Review paper. Рубрика в журнале - Pravo - teorija i praksa
Resocijalizacija osuđenih lica kao faktor smanjenja kriminala
Статья научная
Suzbijanje kriminala, u današnje vreme, više nije moguće sprovesti radikalnom izolacijom i dehumanizacijom čoveka, već njegovom resocijalizacijom. Svrha primene krivičnih sankcija jeste suzbijanje dela kojima se povređuju ili ugrožavaju čovek i druge osnovne društvene vrednosti. Sva lica koja su pravosnažno osuđena za izvršena krivična dela upućuju se na izdržavanje kazne u neku od Ustanova za izvršenje krivičnih sankcija Republike Srbije. Svrha njihovog kažnjavanja jeste resocijalizacija, odnosno prevaspitanje i priprema da se po izdržanoj zatvorskoj kazni vrate u društvo, prihvate pozitivne norme ponašanja i da se više ne bave kriminalom. U toku procesa resocijalizacije prema njima se od strane zaposlenih u ustanovi primenjuje adekvatan tretman (program postupanja) kako bi se resocijalizacija uspešno sprovela, a eventualni procenat recidiva smanjio na najmanju moguću meru. Kao najčešći vidovi tretmana tokom resocijalizacije primenjuje se tretman kroz radne aktivnosti, slobodno vreme, obrazovanje i slobodu veroispovesti.
Бесплатно
Restrictive agreements as a form of competition violation in Serbia – theory and practice
Статья научная
Restrictive agreements are agreements among market participants that significantly restrict, distort or prevent competition. This paper aims to elucidate the concept of restrictive agreements as a form of competition infringement within the scientific, professional and businesslegal communities. The paper systematizes the definitions of this concept and examines the relevant laws and regulations governing it. Additionally, the paper will analyze and evaluate the efficacy of the Commission for the Protection of Competition, highlighting both its strengths and weaknesses in making decisions on the prevention of monopolies. Through an analysis of the commission’s decisions concerning companies operating within the territory of the Republic of Serbia, this paper identifies challenges and proposes solutions to enhance the Commission’s effectiveness.
Бесплатно
Review of the definition of crimes against humanity in case-law of the ad hoc tribunals
Статья научная
Crime against humanity is one of the oldest international crimes, sanctioned by the international community since the early twentieth century. Throughout the twentieth century, the concept of this international crime has evolved, and its definition and scope have undergone changes from the Nuremberg Tribunal, through ad hoc international tribunals for the former Yugoslavia and Rwanda, up to the Statute of the International Criminal Court. However, ever since the first codification of this international crime, there has been a challenge in fully determining it. This is evident from continuous efforts at the United Nations to adopt a comprehensive special convention that will codify all rules related to crimes against humanity. This paper will demonstrate the development of the definition of crimes against humanity through statutory prescriptions in the statutes and jurisprudence of ad hoc tribunals and the International Criminal Court, which have significantly influenced the definition of crimes against humanity.
Бесплатно
Rečni transport kao mogućnost privrednog razvoja Srbije
Статья научная
Autor u radu nastoji da ukaže na značaj vodnog potencijala Republike Srbije u svetlu savremenog okruženja i mogućnosti privrednog razvoja. Saobraćaj unutrašnjim vodenim putevima poseduje velike prednosti u odnosu na druge vrste prevoza i nudi značajnu konkurentnu alternativu kopnenom transportu. U oblasti rečnog transporta kao najznačajnijeg segmenta saobraćaja unutrašnjim vodenim putevima u Evropskoj uniji postoje brojne uredbe, direktive, preporuke čiji su ciljevi ujednačavanje postojeće pravno neujednačene regulative. Zakonodavna aktivnost u Evropskoj uniji treba da obezbedi donošenje ne samo novih propisa već i harmonizaciju postojećih u pravnim sistemima zemalja članica i onih koje pretenduju to da postanu. Postojeća regulativa koja uređuje pravni režim plovidbe Dunavom je stara preko pedeset godina, tako da autor u radu ukazuje na važeću Dunavsku konvenciju o režimu plovidbe i potrebu njenog prilagođavanja novonastalim privrednim zahtevima. Uređenje režima plovidbe na Savi kao drugoj plovnoj reci koja samo jednim delom svoga toka protiče kroz Republiku Srbiju, za razliku od režima plovidbe Dunavom, je tek u začetku tako da autor u tom svetlu ukazuje na značaj ove plovne reke.
