Инновацион таълим кластери ўув фаолиятига самарали усул сифатида
Автор: Шермухамедов Р.С., Абдуллаева М.
Журнал: Экономика и социум @ekonomika-socium
Рубрика: Основной раздел
Статья в выпуске: 3-2 (82), 2021 года.
Бесплатный доступ
Мақолада ўқув фаолиятинининг сифатини ошириш учун таълим кластерини ишлатиш усуллари кўриб чиқилган. Кластерли ёндошган ҳолда узлуксиз таълим сифатини ошириш омиллари ва муаммолари кўриб чиқилган.
Кластер, педагогика, таълим, сифат кўрсаткичлари, инновация, таълим кластери
Короткий адрес: https://sciup.org/140260416
IDR: 140260416
Текст научной статьи Инновацион таълим кластери ўув фаолиятига самарали усул сифатида
Ўзбекистон Республикаси таълим тўғрисидаги қонуни ва кадрлар тайёрлаш миллий дастурини амалда татбиқ этилишида таълим олувчилар ва таълим берувчилар ўртасида ўзаро мақсадни амалга оширишни такомиллаштириш заруратини юзага келтирди. Мазкур зарурат асосида эса таълимда соғлом рақобатбардошликни амалга ошириш механизмини яратиш мақсади туради. Бу эса замонавий таълимда инновация жараёнлари характерланиб янгиликлар хусусиятлари, ўқитувчиларни касбий имкониятлари, янгилик киритиш ташаббуслари ва иштирокчиларнинг инновацион фаолиятининг хусусиятлари билан белгиланади. Инновацион фаолиятда энг мухим масалалардан бири ўқитувчи ишидир. Ўқитувчининг инновацион фаолиятга тайёрлаш икки йуналишда амалга ошиши лозим;
-
1. Янгиликларни идрок килишга тайёргарлик;
-
2. Янгича харакат килишга ургатиш;
Инновацион фаолиятни ташкил этишда талабаларнинг укув-билиш фаолияти ва уни тизимлаштириб бошкариш алохида ахамиятга эга. Инновация жараёнлари, уларнинг функциялари, ривожланиш конуниятлари, механизмлари ва уни амалга ошириш технологиялари, бошкариш тамойилларининг педагогик асосларини урганиш олий мактаб укув жараёнини замонавий педагогика хамда педагогика фанлари ютуклари асосида жахон стандартлари даражасида ташкил этиш имконини беради.
^озирги жамиятда, маданият ва таълим тараккиёти шароитида педагог инновацион таълим кластерини фаолиятга булган зарурияти куйидагилар билан улчанади:
-
1. Ижтимоий-педагогик янгиланган таълим тизими, методология ва укув жараёни технологиясини тубдан янгилашни талаб килади, янгиликларни яратиш, узлаштириш ва фойдаланишлардан иборат булади;
-
2. Таълим мазмунини инсонпаварлаштириш, доимо укитишнинг янги танкидий шаклларини, технологияларини кидиришни такозо килади;
-
3. Педагогик янгиликни узлаштириш ва уни тадбик этишга нисбатан укитувчининг характери ва узгариши.
-
4. Олий мактаб ва умумий ўрта таълим мактаблари ўртасида ўзаро хамкорликни ташкил этиш билан бир қаторда олий мактабнинг йуналишлари буйича мактаб лабораторияларини ташкил этиш;(1-б) кластер схемаси)
-
4. Педагогик тизимни такомиллаштириш йўллари интенсив ва экстенсив
А) мактаб лабораториясини худуд бўйича махоратли мактабни танлаб олиш;
Б)Мактаб лабораторияси худудий марказига барча халқ таълим бўлимларига қарашли махоратли мактабларини хамкорликка ўрнатиш;

1-б) кластер схемаси.
Интенсив йўл – педагогик тизимни ривожлантиришнинг ички имкониятларини ишга солиш ҳисобига амалга оширилади.
Экстенсив йўл – педагогик тизимни ривожлантиришнинг қўшимча кучлари (инвестициялар) – янги воситалар, жихозлар, технологиялар, молиялаштириш, капитал таъминот асосида амалга оширилади.
Ўқув тарбиявий ишларни такомиллаштиришнинг асосий йўлларидан – ўқув жараёнини инсонпарварлаштириш, демократлаштириш, либерилизация этишни инновацион ҳолати деб қаралади.
Дарсни инсонпарварлаштириш:
Умумий урта таълим мактаблари билан узаро хамкорлик;
Талабага Fамхурлик курсатиш;
Эъзозлаш;
Кечиримли булиш;
Узини - узи ривожлантиришга мухит яратиш;
Психологик соглом мухит яратиш;
Ижодий мухит;
Дустона муносабатда иш юритиш;
Талаба эхтиёжи, кизикиши, шахсий фазилати, иктидорини ишга солиш кабилар.
