Естественные науки. Рубрика в журнале - Вестник Алматинского технологического университета

Публикации в рубрике (118): Естественные науки
все рубрики
Исследование физико-химических свойств и методы анализа нефтепродуктов

Исследование физико-химических свойств и методы анализа нефтепродуктов

Ширкеева А.Д., Зайнуллина А.Ш.

Статья научная

Актуальной проблемой, которая в настоящее время стоит в Казахстане, является соответствие качества бензина стандарту Евро-3 и перехода к стандарту Евро-4. В данной статье обсуждаются физико-химические свойства бензина и дизельного топлива Павлодарского нефтеперерабатывающего завода. Приведены результаты исследований показателей качества топлива, такие как: содержание механических примесей, цвет, октановое число, содержание серы, кинематическая вязкость, низкотемпературные показатели, испытание на медной пластине и др., проведенные на современной аппаратуре. Представленные результаты исследований показателей, которые характеризуют качество топлива Павлодарского нефтеперерабатывающего завода, свидетельствуют о соответствии качества топлива ГОСТу, но данное топливо не соответствует требованиям стандарта Евро 3,4,5, которые уже внедрены в других странах.

Бесплатно

Исследование физико-химических свойств нефти с месторождений Узень, Кенкияк, Мартыши и влияние на них депрессорных присадок

Исследование физико-химических свойств нефти с месторождений Узень, Кенкияк, Мартыши и влияние на них депрессорных присадок

Зайнуллина А.Ш., Умирзак С.А.

Статья научная

Статья посвящена исследованию физико-химических свойств нефти и влияния на них депрессорных присадок. Были проведены основные анализы нефти, включающие содержание парафинов, вязкости, температуры застывания. При проведении исследований использованы гетероциклические эфиры метакриловых кислот, что используют редко. Установлено, что влияние депрессорных присадок на нефть положительно сказывается на их физико-хими-ческие характеристики.

Бесплатно

Итмрынны фитохимиялы рамы жне оларды емдік-профилактикалы асиеттері

Итмрынны фитохимиялы рамы жне оларды емдік-профилактикалы асиеттері

Мрзахметова М.К., Хасенова А.Б., Аралбаева А.Н., Озыбаев А.., Нбиева Ж.С.

Статья научная

В статье приведен обширный обзор литературных данных, посвященных исследова-нию особенностей биохимического состава и биологической активности шиповника, дано обоснование лечебно-профилактических свойств растения в зависимости от содержания биоактивных веществ. Рассмотрены перспективы применения данного сырья в медицинс-кой и пищевой промышленности.

Бесплатно

К вопросу выбора эффективных способов очистки сточных вод предприятий пищевой отрасли

К вопросу выбора эффективных способов очистки сточных вод предприятий пищевой отрасли

Мырзалиева С.К., Балпанова Д.Т., Бердикулова Ф.А., Наурызова С.З.

Статья научная

В статье рассматриваются существующие проблемы очистки высококон-центрированных сточных вод пищевой промышленности и их негативное воздействие на окружающую среду. Освещены современные методы и технологии, применяемые для решения данной задачи.

Бесплатно

Кинетика адсорбционной очистки вод, позволяющая получить воду питьевого качества

Кинетика адсорбционной очистки вод, позволяющая получить воду питьевого качества

Усенкулова Ш.Ж., Сатаев М.И., Самонин В.В., Абдуова А.А., Мусабеков А.А.

Статья научная

В статье рассмотрена кинетика адсорбционной очиcтки вод водохранилища Торлан, позволяющая получить воду питьевого качества. Проведена количественная и качественная экологическая оценка загрязнения поверхностных вод. Определены зависимости концентра-ции сульфатов в очищенной воде от равновесной концентрации, адсорбции фторидов от концентрации и продолжительности, влияние скорости водного потока на степень очист-ки воды от фторидов. Предложенная адсорбционная технология очистки поверхностных вод позволяет снизить концентрацию загрязняющих веществ до норм ПДК.

