«Удовлетворение правде Божией» в «Руководстве к исповеди» преп. Никодима Святогорца

Автор: Петров Василий

Журнал: Христианское чтение @christian-reading

Статья в выпуске: 6 (71), 2016 года.

Бесплатный доступ

Исследование посвящено изучению вопроса рецепции преподобным Ни- кодимом Святогорцем (1749-1809) схоластической доктрины об «удовлет- ворении правде Божией», которая была сформулирована католическим святым Ансельмом, архиепископом Кентерберийским (1033-1109) в мону- ментальном труде «Cur Deus homo». В работе рассматриваются взгляды современных греческих богословов на влияние этой доктринальной кон- цепции на творчество св. Никодима, а также прослеживается непосред- ственное влияние идей иезуита Paolo Segneri (1624-1694), высказанных в его книге Il penitente istruito, на текст «Руководства к исповеди» св. Ни- кодима. В заключение статьи дается оценка учению об «удовлетворении» с точки зрения православного святоотеческого богословия.

Еще

Православие, православная церковь, монашество, афон, схоластика, покаяние, исповедь, удовлетворение, наказание за грех

Короткий адрес: https://sciup.org/140190252

IDR: 140190252

Список литературы «Удовлетворение правде Божией» в «Руководстве к исповеди» преп. Никодима Святогорца

