Važnost aktuelizacije radničke participacije u upravljanju kao bitnog ekonomskog, pravnog i sociološkog pitanja

Svako društvo, bez obzira na kom se društveno-ekonomskom uređenju zasniva, zahteva u interesu sopstvene stabilnosti, da odnosi u okviru njega budu regulisani na opšte prihvatljiv način. Odnosi u proizvodnji su oduvek bili ključni faktor društvene stabilnosti, na temelju kojih se uspostavljaju i razvijaju svi ostali. Otuda ne čudi što se pitanje radničkih prava, u okviru njihovog sveobuhvatnog položaja, prvenstveno ekonomskog i pravnog, postavlja kao krucijalno, u svim društveno-ekonomskim sistemima, pravnim porecima i naučnim analizama. Kolektivno pravo radnika da učestvuju u upravljanju ne samo u privrednim subjektima, već i u svim drugim organizacijama u kojima se vrši rad, je pitanje koje zahteva jasno političko opredeljenje jedne državne zajednice da obezbedi poštovanje osnovnih vrednosti pravde i pravičnosti, sociološku analizu odnosa koji se u proizvodnji i uopšte u radu uspostavljaju, ekonomsku računicu opravdanosti i mere ostvarivanja ovog načelnog prava te adekvatnu pravnu regulativu. Na osnovu analize svih institucionalnih formi učešća radnika u upravljanju, moglo bi se zaključiti da postoje tri pojavna oblika participacije: 1. učešće putem konsultovanja i informisanja; 2. učešće putem pregovaranja; 3. učešće putem predstavljanja u upravljačkim telima. Osnovni cilj ovog rada je da ukaže na važnost pitanja radničke participacije u upravljanju, koje je, naročito kod nas, neopravdano zapostavljeno. Sama činjenica da participacija u upravljanju postoji, nezavisno od forme kroz koju se ostvaruje, obima pitanja na koja se odnosi, institucionalne mehanizme u kojima deluje, predstavlja jedan od najboljih pokazatelja da jedna zajednica poseduje bar minimalne socijalno prihvatljive kvalitete, kao što i potpuno odsustvo iste predstavlja indikator međusobnog nepoverenja između pojedinih društvenih grupa i krajnje nepravičnu podelu uloga u društvu.