Бесплатно
Rimsko pravo i njegov trajni karakter - uticaj rimskog prava na savremeno pravo
Статья научная
Permanentna potreba da se negira značaj rimskog prava bila je, gotovo redovna pojava, ne samo u vreme donošenja velikih kodifikacija građanskoga društva, već je ta potreba, s vremena na vreme, i danas prisutna u savremenom pravu. Iako smo, danas svedoci mnogih pokušaja marginalizacije rimskog prava, pa samim tim i negativnih komentara na račun njegovog daljeg izučavanja i njegove uloge i značaja u razvoju savremenog prava, rimski pojmovi svojine, ugovora, obligacija, teorije prava, čine ove pokušaje neuspešnim. Ovi instituti, ponikli iz rimskog prava, ukazuju na ogromno značenje rimskog prava u izgradnji savremenog privatnog prava, i to ne samo u periodu donošenja velikih kodifikacija, već i danas kada se teži unifikaciji prava u okvirima Evropske unije, jer je upravo rimsko pravo bilo prvo pravo ius commune, te može poslužiti kao model i danas, u uslovima kada se teži unifikaciji prava na području cele Evrope. Zbog ovih svojih vrednosti rimsko pravo predstavlja univerzalnu i veoma vrednu civilizacijsku tekovinu na kojoj počiva značajni deo savremenog prava, odnosno civilizacijsko nasledstvo koje pripada celom savremenom svetu.
Бесплатно
Security of information systems
Статья научная
In modern business conditions, organizations have achieved their missions, visions and goals of using information systems. They enable them to share data, information and knowledge with a changing environment, to carry out daily activities smoothly, and to create the basis for strategic decisions. As new modalities for compromising information systems security emerge due to the changing unsafe environment and threats that lurk from cyberspace, it is necessary to pay attention to them and to respond appropriately, since it is no longer only a question of vulnerability of information and communication infrastructure and information, but also of human life. In the security of information systems itself, in addition to the technical security measures implemented following the defined security policy, it’s necessary to pay attention to the human factor and security awareness, as the weakest link, and to act to minimize threats.
Бесплатно
Статья научная
The right to a healthy environment is an absolute priority of the modern society. A specific economic instrument aimed at protecting the environment at a global level is the compensation for environmental pollution, based on a principle of environmental protection called “pollutant pays”. The essence of a civil liability for environmental damage is that potential pollutants should adjust their activities to the requirement of causing minimal changes in the environment and reducing the risk of damage to a minimum. In addition to the significance and characteristics of the “pollutant pays” principle, the paper presents the provisions of the Act on Environmental Protection. There is also included an analysis of the provisions of the Convention on civil liability for damage caused by environmental hazards, and the provisions of the Environmental Liability Directive related to the protection and elimination of environmental damage.
Бесплатно
Simulacija i izigravanje zakona (fraus legis) u poreskoj teoriji i praksi
Статья научная
U radu se analizira razlika između simulacije i izigravanja zakona (fraus legis). Prilikom definisanja problema fiktivnog ugovora i problema izigravanja zakona možemo utvrditi, da to nije periferno nego centralno područje građanskog prava i, kako se ispostavilo, u direktnoj je vezi sa suštinom pravnog posla (ugovora) i zloupotrebom autonomije stranaka u stvaranju pravnih transakcija kada su u pitanju zakonski zabranjeni primeri. Danas se mnoge zabrane nalaze u socijalnim i ekonomsko-politički motivisanim zakonima, iz oblasti radnog, konkurencijskog, poreskog, korporacijskog, bankarskog prava i drugih oblasti prava, čije zakonske prepreke neke stranke žele da spreče stvaranjem transakcija usmerenih na simulaciju ili zaobilaženje zakona. U tom smislu autor, analizira pravno-teorijsku osnovu ovih dvaju pravnih fenomena tj. simulaciju i izigravanje zakona i u nastavku daje objašnjenja praktičnih slučajeva kršenja i zaobilaženja poreskih propisa u slovenačkoj praksi.
