O’zbekistonda ziyorat turizmi va ichki turizmning rivojlanish tamoyillari hamda turizmning pandemiya bilan bog’liqligi

Hozirgi kunda milliy iqtisodiyotga yuqori daromad keltiradigan istiqbolli tarmoqlardan biri bu Milliy Turizmdir, dedi O’zbekiston Prezidenti Shavkat Mirziyoyev, - O’zbekiston turizm sohasida katta salohiyatga ega davlatdir. Mamlakatimizda 7 ming 300 dan ortiq madaniy meros ob’ektlari mavjud va ularning aksariyati YuNESKO ro’yxatiga kiritilgan. Shu bilan birga, mamlakatimizning o’ziga xos tabiati, go’zal dam olish zonalari imkoniyatlaridan foydalangan holda yangi sayyohlik yo’nalishlarini ochish mumkin (МИРЗИЁЕВ, 2018).

Jahon brendlarining faol ishtiroki bilan ushbu sektorda biz turizm, ekologik ma’rifiy, etnografik, gastronomik, turizm va boshqa sohalarni rivojlantirishga alohida e’tibor qaratishimiz kerak. Shu munosabat bilan biz davlat va xususiy sheriklik munosabatlarini qo’llash sohani rivojlantirish uchun keng imkoniyatlar ochishini hisobga olishimiz kerak. Samarqand, Buxoro, Xorazim, Surxondaryo va Toshkentdagi muqaddas qadamjolarni va yodgorliklarni ziyorat qilishdan iborat bo’lgan “Kichik haj” dasturini ishlab chiqish va tezlashtirish zarur. Shuningdek, ichki turizm sohasida keng ko’lamli imkoniyatlarni to’liq ishga tushirish zarur (МИРЗИЁЕВ, 2018).

“O’zbekiston Osiyo mamlakatlarini COVID-19 tanaffusidan keyin sayyohlik rivojlanishini rag’batlantirishga da’vat etdi”, - deb yozdi “Jenmin Jibao”. Xitoydagi eng nufuzli kundalik nashrlardan biri “Jenmin Jibao” gazetasining veb-sahifasida O’zbekiston turizm salohiyati mavzusiga bag’ishlangan maqola e’lon qilindi.

Maqolada O’zbekiston COVID-19 pandemiyasi sharoitida iqtisodiy qayta tiklanish uchun Osiyo mamlakatlarini sayyohlik rivojlanishini rag’batlantirishga chaqirgani ma’lum qilingan. “Bu haqda “Yangi xavfsiz va sog’lom turizm” mavzusida videokonferensiya shaklida bo’lib o’tgan Osiyo hamkorlik muloqotiga a’zo davlatlar Tashqi ishlar vazirlari kengashining XVII yig’ilishida bayonet berildi”, deb yozadi nashr.

• 1.1 Mehmondo’stlik va turizmda hayot sifati

  Hayot sifatini takomillashtirishni qidirish zamonaviy iqtisodiy tizimlar uchun asosiy siyosiy maqsaddir. (Sato va boshqalarning fikriga ko’ra. 2014). Turizm bu sanoat jamoalar va yo’nalishlarning ijobiy rivojlanishi va sayohat qilish uchun qat’iy majburiyat bilan ajralib turadigan imkoniyat sifatida aniqlandi va ijobiy his tuyg’ularni boshdan kechiradigan, bu esa o’z navbatida shaxslarning shaxsiy farovonligi va baxtiga ta’sir qiladi (Dolnicar va boshq. 2013; Gilbert va Abullah

  2004; Sirgy va boshq. 2011). Dam olish va sayohat qilish hayot sifatiga hissa qo’shadigan muhim sohalar sifatida keng tasdiqlangan. (Nawijn va boshq. 2010; Nawijn 2011b; Woo va boshq. 2016).²