Бесплатно

Композициялы гидрогельдерді ааба суларды тазарту процесінде пайдалану

Композициялы гидрогельдерді ааба суларды тазарту процесінде пайдалану

Сабырова А.С., Алмабеков О.А., Болосхаан С.

Статья научная

Бұл жұмыста кешенді жақсартылған қасиеттері бар полимерлік композициялық материалдар негізінде жасалған абсорбенттерді қолдану арқылы ақаба суларды тазарту әдісі қарастырылды. Бұл әдістің артықшылығы-тиімділік, үнемділік, экологиялық қауіпсіздік, технологиялық бейімділік және екінші рет ластанбау. Бұл әдіске тазарту үрдісінде түрлі заттардың гидрогельдерін қолдану жатады. Тәжірибе барысында полимерлік композициялық материалдарды жасаудың технологиялық ерекшеліктері адсорбция әдісімен анықталды. Жүргізілген зерттеу нәтижелері бойынша алтынның нано бөлшектерін ферменттер ретінде пайдаланылатын иммобилизацияланған катализаторлар жасауда және гидрогельдердің сорбциялық қасиетін анықтауда қолдануға болатыны анықталды. Әр түрлі рН-орталарда ұсталған гидрогельдерді қажетті мөлшерде дәрілік қасиеттері бар жүйеге енгізуге болатындығы белгілі болды.

Бесплатно

Корректность обратной задачи акустики

Корректность обратной задачи акустики

Тюлепбердинова Г.А., Аханаева А.Д.

Статья научная

В этой статье доказывается условная корректность обратной задачи акустики. В работе в вычислениях нормы всех компонентов были оценены через норму вектора q, поскольку оценка нормы вектора q является суммой оценок его компонент. И в данной статье, как это сказано, оценки каждого его компонента уже использовались непосредственно. В отличие от доказанной учеными подобной теоремы, в заключении потребованной константы в основном неравенстве используется не векторная оценка q, а оценка каждого его компонента.

Бесплатно

Микроазаларды олдану арылы мнаймен ластанан топыраты тазалау

Микроазаларды олдану арылы мнаймен ластанан топыраты тазалау

Мухамбетов Б., Сагындыкова С.З., Нурлыбеков А., Джангалиева Ж., Нурмуханов Н., Сагындыков У.З., Лесова Ж.Т., Макажанова Х.Х.

Статья научная

Бұл мақалада Атырау облысы Қосшағыл кен орнының мұнайымен ластанған топырақты көмірсутектерді тотықтырушы микроағзалар көмегімен тазарту болды. Зерттеу нәтижелерінен көріп отырғанымыздай екі биопрепараттта бақылаумен салыстырғанда аз уақыт ішінде мұнай өнімдерін тотықтыруда жоғарғы дәреже көрсетті (57%). Мұнай және мұнай өнімдерімен ластанған топырақтарды тазалауда өзге әдістермен салыстырғанда биологиялық әдіс неғұрлым арзан, тиімді, ең бастысы қоршаған ортаға және адам денсаулығына зиянсыз болып табылады.

Бесплатно

Мнаймен ластанан топыраты микроазалар кмегімен тазалау

Мнаймен ластанан топыраты микроазалар кмегімен тазалау

Тлеуханова Н.С., Азанкапова М.., Бекжанова А.Ж., Мажирова С.М.

Статья научная

Мақалада мұнаймен ластанған топыраққа және бірқатар жеке көмірсутектерге Pseudomonas mendoсina H-3 және Oscillatoria С-3 штаммдарының әсері зерттелінді және көмірсутектердің химиялық құрамындағы өзгерістер, нәтижелер көрсетілген. Топырақ құрамындағы мұнайға штамдардың әсері ИҚ-спектроскопия және хро-матография әдістерімен зерттелді. Зерттеу нәтижелері бойынша, микроағза-лардың мұнай құрамындағы парафинді және ароматты көмірсутектерді ыдыратуға қабілеті анықталды.