Бесплатно
Službena krivična dela - kritički osvrt na mehanizam krivičnopravne zaštite od korupcije
Статья научная
Krivična dela protiv službene dužnosti predstavljaju različite oblike i vrste zloupotreba službenog položaja i javnih ovlašćenja u vršenju službene dužnosti koje su upravo učinjene od strane službenih lica kao nosilaca tih ovlašćenja. Krivičnim delima protiv službene dužnosti povređuje se ili ugrožava službena dužnost u smislu njenog pravilnog, celishodnog, efikasnog i zakonitog funkcionisanja. Pojava zloupotreba, samovlašća i korumpiranosti državnih organa i njihovih službenika može se protumačiti kao izdaja javnog poverenja i ima za posledicu narušavanje ugleda, a ponekad i autoriteta cele vlasti. Službena ili odgovorna lica vrlo često donose odluke, ne u skladu s potrebama građana, već zarad sopstvenog interesa. Svako prekoračenje i zloupotrebu ovih ovlašćenja država proglašava opasnim i protivpravnim i u zakonu propisanom sankcijom kažnjava njihove učinioce. Naše savremeno krivično zakonodavstvo predviđa sistem krivičnih dela protiv službene dužnosti, kao i krivične sankcije za njihove učinioce. U ovom radu govori se o pojmu, karakteristikama i sistematizaciji krivičnih dela protiv službene dužnosti.
Бесплатно
Smuggling and illegal trade as forms of economic crime
Статья научная
Economic crime is a very complex criminological and legal category. The modern economic crime is characterized by a variety of manifestations. It tends to become increasingly better organized which, among other things, makes its detection, the collection of the evidence material and the criminal prosecution of the culprits much more difficult. In view of the importance as well as the complexity of the economic crime subject-matter, this paper discusses smuggling and illegal trade. The research included a criminological analysis of the economic crime, a normative analysis of the criminal acts mentioned above, as well as an analysis of the presence of the adult persons being reported, charged with and convicted of the previously mentioned criminal acts in the total values for the group of criminal acts against economy and at the level of Serbia, for the year of 2019.
Бесплатно
Статья научная
Odredbe Ugovora o osnivanju EZ dale su samouvereno, nezavisno pravo slobodnog kretanja i jednakog postupanja komunitarnim radnicima. Stvarna priroda ovih prava je, u izvesnoj meri, davanje materijala od strane sekundarnog zakonodavstva, i to posebno od Uredbe 1612/68. Naročito, Uredba 1612/68 pokriva članove porodica komunitarnih radnika koji nisu nigde spomenuti u Ugovoru o osnivanju. Prema preambuli Uredbe 1612/68, eliminacija prepreka slobodi kretanja radnika će zahtevati obezbeđenje 'radnikovog prava da bude spojen sa svojom porodicom i uslova za integraciju takve porodice u zemlji domaćina'. Pri tome, pravo na jednaki tretman u pogledu socijalnih povlastica odnosi se samo na radnike i članove njegove porodice.
Бесплатно
Specifičnosti alternativnih sankcija u krivičnom pravu Srbije
Статья научная
U ovom radu akcenat je stavljen na pitanje koliko krivično pravosuđe u današnje vreme ispunjava očekivanja koje savremeno društvo stavlja pred njega. Takođe, postavlja se pitanje, kako obezbediti efikasniji rad krivičnog pravosuđa, a da to istovremeno ne ide na štetu kvaliteta njegovog rada. Ovde se ne radi o sitnijim reformskim organizacionim merama, već o strateškim koncepcijama koje duboko zadiru u funkcionisanje krivičnog pravosuđa, a imaju i šire društvene reperkusije i mogu suštinski da utiču na život svakog čoveka. Elementarno pitanje koje se nameće jeste kako reagovati na kriminalitet koji je, sa izvesnim oscilacijama, u stalnom porastu. Svesni svih protivurečnosti koje sa sobom nosi osavremenjivanje postojećeg režima krivičnih sankcija, neophodno je ukazati na osnovne sadržaje alternativnih krivičnih sankcija. Njima se postižu višestruki pravni efekti na polju reaktivnog reagovanja na kriminalitet. Otuda ćemo posebnu pažnju posvetiti ukazivanju na osnovne sadržajne odrednice alternativnih sankcija u našem krivičnom pravu.