Таълим инновациялари муаммоларини ҳал этишда ўқитувчининг ижодий фаолияти ҳақидаги масала ҳозирги вақтда энг долзарб бўлиб колмокда. Педагогик жараёнда узининг янги Fояларини ишлаб чикиш қобилиятини доимо ривожлантирадиган ва такомиллаштирадиган ўқитувчигина иқтидорли ҳисобланади. Новаторлик, инновацион фаолиятнинг олий куриниши сифатида, педагог шахсига жуда кучли талаблар куяди:
-
- рухий баркарорлик, босиклик;
-
- мавжуд ижтимоий меъёрларни кабул кила олиш;
-
- софдиллик, виждонлилик, маънавий етуклик;
-
- касбий махорат, билимдонлик;
-
- уз кучига ишонч, таваккалчилик;
-
- кизикувчанлик, хур фикрлилик;
-тафаккурнинг эгилувчанлиги ва бошкалар.
Ўқитувчининг педагоглик маҳорати анъанавий ўқитиш усулларини доимий такомиллаштириш, уларга янгича ёндашиб, ноанъанавий усуллардан хам дадил фойдаланишда намоён булади.
Таълим жараёнида ўқитишнинг фаол усулларини мақсадли қўллаш, муаммоли вазиятлар яратиш, мунозара, «брейншторминг» («тафаккур бўрони», «ақлий ҳужум» деб ҳам аталади), тренинглар ўтказиш талабаларнинг билим олишга қизиқишини оширади, изланишга, мустақил фикрлашга ўргатади.
Фойдаланилган адабиётлар:
(REFERENCES)
-
1. Ш.М.Мирзиёев “Эркин ва фаровон демократик озбекистон
давлатини биргаликда барпо етамиз” ТОШКЕНТ - «ЎЗБЕКИСТОН» - 2016
-
2. Ш.М.Мирзиёев”Танқидий тахлил, қатъий тартиб-интизом ва
шахсий жавобгарлик-хар бир рахбар фаолиятининг кундалик қоидаси бўлиши керак” Тошкент: “Ўзбекистон”-2017й
-
3. Muhamеdоv G.I Hamkorlik pеdаgоgikаsi vа аmаliyoti WWW,
pеdаgоg. O’z., 2006.
-
4. Kаmоldinоv M, Vахоbjоnоv B, Innоvаtsiоn pеdаgоgik tехnоlоgiya
аsоslаri. T.: Tаlqin. 2010 y. 128- bеt
-
5. Искандаров И, Ҳайдаров М “Ўзбек педагогикаси антологияси
Ўқитувчи НМИУ-2010й
-
6. Гулбаев, Н. А., Кудратиллоев, Н. А. (2020). Состояние проблем управления систем с рассредоточенными объектами (на примере электрических сетей). Science and World, 6 (82), 29-32.
-
7. Гулбаев, Н. А., Кудратиллоев, Н. А. (2020). Моделирование и управление территориально-распределенными системами. Science and World, 6 (82), 25-28.
-
8. Гулбаев, Н. А., Кудратиллоев, Н. А. (2020). Модели
-
-
9. Ахмедов, Б. А., Шайхисламов, Н., Мадалимов, Т., Махмудов, Қ. (2021). Smart технологияси ва ундан таълимда тизимида кластерли фойдаланиш имкониятлари. Scientific progress, 1 (3), 102-112.
упорядочивания структур управления систем с рассредоточенными объектами. Евразийский Союз Ученых (ЕСУ), 6 (75), 46-48.
"Экономика и социум" №3(82) 2021
Список литературы Инновацион таълим кластери ўув фаолиятига самарали усул сифатида
- Ш.М.Мирзиёев "Эркин ва фаровон демократик озбекистон давлатини биргаликда барпо етамиз" ТОШКЕНТ - "ЎЗБЕКИСТОН" - 2016
- Ш.М.Мирзиёев"Танқидий тахлил, қатъий тартиб-интизом ва шахсий жавобгарлик-хар бир рахбар фаолиятининг кундалик қоидаси бўлиши керак" Тошкент: "Ўзбекистон"-2017й
- Muhamеdоv G.I Hamkorlik pеdаgоgikаsi vа аmаliyoti WWW, pеdаgоg. O'z., 2006.
- Kаmоldinоv M, Vахоbjоnоv B, Innоvаtsiоn pеdаgоgik tехnоlоgiya аsоslаri. T.: Tаlqin. 2010 y. 128- bеt
- Искандаров И, Ҳайдаров М "Ўзбек педагогикаси антологияси" Ўқитувчи НМИУ-2010й
- Гулбаев, Н. А., Кудратиллоев, Н. А. (2020). Состояние проблем управления систем с рассредоточенными объектами (на примере электрических сетей). Science and World, 6(82), 29-32.
- Гулбаев, Н. А., Кудратиллоев, Н. А. (2020). Моделирование и управление территориально-распределенными системами. Science and World, 6(82), 25-28.
- Гулбаев, Н. А., Кудратиллоев, Н. А. (2020). Модели упорядочивания структур управления систем с рассредоточенными объектами. Евразийский Союз Ученых (ЕСУ), 6(75), 46-48.
- Ахмедов, Б. А., Шайхисламов, Н., Мадалимов, Т., Махмудов, Қ. (2021). Smart технологияси ва ундан таълимда тизимида кластерли фойдаланиш имкониятлари. Scientific progress, 1(3), 102-112.