Бесплатно

Моделирование динамического взаимодействия балки и стержневого основания под действием подвижных нагрузок

Моделирование динамического взаимодействия балки и стержневого основания под действием подвижных нагрузок

Тойбаев С.Н., Койлыбаева Р.К., Ултаракова Г.А.

Статья научная

В данной статье рассматривается бесконечная балка, лежащая на “стержневом” основании. По поверхности балки распространяется бегущая вдоль оси с постоянной скоростью системы сосредоточенных сил Задача сводится к интегрированию балочных уравнений, где влияние упругого основания сводится к тому, что правая часть уравнения динамики балки будет содержать слагаемое пропорциональное скорости прогиба оси балки. Для динамического прогиба оси балки получено аналитическое решение и проведен численный расчет. Данные решения позволяют рассчитывать изгиб рельса при движении по ним железнодорожного состава.

Бесплатно

Модельный эксперимент по очистке загрязненных нефтью почв

Модельный эксперимент по очистке загрязненных нефтью почв

Лесова Ж.Т., Сагындыков У.З., Салтыбаев А.Д., Мухамбетов Б., Сагындыкова С.З., Нурлыбеков А., Джангалиева Ж.

Статья научная

В статье приведен модельный эксперимент по очистке нефтезагрязнненых почв Атырауской области и представлен биопрепарат на основе микроорганизмов. Микроорга-низмы, входящие в состав биопрепарата «Бакойл» адаптированы к природно-климатичес-ким условиям западного Казахстана и к средам с высокой соленостью, безопасны для почвенного микробиоценоза, так выделены из нефтезагрязненных почв Атырауской области. Микроорганизмы, входящие в состав биопрепарата используют нефть и нефтепродукты в качестве единственного источника питания.

Бесплатно

Модификация кукурузного крахмала и изучение его физико-химических свойств

Модификация кукурузного крахмала и изучение его физико-химических свойств

Зайнуллина А.Ш., Курбашев Э.П.

Статья научная

Целью данной работы является подготовка и исследование карбоксиметилированного кукурузного крахмала (КМКК) для потенциального применения в качестве буровых растворов. Кукурузный крахмал модифицировали монохлорацетатом натрия. Структура кукурузного крахмала и КМКК была установлена с помощью ЯМР и ИК-спектроскопии. Степень карбоксиметилирования кукурузного крахмала, определенная с помощью ЯМР-спектроскопии, была равна 80%. Морфологические свойства кукурузного крахмала и КМКК были изучены сканирующей электронной микроскопией (СЭМ). Определены структурно-механические, фильтрационные и коркообразующие свойства буровых растворов и показатели потери жидкости КМКК. Проведенные исследования показали, что предложенный новый состав бурового раствора превосходит по качеству буровой раствор на основе немодифицированного кукурузного крахмала.

Бесплатно

Модификацияланған Таған бентонитімен тӛртіншілік аммоний тҧздарын сорбциялау ерекшеліктері

Модификацияланған Таған бентонитімен тӛртіншілік аммоний тҧздарын сорбциялау ерекшеліктері

Артыкова Д.м-К., Ускембаева А.Б., Тюсюпова Б.Б., Кенжебеков А.К., Тжбаева С.М.

Статья научная

Жұмыста отандық саз минералы - табиғи Таған бентонитінің үш түрлі механикалық модификацияланған түрлері - байытылған, термоактивтелген және қышқылактивтелген Таған бентониттері алынды. Катиондық беттік активті заттардың - цетилтримети-ламмоний бромиді, цетилпиридиний бромиді және тетрабутиламмоний бромидінің меха-никалық модификацияланған Таған бентониттеріне адсорбциялану ерекшеліктері қарасты-рылды. Қышқылактивтелген Таған бентонитінің сорбциялау қабілеті байытылған және термоактивтелген түрлерімен салыстырғанда жоғары екендігі анықталды. ИҚ-спек-троскопия және сканерлеуші электрондық микроскоп көмегімен қышқылактивтелген Таған бентонитінің бөлшектерінің беті төртіншілік аммоний тұздарымен модификацияланғаны дәлелденді. Қышқылактивтелген Таған бентониті бөлшектерінің бетін төртіншілік аммоний тұздарымен модификациялау электростатикалық әрекеттесулер мен ион алмасу механизмдері арқылы жүзеге асатыны көрсетілді.