Бесплатно
Spoljnotrgovinska razmena tekstilne industrije Srbije - stanje i pravci promena
Статья научная
Razvojna kriza u industriji Srbije nameće potrebu njenog korenitog strukturnog prilagođavanja, pre svega u pravcu adekvatnog uključivanja u međunarodnu podelu rada. Priliv stranih direktnih investicija je nedovoljan, sa relativno lošim prognozama za njihovo obimnije povećanje u kratkom i srednjem roku, usled globalne finansijske krize. U tim uslovima, značajno je identifikovati grane industrije koje, sa postojećim faktorima konkurentnosti i uz podršku odgovarajućih mera industrijske politike, mogu poboljšati spoljno-trgovinski bilans zemlje. Tekstilna industrija Srbije je zadržala prepoznatljiv izvozni potencijal i pored brojnih problema i slabosti u sferi spoljno-trgovinskih odnosa. Po obimu izvoza ova industrijska grana je među pet najvećih izvoznika, ali, u isto vreme, sa rastućim deficitom u spoljno-trgovinskoj razmeni. Evidentna je nužnost njenih strukturnih promena u pravcu podizanja niskog nivoa konkurentnosti, ali i potreba stvaranja povoljnijeg institucionalnog ambijenta za realizaciju tih promena.
Бесплатно
Stalna aktuelnost pitanja ljudskih prava i sloboda
Статья научная
Izuzetno veliki društveni značaj međunarodnog, regionalnog, državnog i praktično individualnog karaktera ostvarivanja i zaštite ljudskih prava i sloboda. Prvi međunarodni dokument koji na univerzalan i autentično prirodno pravno reguliše ljudska prava potiče iz 18. stoleća, to je bila Francuska Deklaracija o pravima čoveka i građanina. Sva ranija dokumenta se ne odnose na autentična i univerzalna prirodna prava koja čoveku pripadaju po njegovom rođenju nego su sva ta ranija prava sadržana u određenim dokumentima, bila izraz volje vladara da li pojedinca ili oligarhijskih grupa kao neka vrsta oktroisanih prava i koja nisu bila trajna i univerzalna, nego parcijalna i promenjiva. Kao preteče savremenih i univerzalnih prava čoveka uzima se Engleski zakon o pravima - Bill of Rights od 1689. godine. Isto tako period priznavanja ljudskih prava u državnom zakonodavstvu i pravnim aktima pominje se Proglas 13. nezavisnih država Amerike od 1776. godine vezano za Američku revoluciju. Treba istaći da su međunarodni standardi o ljudskim pravima, pre svih, i iznad svih dati u Opštoj deklaraciji OUN o pravima čoveka iz 1948. godine koja predstavljaju najznačajniju kodifikaciju ljudskih prava, te se to stablo ljudskih prava razgranalo i važi širom planete. U najširem smislu ljudska prava se mogu odrediti kao minimum moralno političkih i socijalno-ekonomskih zahteva građana u odnosu na državnu vlast čije je ostvarenje preduslov za osnovnu biološku, političku i kulturnu egzistenciju pojedinaca tj. uslov za život dostojan čoveka i njegove humane i stvaralačke prirode. Takva ljudska prava proističu iz osnovnog karaktera čoveka kao najsavršenijeg planskog i zdravorazumskog bića.
Бесплатно
Статья научная
Pored krivičnih dela falsifikovanja isprava kojima se napada pravni saobraćaj, njegovo nesmetano, normalno i bezbedno funkcionisanje u našem pravu postoji i niz drugih krivičnih dela koja su na razne načine povezana (ili u odnosu) prema njima. Falsifikovana isprava služi samo kao sredstvo za postizanje određenog cilja. To je krivično delo koje nikada nije samo sebi cilj. Najčešći motivi zbog kojih se uz druga krivična dela vrše i falsifikovanje isprava su: pohlepa za novcem, želja da se stekne bolji posao, prikrivanje drugog krivičnog dela, takvi slučajevi nalažu potrebu da određenu pažnju posvetimo i problemu odnosa. Zato ćemo odnos krivičnog dela falsifikovanja isprava prema drugim krivičnim delima posmatrati kroz sticaj kod krivičnog dela falsifikovanja isprava i kroz odnos krivičnog dela falsifikovanja isprava prema drugim krivičnim delima.