Metodika. Tadqiqotda ob’ektiv va sub’ektiv choralar, shuningdek, birlamchi va mavjud ikkilamchi ma’lumotlar birlashtirilgan yondashuv qabul qilindi. Birinchidan, har bir jamoa uchun jamiyat farovonligining ijtimoiy jihatlari to’g’risida mavjud bo’lgan ma’lumotlar yig’ildi. So’ngra mavjud bo’lgan ikkinchi ma’lumotni to’ldirish va aholining turizm bilan bog’liq tajribasi va tushunchalariga oid nazariy asoslarning tarkibiy qismlarini o’lchash uchun anketa ishlab chiqildi (so’rovnomaning nusxasi so’rov bo’yicha yetakchi muallifdan olingan). So’rovnomada avvalgi tadqiqotlarda ishlatilgan savollar va ushbu tadqiqot loyihasi uchun maxsus ishlab chiqilgan ba’zi orginal savollar mavjud edi. Savollarning aksariyati inson kapitali, ijtimoiy kapital o’lchovlari bo’yicha ilgari o’tkazilgan tadqiqotlar sharhidan olingan, jamiyatning o’ziga xosligi va jamoat xizmatlari (Ana Maria Campon-Cerro, 2019).³ So’rovnomaning maqsadi mutlaq reytinglar va ko’rsatkichlarni aniqlashdan ko’ra, tadqiqotning havolalarini va tushuntirish elementlarini o’rganishdir; va shuning uchun namuna ushbu mintaqadagi aholining umumiy sonini statistik jihatdan tahlil qilishni taminlamagan bo’lsada, u tadqiqot jamoalarining turli xil tasavvurlarini namoyish etadi. Qabul qilingan konvensiyani tanlash usuli boshqa turizm ta’siriga oid tadqiqot nashrlariga hamohang ravishda olib borildi. Shuningdek, tadqiqotni o’tkazish mobaynida Adham Isroilovning (Institut talabalarining qaysi social media tarmoqlaridan ko’proq foydalanishi. 2021) yuzasidan shu yilning boshlarida o’tkazgan tadqiqot metodlaridan o’zimizning tadqiqotimiz metodlarini yaratishda (so’rovnomaning nusxasi so’rov bo’yicha yetakchi muallifdan olingan). So’rovnomada avvalgi tadqiqotlada qo’llanilgan savollar va ushbu tadqiqot loyhasi uchun maxsus tuzib chiqilgan ba’zi orginal savollar ham mavjud. Tadqiqot metodlari so’rov shaklini yaratishda (Hu, H., Yang, Y., Zhang, J., COVID-19 va biznes turizm bilan bog’liqligi)⁴ to’g’risidagi tadqiqot metodlaridan ham foydalanilgan.

Adabiyotlar sharhi. Islomshunoslik dini va ilm-fan ravnaqi, ularning ilmiy va ma’naviy merosi, O’rto Osiyo hududida islom sivilizatsiyasini shakllantirishdagi o’rni, xalqning boy tarixi va mehmondo’stligi uchun O’zbekiston olimlarining qo’shgan hissasi asos bo’ladi. Mamlakatda tashrif buyuradigan turizmni rivojlantirish uchun Ismoiliy, Tsar Bakr, Chashmai Ayub, Shohizinda, Ruhobot, Imom al-Buxoriy, Bahouddin Naqshband, Go’ri Amir, Xo’ja Ahror, Pahlavon Mahmud, Hazrati Imom, Zangi ota, Sulton Saodat, Hakim at-Termiziy kabi mashhur ziyoratchilar bu fikrning dalilidir. Mamlakatda dunyoga mashhur ziyorat va ziyoratgohlar bor, ularning tashrifi Islomning kichik ziyoratiga tenglashtirilgan. Xususan, O’rto Osiyodagi Samarqanddagi Qusam ibn Abbos qabrini ziyorat qilish Ka’baning ziyoratiga tenglashtiriladi (Xoshimov, 2001, 34-bet).⁵ O’zbekistonda ziyoratchilarga qulaylik yaratish maqsadida muqaddas ziyoratgohlar va ziyoratchilarga mo’ljallangan mobil ilovalar ishlab chiqildi.

