЧЕНИЯ //Re-health journal. – 2020. – №. 2-3 (6).
-
12. Вахобов Л. и др. ЛЕЧЕНИЕ КОЛОРЕКТАЛЬНОГО РАКА И РОЛЬ ВИТАМИНА D В ЭТОМ ПРОЦЕССЕ //Re-health journal. – 2020. – №. 2-3 (6).
-
13. Ахмедов Ш. и др. ВЗАИМОЗАВИСИМОСТЬ ЛЕПТИНА, ИНСУЛИНОВЫХ ГОРМОНОВ И ОЖИРЕНИЯ //Re-health journal. – 2020. – №. 2-3 (6).
-
14. Салиева М. и др. АКТУАЛЬНОСТЬ ЛЕЧЕНИЯ АПЛАСТИЧЕСКОЙ АНЕМИИ //Re-health journal. – 2020. – №. 2-3 (6).
-
15. Кахаров З. А., Абдурахимов А. Х., Нурёгдиева М. ПРОБЛЕМА ПИТАНИЯ ДЕТЕЙ ГРУДНОГО ВОЗРАСТА: ВСЕ ЗАВИСИТ ОТ НАЧАЛА //Re-health journal. – 2019. – №. 4.
Список литературы Сурункали йирингли бронхитларни амбулатор шароитда даволашнинг самарали усули
- Хасанов У.С. Особенности микроэкология дыхательных путей в норме и при паталогии. Медицинский журнал Узбекистан -2006. -№ 2 -с. 58-61.
- Саидходжаева Д.Г., Хакимов В.А., Файзиев И.Р., Гафуров З.К. Характеристика корректоров микроциркуляции, используемых с целью лимфатической терапии. Журнал лимфологии -2005. -№ 3-4. -с.62-65.
- Чумак Г.У., Удельеров Б.Б. Экзогенные и эндогенные факторы риска в развитии неспецифических заболеваний лёгких у лиц молодого возраста. Тер. архив -1991. -№ 12 -с. 12-14стр.
- Н.Б. Лазарева. Выбор оптимального антибактериального препарата для терапии обострений хронической обстуктивной болезни легких. Журнал медицинский совет 2013 йил. №11.
- Синопальников А.И. Антибиотики и внебольничные инфекции нижних дыхателных путей. Клиническая микробиология и антимикробная химиотерапия том №1. 2019 г.