Древнегреческо-русский словарь. Составил И. Х. Дворецкий, под редакцией С. И. Соболевского, в двух томах, М., 1958.
Евхологий Барберини гр. 336 (Graecus 336), Издание текста, предисловие и примечания Е. Велковской, С. Паренти. Голованов, Омск, 2011.
Иванов М. С., Казбекова Е. В., Тюшагин В. В. Индульгенция//Православная Энциклопедия. Том XXII. М. С. 632-645.
Катехизис Католической Церкви. Культурный центр «Духовная Библиотека», Москва, 2007.
Киприан (Керн), архим. Евхаристия. YMCA-PRESS, Париж, 1947.
Пространный христианский катихизис Православныя Кафолическия Восточныя Церкви. Варшава, Синодальная Типография, 1930.
Пусть, истина и жизнь. Вероучительные тексты Православной Церкви. Киев, 2013.
Христианское вероучение. Догматические тексты учительства Церкви III-XX вв. СПб: Изд-во св. Петра. 2002.
Lampe G. W. H. A PATRISTIC GREEK LEXICON edited by G. W. H.LAMPE, D. D.ELY PROFESSOR OF DIVINITY IN THE UNIVERSITY OF CAMBRIDGE, OXFORD ATTHE CLARENDON PRESS, 1961.
PG -PATROLOGIAE CURSUS COMPLETUS SERIES GRAECA, PARIS, 1857-1866, тома 1-161.
Paolo Segneri IL PENITENTE INSTRUITO A BEN CONFESSARSI, Opereta Spirituale. Venetia, 1687.
PAOLO SEGNERI Ο ΜΕΤΑΝΟΩΝ ΔΙΔΑΣΚΟΜΕΝΟΣ. Μιὰ μετάφραση τοῦἘμμανουὴλ Ρωμανίτου. Εἰσαγωγικὴ μελέτη -Ἐπιμέλεια κειμένου Βασίλειος Τσακίρης.Ἐκδόσεις Θεσβίτης, Θήρα, 2005.
PAOLO SEGNERI Ο ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΔΙΔΑΣΚΟΜΕΝΟΣ. Μιὰ μετάφραση τοῦἘμμανουὴλ Ρωμανίτου. Εἰσαγωγικὴ μελέτη -Ἐπιμέλεια κειμένου Βασίλειος Τσακίρης.Ἐκδόσεις Θεσβίτης, Θήρα, 2005.
Ἀθανάσιος ὁ Πάριος, ἱερομόναχος ΕΠΙΤΟΜΗ ΕΙΤΕ ΣΥΛΛΟΓΗ ΤΩΝ ΘΕΙΩΝΤΗΣ ΠΙΣΤΕΩΣ ΔΟΓΜΑΤΩΝ Μετὰ πάσης ἐπιμελείας κατ’ ἐπιτομὴν φιλοπονηθεῖσα,ὑπὸ τοῦ ἐν Ἱερομονάχοις ἐλαχίστου ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ τοῦ ΠΑΡΙΟΥ. Καὶ ὅτι μάλισταἐπισταμένως καὶ ἐπιμελῶς θεωρηθεῖσα ὑπὸ τοῦ Πανιερωτάτου καὶ Σεβασμιωτάτουἁγίου πρῳην Κορίνθου, ΚΥΡΙΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΜΑΚΑΡΙΟΥ ΤΟΥ ΝΟΤΑΡΑ ὑφ’ οὗ καὶφωτὸς ἀξία κριθεῖσα. Νῦν πρῶτον τύποις ἐκδίδοται, διὰ συνδρομῆς τῶν φιλοχρίστωνὁμογενῶν, καὶ μάλιστα τῶν περιωνύμων Ζωσιμάδων. Ἐπιστασίᾳ τε καὶ διορθώσει τοῦἐν Ἱερομονάχοις Καλλινίκου Ἀρχιμ. τοῦ ἐκ Θεσσαλονίκης. Ἐν Λειψίᾳ τῆς Σαξωνίαςἐν τÍ τυπογραφίᾳ τοῦ Βράϊτκοπφ καὶ Ἕμτελ. Ἐν ἔτει σωτηρίῳ ᾳωστ΄. (Лейпциг, 1806)
Γιανναρᾶς Χρῆστος ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΚΑΙ ΔΥΣΗ ΣΤΗ ΝΕΟΤΕΡΗ ΕΛΛΑΔΑἘκδόσεις Δόμος, Αθήνα, 1996, Δεύτερη ἐπανέκδοση.
Γκίκας Αθανάσιος, πρωτοπρεσβύτερος. Η μετάνοια κατά τον άγιο Νικόδημοτον Αγιορείτη//Πρακτικά Α΄ επιστημονικού συνεδρίου ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ ΟΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ: Η ΖΩΗ ΚΑΙ Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ. Τόμος Β΄, Έκδοση Ιερού ΚοινοβίουΟσίου Νικοδήμου, Γουμένισσα, 2006, Σ. 69-86.
ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΤΑΡΙΟΝ ΗΤΟΙ ΒΙΒΛΙΟΝ ΨΥΧΟΦΕΛΕΣΤΑΤΟΝ ΠΕΡΙΕΧΟΝΔιδασκαλίαν σύντομον πρὸς τὸν Πνευματικὸν πῶς νὰ ἐξομολογῆ μὲ βοηθὸν τοὺςΚανόνας τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Νηστευτοῦ ἀκριβῶς ἐξηγημένους, συμβουλὴνγλαφυρὰν πρὸς τὸν μετανοοῦντα πῶς νὰ ἐξομολογῆται καθῶς πρέπει, καὶ λόγονψυχωφελῆ περὶ μετανοίας. Συνερρανισθὲν μὲν ἐκ διαφόρων Διδασκάλων καὶ εἰςἀρίστην τάξιν ταχθέν. ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΕΝ ΤΩ ΑΓΙΩ ΟΡΕΙ ΑΣΚΗΣΑΝΤΟΣ ΑΟΙΔΗΜΟΥΔΙΔΑΣΚΑΛΟΥ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ. Ή ΕΚΔΟΣΙΣ, ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟΝ ΝΕΚΤΑΡΙΟΣΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ, ΑΘΗΝΑΙ 2008.