O’zbekistonda ziyorat turizmini rivojlantirish bo’yicha aniq takliflar ishlab chiqilmoqda va respublikamizga tashrif buyuradigan turizm imkoniyatlari to’g’risida jahon hamjamiyatini xabardor qilish masalasiga e’tibor qaratilmoqda. O’zbekistonda yangi sayyohlik brendini rivojlantirish, tashrif buyuruvchilar uchun barcha zarur shart-sharoitlarni yaratish, tashrif buyuruvchilar talablarini inobatga olgan holda mavjud sayyohlik yo’nalishlarini takomillashtirishga katta e’tibor qaratildi. Turkiya, Eron, Pokiston, Malayziya, Indoneziya, Birlashgan Arab Amirliklari va boshqa mamlakatlardan kelgan sayyohlar soni O’zbekistonga tashrif buyurish yo’nalishida ko’paygan. 2019 yil may oyida Samarqandda “Buyuk Ipak yo’li kurortida ziyorat turizmining qayta tiklanishi” mavzusida xalqaro ilmiy-amaliy konferentsiya bo’lib o’tdi. Diniy ziyoratgohlarning o’zi ziyorat turizmi uchun yetarli emas. Sayyohlarni jalb qilish uchun targ’ibot ishlari yaxshi viza rejimi, aeroportlarda ibodat qilish uchun sharoitlar, mehmonxonalar va hokazolar yaxshi yo’lga qo’yilishi kerak.

Buxoroda podshoh cherkov hovlisi, ibodat zali, Sayfiddin Boharziy, Kalon minorasi, Magoki Attoriy, Piri Dastgir, Xo’ ja Ismat masjidlari, shunuingdek, ko’plab muqaddas joylar va ziyoratgohlar mavjud. Bular Abduholiq G’ijdivoniy, dunyo xalqi ustozi deb nomlangan, “Xoja Orif Mohitabon” deb nomlangan Xoja Muhammed Orif Ar revgari; Xoja Ali Romitani, uning nomi xalq orasida “Xoja Azizxon”, Said Mir Kulal va Xazrat Bahouddin Naqshbandiy, odamlar orasida “Buyuk Xoja”, “Avliyolar Sultoni” deb nomlangan. Sharqiy uyg’onish davrining IX–XII va XIV–XV asrlarida Islom ilmlari O’zbekiston hududida bir necha yo’nalishda ilmiy donolik tarzida rivojlanib, so’zni bilish, rivoyatlarni bilish, Yakkaxudolik, e’tiqodni bilish, insonni dunyo yordamida bilish. O’zbekistonda ziyorat turizmini rivojlantirish uchun boshqa ko’plab muqaddas joylar va ziyoratgohlar mavjud. Surxondaryo viloyatida Hakim at-Termiziy ansambli, Sulton Saodat maqbarasi, Abu Muhammad at-Termiziy maqbarasi, Qirq qiz qal’asi, Fayoztepa yodgorligi, Buddist ibodatxonasi, Zartepa, Dalvarzintepa, Eski Termiz, buddizmning Qoratepa, Oqsaroy kabi yodgorliklari. Qashqadaryo viloyatida Doruttilovat ansambli, Shamsiddin Potter maqbarasi, Gumbazi Sayidon, Ko'k Gumbaz Masjidi, Dorussaodat ansambli, Imom Ismoil al-Buxoriy, Mahdumi A’zam, Xorn-Zinda ansambli mavjud. Samarqand viloyatida Abu Mansur Muhammad ibn Muhammad maqbarasi, Imom Burxoniddin Marg'inoniy maqbarasi, Xo'ja Abdu Darun maqbarasi, Xazrati Xizr masjidi, Nuriddin Basir maqbarasi, Burxoniddin Sagarjiy (Ruhobod) maqbarasi, Cho’ponning otasi maqbarasi, Xo’ja Ahror qabri, Doniyor payg’ambar (Muqaddas Daniil) maqbarasi. Buxoro viloyatidagi diniy ziyoratgohlar Kalon Masjidi, Somoniy maqbarasi, Boloxovuz Masjidi, Magoki Attoriy Masjidi, Habib Xavuz Ansambli, Nodir Devon Begi Xonaqosi, Namozgoh Masjidi, Chashmai Ayub maqbarasi, Fayzobod Xonaqosi, Xo'ja Zayniddin Masjid – Honaqosi, Xazrati Bahouddin Naqishbandiy maqbarasi, Abduxoliq G’ijduvoniy maqbarasi. Xorazim viloyatining diniy yodgorliklari – Said Alovuddin maqbarasi, Juma Masjidi, Pahlavon Mahmud maqbarasi, Muxtor Vali maqbarasi, va boshqalar (Eraliev va boshq., 2017. 76-bet).