Бесплатно
Статья научная
Research has demonstrated that a strong employer brand has a significant positive impact on the organization, including an influence on talent attraction and retention, gaining a competitive advantage by building a positive impact in public and enhancement of the employee engagement and consequently organizational performance. The purpose of this paper is to support organizations in developing a structural approach towards building an employer brand in order to attract, engage and retain the best employees and thus increase their performance. The paper will present the existing research regarding the employer branding strategies and via a case study analyse the practical implication these strategies have. A case study included a qualitative research done on PwC, a consulting and audit company operating on Serbian market. The study utilized the structured interviews in order to analyse the starting position of the organization, the challenges it was facing, and the desirable outcomes. The interviews also examined the strategies and actions taken to achieve these outcomes, as well as the results of the process. The results of the study demonstrated that the impact the strategies had was positive. But, what proved to be lacking was the structural approach towards the strategy implementation as well as clear measurements of the impact the strategies had on the overall organizational performance.
Бесплатно
Structure and ratio legis of retention right in contemporary civil law
Статья научная
The subject of this work is critical analysis of key segments of the civil law institute of retention, i.e., the right to retain the debtor’s property – primarily in positive Serbian law, but also in European regulations with the longest tradition of civil codes. Through the application of various scientific methods, particularly axiological and comparative law, the author analyzes and evaluates the following segments of Ius retentionis: definition, content and effect, forms, conditions for establishment, protection, and termination, with demarcation from related institutes. Commenting on various positive legislative solutions, the author also reflects on: the solutions of two previously drafted drafts that embody potential proposals for future Serbian civil law; as well as the model-rule DCFR, which constitutes part of the “soft” law of the EU, with which the domestic solution is useful to harmonize in the future, with the aim of determining the direction of further development of this institute. By providing explanation of some doctrinal and disputed retention issues (such as: permitted object, scope, legal nature), the author provides an authentic picture of this useful, but controversial institute. The author concludes that retention can be described as unfinished real right sui generis, an atypical legal real guarantee authentically exercised by self-protection technique, whose ratio legis is threefold: social, material and procedural justification. All of this finally outlines the direction of its further affirmation, i.e., the strengthening of retention in all segments of the institute, regarding: effect, content, expansion of the object, simplified conditions for establishment, as well as an increasing number of modalities.
Бесплатно
Sudska zaštita prava intelektualne svojine u Republici Srbiji
Статья научная
U ovom radu obrađena je sudska zaštita prava intelektualne svojine u slučaju povrede, bez koje monopolsko pravo subjekta prava ne bi imalo nikakvog smisla. Predmet zaštite je nematerijalno dobro koje kroz ekonomsku funkciju omogućava subjektu prava materijalnu korist od ekonomskog iskorišćavanja. Poseban značaj zaštite prava intelektualne svojine proizilazi iz činjenice da je intelektualna svojina nastala angažovanjem najkreativnijeg ljudskog potencijala uz ulaganje ogromnih finansijskih sredstava. Novousvojeni zakoni u našoj zemlji usaglašeni su u najvećoj meri sa važećim regionalnim i međunarodnim standardima iz oblasti zaštite prava intelektualne svojine.
Бесплатно
Sudski sistem u složenim državama
Статья научная
Autori obrađuju sudski sistem i sudsku funkciju iz aspekta složene države. Njihov pristup se zasniva na tome da je federacija u osnovi ustavna i pravna država pa shodno tome i sudski sistem mora biti u toj funkciji. Kompleksnost sudskog sistema u federaciji proizilazi iz činjenice da u federaciji postoje dva pravna poretka. Jedan je poredak federacije, a drugi je poredak federalnih jedinica. Istovremeno autori naglašavaju da na sudski sistem, utiče i činjenica da je federacija tip države i sa podeljenom nadležnošću i to ima svog odraza na sudove i sudski sistem, što ukupno dolazi do izražaja prilikom funkcija i organizacije sudskog sistema. Takođe, autori posebnu pažnju obraćaju na pitanja organizacionih rešenja u federacijama pa polaze od tri bitna elementa: prvo, gde postoji samo vrhovni sud kao jedini sud, a ostalo su sudovi federalnih jedinica; drugo, gde postoje pored vrhovnog suda i drugi savezni sudovi, uz istovremeno postojanje sudova u federalnim jedinicama i treće, gde postoji samo savezni sud, a federalne jedinice uopšte nemaju svoje sudove.
Бесплатно