Ἱερόθεος Βλάχος, Μητροπολίτης Ναυπάκου καὶ Ἁγίου Βλασίου. Η ΖΩΗ ΜΕΤΑΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ. Ζ΄ έκδοση, Ἱερά Μονή Γενεθλίου τῆς Θεοτόκου (Πελαγίας), 2000.
Καλλιακμάνης Βασίλειος Ι. Ἡ διδασκαλία περὶ ἱκανοποιήσεως τῆς θείαςδικαιοσύνης στὴ νεοελληνικὴ θεολογία//Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, ἔτος 71, τεῦχος 723,Θεσσαλονίκη, 1988.
Καλλιακμάνης Βασίλειος Ι., πρωτοπρεσβύτερος. Θεολογικά ρεύματα στηνΤουρκοκρατία. Θεσσαλονίκη, εκδ. Π. Πουρναρά, 2009.
Καραϊσαρίδης Κωνσταντίνος, πρωτοπρεσβύτερος. Ὁ Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτηςκαὶ τὸ Λειτουργικό του ἔργο. Ἀθῆναι, 1998.
Μεταλληνός Γεώργιος Δ., πρωτοπρεσβύτερος. Τὸ«Ἐξομολογητάριον» τοῦἉγίου Νικοδήμου//Πρακτικά Α΄ επιστημονικού συνεδρίου ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ ΟΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ: Η ΖΩΗ ΚΑΙ Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ. Τόμος Β΄, Έκδοση Ιερού ΚοινοβίουΟσίου Νικοδήμου, Γουμένισσα, 2006, Σ. 47-65.
ΠΗΔΑΛΙΟΝ -ΕΙΣ ΔΟΞΑΝ ΠΑΤΡΟΣ, ΥΙΟΥ ΚΑΙ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ, ΤΟΥΕΝΟΣ ΘΕΟΥ ΠΗΔΑΛΙΟΝ ΤΗΣ ΝΟΗΤΗΣ ΝΗΟΣ ΤΗΣ ΜΙΑΣ, ΑΓΙΑΣ, ΚΑΘΟΛΙΚΗΣΚΑΙ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ, ΗΤΟΙ ΑΠΑΝΤΕΣ ΟΙ ΙΕΡΟΙ ΚΑΙ ΘΕΙΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΕΥΦΗΜΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ, ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΩΝ ΤΕ ΚΑΙΤΟΠΙΚΩΝ ΣΥΝΟΔΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΚΑΤΑ ΜΕΡΟΣ ΘΕΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙ ΜΕΝ ΧΑΡΙΝ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑΣ ΕΚΤΙΘΕΜΕΝΟΙ ΔΙΑ ΔΕ ΤΗΣ ΚΑΘ’ ΗΜΑΣ ΚΟΙΝΟΤΕΡΑΣΔΙΑΛΕΚΤΟΥ ΠΡΟΣ ΚΑΤΑΛΗΨΙΝ ΤΩΝ ΑΠΛΟΥΣΤΕΡΩΝ ΕΡΜΗΝΕΥΟΜΕΝΟΙ ΑΓΑΠΙΟΥΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΚΑΙ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΜΟΝΑΧΟΥ. ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ,ΑΘΗΝΑΙ, 2003.
Ρωμανίδης Ἰωάννης Σ. Τὸ πραποτορικὸν ἁμάρτημα. ΕΚΔΟΣΕΙΣ Π. ΠΟΥΡΝΑΡΑ,ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, 2010.
Σεβῆρος-Τοῦ ταπεινοῦ Γαβριήλ Μητροπολίτοῦ Φιλαδελφίας, τοῦ ἐκΜονεμβασίας τοῦ Σεβήρου Συνταγμάτιον περὶ τῶν ἁγίων Μυστηρίων, 1715, без места.Книга издана в качестве приложения к произведению Хрисанфа Нотары,патриарха Иерусалимского: Συνταγμάτιον περὶ τῶν ὀφφικίων, κληρικάτων καὶἀρχοντικίων τῆς τοῦ Χριστοῦ ἁγίας Ἐκκλησίας (σ. 90-143).
Φραγκίσκος Εμμανουήλ Ὁ Δ. Σολωμός ἀναγνώστης τῶν«ΓυμνασμάτωνΠνευματικῶν»; Μιὰ ὑπόθεση ἐργασίας//ΕΕΚΜ, τόμος ΙΘ΄ 2004-2005, Αθήνα, 2005.
Φύκας Δημήτριος Ο Γαβριήλ Σεβήρος και η στάση του στα πνευματικάπροβλήματα της εποχής του. Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, 2008.
Χρυσάνθου-Διδασκαλία ὠφέλιμος περὶ μετανοίας καὶ ἐξομολογήσεως,συλλεχθείσα παρὰ Χρυσάνθου πρεσβυτέρου καὶ ἀρχιμανδρίτου τοῦ ἁγιοτάτου,ἀποστολικοῦ καὶ πατριαρχικοῦ θρόνου τῶν Ἰεροσολύμων. Ἐνετίῃσιν, αψκδ΄ (Венеция,1724). Παρὰ Νικολάῳ τῷ Σάρῳ. Con Licenza de’ Superiori, e Privilegio.

Еще

Статья научная