Mamlakatimiz sayyohlik imkoniyatlari va salohiyatini xalqaro miqyosda targ’ib qilish maqsadida O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev tashabbusi bilan o’nlab mamlakatlar vakillari ishtirok etgan ziyorat turizmining 1-xalqaro forumi bo’lib o’tdi. 2019-yil fevral oyida O’zbekistonni islom dunyosidagi eng katta ziyorat markazlaridan biri sifatida Buxoro tan olindi. Prezident Sh. Mirziyoyev farmoni bilan “Piligrim Visa” vizasi joriy etildi va ushbu viza 2 oygacha bolgan muddatda berilishi belgilab qoyildi. (Bakhtiyor Ruzmetov va boshq. 2020).6 Turizm nuqtai nazaridan inqirozni boshqarish bo’yicha adabiyotda sanoatning turli xil falokatlarga, shu jumladan moliyaviy inqirozlarga, tabiiy ofatlarga, terroristik hujumlarga va yuqumli kasalliklarning tarqalishiga ta’sir ko’rsatadigan eng yaxshi amaliyotlari o’rganildi

(Jin, Qu, va Bao, 2019; Page, Yeoman, Munro, Connell, va Walker, 2006).7 Biroq, COVID-19 chuqurligi va ko’lamini hisobga olgan holda, ushbu pandemiya turizm bilan bog’liq biznes, ayniqsa kichik va o’rta firmalar uchun kutilmagan muammolarni keltirib chiqardi (Humphries, Neilson, va Ulyssea, 2020). Shuning uchun, COVID-19 kabi og’ir inqiroz paytida, ko’pgina korxonalar milliy va mahalliy hukumatlarning moliyaviy yordamini xohlaydilar, masalan, kreditlar va qarzlarni yumshatish (Humphries va boshq., 2020).

Natijalar va munozara. O’zbekistonning ziyorat turizmi va ichki turizmning rivojlanishi hamda turizmning COVID-19 bilan bog’liqligi yuzasidan Toshkent shahridagi talabalar o’rtasida olib brogan so’rovnomamizda jami bo’lib 106 ta kishi ishtirok etdi. Shulardan, so’rovnomamizda ishtirok etganlardan 63,2% ni ayollar va 36,8% ni erkaklar tashkil etdi. Bundan shuni tushunishimiz mumkinki, O’zbekiston turizmiga qiziquvchilarning katta qismini ayyollar tashkil etadi. 2- jadvalda ko’rsatilganidek, tadqiqotimizda ishtirok etgan talabalarning 52,8 (53%) ni 19 – 21 yoshdagilar tashkil etadi.

• 1    – jadval.

2. O’zbekiston turizmi haqida O’zbekiston yoshlarining fikri?

Chastotasi

Foizi

Yaroqli foiz

Kumulyativ foiz

Juda yomon

13

12,30

12,0

12,0

Yomon emas

44

41,50

42,0

54,0

Yaxshi

46

43,40

43,0

97,0

Juda yaxshi

3

2,80

3,0

100,0

Total

106

100,0

100,0

1. O’zbekkiston yoshlarining sayohat qilish darajasi?
	Chastotasi	Foizi	Yaroqli foiz	Kumulyativ foiz
2-3   oyda bir	12	11,30	11,0	11,0

6 (Jurakhonovich, Apr - jun 2020)

7 (Muzaffer Uysal, April 2016)

6-7   oyda bir	17	16,0	16,0	27,0
1 yilda bir marta	34	32,10	32,0	59,0
2-3   yilda bir marta	15	14,20	14,0	73,0
Umumun sayohat qilmayman	28	26,40	27,0	100,0
Total	106	100,0	100,0

Tadqiqotimizda talabalarni sayohat qilish darajasini o’rganganimizda ularning sayohat qilish darajasi shuni ko’rsatdiki: 2-3 oyda bir marta sayohat qiladiganlari 11,3 % ni, 6 oyda bir marta sayohat qiladiganlari 16% ni, yilda bir sayohat qiladiganlari 32,1% ni, 2 yilda bir sayohat qiladiganlari 14,2% ni, va umuman sayohat qilmaydiganlari 26,4% ni tashkil etadi. Bu shuni ko’rsatadiki O’zbekiston yoshlari orasida sayohat qilish ko’rsatkichi juda pastligini anglatadi, buni yaqqol 3-jadvalda ko’rishimiz mumkin.

