"Догматика православной кафолической церкви" Панайотиса Трембеласа как учебник догматического богословия
Автор: Поляков Эдуард Анатольевич
Журнал: Труды кафедры богословия Санкт-Петербургской Духовной Академии @theology-spbda
Рубрика: Теоретическая теология
Статья в выпуске: 2 (18), 2023 года.
Бесплатный доступ
В статье дается обзор крупнейшего в новейшей греческой истории учебника догматического богословия. Последовательно излагается его содержание, а также дается оценка в сравнении с аналогичным сочинением Христоса Андруцоса, а также другими православными догматическими пособиями первой половины XX века. Отмечается, что труд Трембеласа был создан в переломную для греческого богословия эпоху, когда оно стало обращаться к углубленному изучению восточных святых отцов и русских православных мыслителей. Поэтому Трембелас, создавая свою «Догматику» в основном по традиционным академическим образцам, включил в нее и элементы современных ему богословских достижений в области сотериологии и экклезиологии. Отличительной особенностью труда стала обширная подборка библейских и святоотеческих цитат, которую автор организовал так, чтобы сам материал в значительной степени излагался устами святых отцов. «Догматика» вызвала в основном положительные отзывы как одно из крупнейших и важнейших изложений православного вероучения, но и подвергалась критике за свою устарелость и схоластичность.
Панайотис трембелас, христос андруцос, догматическое богословие, современное православное богословие, сотериология, экклезиология
Короткий адрес: https://sciup.org/140299844
IDR: 140299844 | DOI: 10.47132/2541-9587_2023_2_146
Список литературы "Догматика православной кафолической церкви" Панайотиса Трембеласа как учебник догматического богословия
- Гончаренко В., прот. Перевод статьи (с предисловием) из «Энциклопедии богословия» Панайотиса Трембеласа «Период четвертый. Новейшее богословие. Греческое богословие» // Труды и переводы. Вып. 1. СПб.: Изд-во СПбПДА, 2017. С. 160–171.
- Ларше Ж.-К. «Последуя святым отцам»: Жизнь и труды протоиерея Георгия Флоровского. М.: Паломник, 2022. 188, [4] с.
- Лаут Э., прот. Современные православные мыслители: от «Добротолюбия» до нашего времени. М.: Паломник, 2020. 620, [4] с.
- Малиновский Н., прот. Православное догматическое богословие. Т. 4. Сергиев Посад: Типография Свято-Троицкой Сергиевой лавры, 1909. VI, 704 с.
- Matsoukas N. Scholastic influences on greek-orthodox manuals of dogmatic and symbolic theology during the 20th century (general principles of orthodox theology) // The Greek Orthodox Theological Review. 2000. Vol. 45. P. 553–572.
- Αλιβιζάτος Α. Αἱ σύγχρονοι θεολογικαὶ τάσεις ἐν τῇ ἑλληνικῇ Ὀρθοδοξίᾳ // θεολογία. 1949. Τ. K’. Σ. 80–98.
- Ανδρούτσος Χ. Δογματική της Ορθοδόξου Ανατολικής Εκκλησίας. Αθήναι: Τυπογραφείον του “Κράτους”, 1907. ιστ’, 462 σ.
- Γιανναράς Χ. Ορθοδοξία και Δύση στη Νεώτερη Ελλάδα. Αθήναι: Ίκαρος, 2021. 512 σ.
- Εγχειρίδιον (Καταγραφή ενός θεολογικού διαλόγου). Αθήναι: Αρμός, 2009. 252 σ.
- Θεοδώρου A. Ο Π. Ν. Τρεμπέλας ως διδάσκαλος της ορθοδόξου δογματικής // Ευλαβές αφιέρωμα εις Παναγιώτην Ν. Τρεμπέλαν. Αθήναι: Εταιρεία των φίλων του λαού, 2007. Σ. 44–48.
- Θεοδώρου E. Παναγιώτης Ν. Τρεμπέλας // Επιστημονική Επετηρίς της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Τ. IZ’. Αθήνα, 1971. Σ. Z’–ПΔ’.