2 – jadval.

O’zbekistoning turizmi to’g’risida talabalarning fikrlarini o’rganishda tadqiqotimiz natijalari shuni ko’rsatdiki; talabalarning 12,3% foizi juda yomon degan fikrni, 41,5% foizi yomon emas degan fikrni, 43,4% foizi yaxshi degan fikrni, 2,8% foizi juda yaxshi degan fikrni bildirishgan. Bundan ko’rinib turibdiki O’zbekiston yoshlari turizmga ham yaxshi ham yomon fikr bildirishadi va ba’zilari O’zbekiston turizmining ahvoli juda yomon deya fikr bildirishadi. Buning isbotini yuqoridagi jadval orqali ko’rishingiz mumkin.

3 – jadval.

3. O’zbekiston yoshlarining O’zbekiston turizmi to’g’risida bilim ko’nikmalari?
	Chastotasi	Foizi	Yaroqli foiz	Kumulyativ foiz
Juda yomon	5	4,70	5,0	5,0
Yomon	12	11,30	11,0	16,0
Yaxshi	85	80,20	80,0	96,0
Juda yaxshi	4	3,80	4,0	100,0
Total	106	100,0	100,0

O’zbekiston yoshlarining O’zbeiston turizmi borasidagi bilim va ko’nikmalari qay darajada ekanligini tadqiqotlarimiz natijasi shuni ko’rsatdiki; ularning bilim va ko’nikmalari 4,7% foizi juda yomon, 1 1,3% foizi yomon, 80,2% foizi yaxshi, 3,8% foizi juda yaxshi degan fikrni bildirishgan. Bundan ko’rinib turibdiki O’zbekiston yoshlarining ko’pchilik qismi O’zbekiston turizmi borasida bilim va ko’nikmalarga ega ekanliklari ko’rinib turibdi. Buning yaqqol isbotini yuqoridagi jadval orqali bilib olishingiz mumkin.

4 – jadval.

4. COVID-19 O’zbekiston turizmiga qanaqa ta’sir qilmoqda?
	Chastotasi	Foizi	Yaroqli	Kumulyativ

			foiz	foiz
Juda yomon	44	41,0	41,0	41,0
Yomon	54	50,90	51,0	92,0
Yaxshi	7	6,60	7,0	99,0
Juda yaxshi	1	0,90	1,0	100,0
Total	106	100,0	100,0

COVID-19 O’zbekiston turizmiga qanaqa ta’sir qilmoqda degan savolimizga tadqiqotlarimiz natijasi shuni ko’rsatadiki; 41,5% foizi juda yomon, 50,9% foizi yomon, 6,6% foizi yaxshi, 1% foizi juda yaxshi degan fikrni bildirishgan; Bundan shuni tushunishimiz mumkinki, O’zbekiston yoshlarining deyarli 95% foizi COVID-19 O’zbekiston turizmiga jiddiy ta’sir ko’rsatmoqda deb biladi va yana shuni tushunishimiz mumkinki O’zbekiston turizmi va iqtisodiyoti rivojalanish pallasida oqsadi, buni O’zbekiston yoshlarining yuqoridagi bildirgan fikrlaridan bilishimiz mumkin.

5 – jadval.

5. O’zbekiston turizmining COVID-19 dan oldingi holati?
	Chastotasi	Foizi	Yaroqli foiz	Kumulyativ foiz
Juda yomon	4	3,80	4,0	4,0
Yomon	14	13,20	13,0	17,0
Yaxshi	74	69,80	70,0	87,0
Juda yaxshi	14	13,20	13,0	100,0
Total	106	100,0	100,0

O’zbekiston turizmining COVID-19 dan oldingi holati yuzasidan talabalar o’rtasida o’tkazgan so’rovnoma tadqiqot natijalari shuni ko’rsatdiki; tabalarning 3,8% foizi juda yomon, 13,2% foizi yomon, 69,8% foizi yaxshi, 13,2% foizi juda yaxshi deb fikr bildirishdi. Bundan ko’rinib turibdiki, O’zbekiston yoshlarining deyarli 70% foizi

COVID-19 dan oldin O’zbekiston turizmining holati yaxshi ekanligini ta’kidlaydi.

Buni yuqoridagi jadval asosida ko’rish mumkin.

6 – jadval.

6. O’zbekiston turizmining COVID-19 dan keyingi holati?
	Chastotasi	Foizi	Yaroqli foiz	Kumulyativ foiz
Juda yomon	16	15,10	15,0	15,0
Yomon	32	30,20	30,0	45,0
Yaxshi	52	49,10	49,0	94,0
Juda yaxshi	6	5,60	6,0	100,0
Total	106	100,0	100,0

O’zbekiston turizmining COVID-19 dan keyin kechayotgan holati yuzasidan talabalar o’rtasida o’tkazgan so’rovnoma tadqiqot natijalari shuni ko’rsatdiki; talabalarning 15,1% foizi O’zbekiston turizmi holati juda yomon degan fikrni, 30,2% foizi yomon, 49,1% foizi yaxshi va 5,6% foizi juda yaxshi deya fikr bildirishdi. Bundan ko’rinib turibdiki, O’zbekiston yoshlarining teng yarmi O’zbekiston turizmining holati COVID-19 dan so’ng yaxshi ekanligini ta’kidlashdi.

7 – jadval.

7. O’zbekistonda turizm xizmat ko’rsatish holati?
	Chastotasi	Foizi	Yaroqli foiz	Kumulyativ foiz
Juda yomon	3	2,80	3,0	3,0
Yomon	28	26,40	26,0	29,0
Yaxshi	64	60,40	60,0	89,0
Juda yaxshi	11	10,40	11,0	100,0
Total	106	100,0	100,0

O’zbekistonda turizm xizmat ko’rsatish holatini yuzasidan olib borilgan so’rovnoma tadqiqotlar natijasi shuni ko’rsatadiki; talabalarning O’zbekiston turizmida xizmat ko’rsatish sifati bo’yicha 2,8% foizi juda yomon, 26,4% foizi yomon, 60,4% foizi yaxshi, 10,4% foizi juda yaxshi deya fikr bildirishdi. Bu tadqiqot natijasidan shuni ko’rishimiz mumkinki, O’zbekiston yoshlarining ko’pchilik qismi O’zbekistonda turizm xizmati sifati yaxshi ekanligini ta’kidlashdi. Buni yuqoridagi jadval orqali yaqqol ko’rish mumkin.

Yurimizda turizm va mehmondo’stlik sohasida xizmat ko’rsatish bo’yicha mutaxassislarning yetishmasligi yuzasidan o’tkazgan so’rovnomamiz natijasi shuni ko’rsatdiki, so’rovnomada ishtirok etganlarning 55 tasi ya’ni 53,8 % foizi bu fikrni yomon deya baholadi.

8 – jadval.

8. Prezidentimizning O’zbekiston turizmini rivojlantirishga oid qarorlariga fikringiz qanaqa?
	Chastotasi	Foizi	Yaroqli foiz	Kumulyativ foiz
Juda yomon	3	2,80	3,0	3,0
Yomon	6	5,70	6,0	9,0
Yaxshi	66	62,30	62,0	71,0
Juda yaxshi	31	29,20	29,0	100,0
Total	106	100,0	100,0

Yurtboshimizning turizm sohasiga oid chiqarayotgan qarorlarini O’zbekiston yoshlarining 62,3% foizi qo’llab-quvvatlaydi.

• 9 – jadval.

• 9.    O’zbekistonda turizm sohasiga to’g’ridan-to’g’ri xorijiy investitsiyalarni jalb qilinishi – sizningcha?

  	Chastotasi	Foizi	Yaroqli foiz	Kumulyativ foiz
  Juda yomon	2	1,90	2,0	2,0
  Yomon	6	5,70	6,0	8,0
  Yaxshi	51	48,10	48,0	56,0
  Juda yaxshi	47	44,30	44,0	100,0
  Total	106	100,0	100,0

10. Yurtimizning ziyorat turizmi va ichki turizmini rivojlantirish maqsadida yetuk kadrlarni tayyorlab chiqarishi turizmni yaxshilash uchun bu…?