- Καλαϊτζίδης Π. Μυστικισμός, Ἀποφατισμός, Καταφατική Θεολογία καί τό ζήτημα τῆς πιστότητας στήν Πατερική θεολογία // ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Ν. ΤΡΕΜΠΕΛΑΣ. Μεταξύ παράδοσης καί ἀνανέωσης, μεταξύ ἐπιστήμης καί ἱεραποστολῆ. Βόλος: Εκδοτική Δημητριάδος, 2016. Σ. 261–335.
- Καρμίρης Ι. Σύνοψις της δογματικής διδασκαλίας της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας. Αθήναι: [χ. ο.], 1957. 112 σ.
- Μουρατίδης K. Παναγιώτης Ν. Τρεμπέλας: ο μέγαλος πρόμαχος της Ορθοδοξίας; Απάντησι εις τα γραφέντα κατ’ αυτού. Αθήναι: Εκδόσεις “Ορθόδοξου Τύπου”, 1985. 121 σ.
- Mπαθρέλλος Δ., π. Η Δογματική του Τρεμπέλα: Κριτική αξιολόγηση // ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Ν. ΤΡΕΜΠΕΛΑΣ. Μεταξύ παράδοσης καί ἀνανέωσης, μεταξύ ἐπιστήμης καί ἱεραποστολῆ. Βόλος: Εκδοτική Δημητριάδος, 2016. Σ. 239–260.
- Μπαλάνος Δ. Κρίσις της δογματικής του κ. Χρήστου Ανδρούτσου // Νέα Σιών. 1907. Τ. ΣΤ’. Σ. 669–706.
- Παναγιώτης Ν. Τρεμπέλας. Λέων τῆς Ὀρθοδοξίας. Αθήναι: Αδελφότης Θεολόγων “Ο Σωτήρ”, 2010. 312 σ.
- Παπαδόπουλος Ι. Επίτομος δογματική της Oρθοδόξου Ανατολικής Eκκλησίας. Αλεξάνδρεια: Πατριαρχικόν Τυπογραφείον, 1932. 280 σ.
- Ρωμανίδης Ι., πρωτ. Δογματική και Συμβολική Θεολογία της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας. Τ. Α’. Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Π. Σ. Πουρναράς, 2009. 356 σ.
- Τρεμπέλας Π. Δογματική της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας. Τ. 1. Αθήναι: Αδελφότης Θεολόγων “Η Ζωή”, 1959. 568 σ.
- Τρεμπέλας Π. Δογματική της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας. Τ. 2. Αθήναι: Αδελφότης Θεολόγων “Η Ζωή”, 1959. 422 σ.
- Τρεμπέλας Π. Δογματική της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας. Τ. 3. Αθήναι: Αδελφότης Θεολόγων “Ο Σωτήρ”, 1961. 548 σ.
- Τρεμπέλας Π. Επιστασία μόνον ή θεοπνευστία; // Εκκλησία. 1938. Σ. 244–247, 260–264.
- Τρεμπέλας Π . Επί της Οικουμενικής κινήσεως καί των θεολογικών διαλόγων. Αθήναι: Αδελφότης Θεολόγων “Ο Σωτήρ”, 2007. 96 σ.
- Τρεμπέλας Π. Θεωρίαι απαράδεκτοι περί τήν Unam Sanctam // Εκκλησία. 1964. Σ. 167–168, 198–200, 235–237, 268–270, 296–298, 318–320, 351–353.
- Τρεμπέλας Π. Μυστικισμός — Αποφατισμός. Καταφατική Θεολογία. Τεύχος Α’. Αθήναι: [χ.ο], 1974. 98 σ.
- Τρεμπέλας Π. Μυστικισμός — Αποφατισμός. Καταφατική Θεολογία. Τεύχος B’. Αθήναι: [χ.ο], 1975. 71 σ.
- Τρεμπέλας Π. Οι λαϊκοί εν τη Εκκλησία: το “Βασίλειον ιεράτευμα”. Αθήναι: Αδελφότης Θεολόγων “Ο Σωτήρ”, 2008. H’, 310 σ.