Chastotasi

Foizi

Yaroqli foiz

Kumulyativ foiz

Juda yomon

1

0,90

1,0

1,0

Yomon

1

0,90

1,0

2,0

Yaxshi

55

51,90

52,0

54,0

Juda yaxshi

49

46,20

46,0

100,0

Total

106

100,0

100,0

11. O’zbekiston COVID-19 dan so’ng turistlarni qabul qilishga astoydil tayyorgarlik ko’rmoqda bu…?

Chastotasi

Foizi

Yaroqli foiz

Kumulyativ foiz

Yurtimizda turizmni rivojlantirish uchun xorijiy investitsiyalarni ko’proq jalb qilish kerak bilshadi deb bilishadi yurtimiz yoshlari.

10 – jadval.

Yurtimizning 98% foiz yoshlari turizm sohasini yaxshilash uchun yetuk kadrlarga ehtiyoj katta ekanligini ta'kidlashadi.

11 – jadval.

Juda yomon	2	1,90	2,0	2,0
Yomon	15	14,20	14,0	16,0
Yaxshi	57	53,80	54,0	70,0
Juda yaxshi	32	30,20	30,0	100,0
Total	106	100,0	100,0

O’zbekiston yoshlarining fikr bildirishicha ularning 84% foiz qismi Pandemiyadan so’ng turistlarining tashrif buyurishiga ijobiy fikr bildirishdi.

Foydalanilgan adabiyotlar:

• 1.    Mirziyoyev, S. (2018). 2017-2022 yillarda O'zbekistonni rivojlantirishning 5 ta ustuvor yo'nalishi. Tashkent.

• 2.    Ana Maria Campon-Cerro, J. M.-M.-F. (2019). Best Practices in Hospitality and Tourism Marketing and Management. Springer Link.

• 3.    The Official Order of Stay of Tourists in Uzbekistan for the Period of the Coronavirus. In www.uzbektourism.uz , www.uzbektourism.uz (p. Uzbekistan). Tashkent: 03.03.2020.

• 4.    Ernazarov, G. (2021). Yangi xavfsiz va sog'lom turizm. Jenmin Jibao , Xitoy.

• 5.    Ernazarov, G. (28.01.2021). Yangi xavfsiz va sog'lom turizm. Jenmin Jibao , Xitoy.

• 6.    Huaxia. (2021). Uzbekistan expects int'l tourists to return after pandemic . In Xinhua, www.xinhuanet.com (p. China). Xinhua: 2021-02-14 16:47:38.

• 7.    Jurakhonovich, K. S. (Apr - jun 2020). Pilgrimage Tourism in Uzbekistan; Problems and Solutions. Social Sciences and Humanities , Uzbekistan.

• 8.    Rustamovich, D. B. (2020). Analysis of the Development of Tourism in Uzbekistan. In J. o. Marketing, Journal of International Business Research and Marketing (p. Uzbekistan). Tashkent: September, 2020.

• 9.    Turgunov, E. (2020). IMPACT OF COVID-19 ON UZBEKISTAN’S TOURISM INDUSTRY. In E. Turgunov, Eurasian Research Institute (p. Kazakhstan). Almaty: 06.07.2020-12.07.2020• No:267.

• 10.    Uzbekistan, U. M. (2020). The Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Uzbekistan Announces New COVID-19 Testing Measures For All Arriving Travelers . In U. M. Uzbekistan, News & Events (p. Uzbekistan). Tashkent: 22.12.2020.

• 11.    UzDaily.com. (2020). Impact of the COVID-19 pandemic on the socioeconomic situation in Uzbekistan. In UzDaily.com, UzDaily.com p.Uzbekistan Tashkent: 21/12/2020 19:30.

• 12.    William Seitz, E. T.-O.  (2020). Dynamically IdentifyingCommunity-

• levelCOVID-19 Impact Risks. Dynamically IdentifyingCommunity-levelCOVID-19 Impact Risks, p. USA.

• 13.     Янги Узбекистон; Turizm, yuz.uz (b. Uzbekistan). Tashkent: 11/02/2021.

"Экономика и социум" №5(84) 2021