Бесплатно

Мырыш және алюмний негізіндегі резервті ток көздерін алу және физика-химиялық зерттеу

Мырыш және алюмний негізіндегі резервті ток көздерін алу және физика-химиялық зерттеу

Болосхаан С., Умбеталиев .А., Мансров З.А., Тулепов М.І., Алипбаев А.Н.

Статья научная

Балама энергия көздері, өз кезегінде резервтік жаңа материалдарды жасауды талап етеді, химиялық ток көздерін (ХТК) құруды және оның көздерінен энергияны өндіруімен және беру әдістерін талап етеді. Химиялық және энергетикалық салаларда қолданылуы мүмкін мырыш пен алюминий негізінде пиротехникалық материалдарының резервтік ток көзінен алу үшін электр энергиясын оңтайлы жобалар мен шарттар жасалды. Алюминий, мырыш негізіндегі пиротехникалық композициялардың физикалық-химиялық және политетрафторэтиленді тәжірибелік қажеттілікді анықтау үшін пиротехникалық резерті тоқ көзінің (ПРТК) термиялық балансын есептеу үшін зерттелді. Эксперименталды зерттеулер нәтижесінде мырыш пен магнийдің негізіндегі пиротехникалық құрамдарға салыстырулар жүргізілді және мырыш негізіндегі құрам тұрақты және жақсы болатындығы анықталды.

Бесплатно

Мыс(II) иондарын сулы ерітіндіде жаа ионалмастырыштармен сорбциялауды тиімділігі

Мыс(II) иондарын сулы ерітіндіде жаа ионалмастырыштармен сорбциялауды тиімділігі

Жанабаева Ж.Т., Рманалиев М..

Статья научная

Бұл жұмыста өткізілген зерттеулер нәтижесінде сулы ерітінділерден жаңа сульфо-катионит арқылы Cu(II) ионын бөліп алудың негізгі заңдылықтары орнатылған. Зерттелген катионит Cu(II) ионын ең көп мөлшерде рН 5÷8 диапазонда сіңіре алды. Cu(II) иондарының сорбциясының жылдамдық константалары төмендегі температуралық қатарларының өсуімен жоғарылайды: ОН-форма КХ < Na-форма КХ. Сулы жүйеден Cu(II)-ты сорбциялау-дың аралас-диффузиялық механизмін көрсететін, активтендіру энергиясының есептелген мәндері 9-34,3 кДж моль-1 диапазонында жатыр.

Бесплатно

Мұнай өнімдерінің бейорганикалық сорбенттердегі адсорбция үрдісін зерттеу

Мұнай өнімдерінің бейорганикалық сорбенттердегі адсорбция үрдісін зерттеу

С.Т. Алмагамбетова, А.А. Ерсайынова, С. Замирбек

Статья научная

Мақалада суда еритін мұнай өнімдеріне қатысты сорбенттердің сорбциялық мүмкіндіктері, сондай-ақ су тазарту процестерінде сорбенттерді практикалық пайдалану үшін адсорбция механизмі зерттелінді. Мұнай өнімдерінің және кейбір иондардың бейорганикалық сорбенттердегі адсорбция үрдісі қарастырылды. Зерттеу нәтижесінде анықталды: 1 грамм сорбент 15-18 грамм майды сіңіреді, бұл сулы ортадағы мұнайдың төгілуіне қарсы тиімді күресуге ықпал етеді. Күріш қауызын тиімді сорбент ретінде пайдалану ұсынылады.

Бесплатно

Нана A. Cruentus амарант нын осу арылы микробиологиялы жне санитарлы зерттеулері

Нана A. Cruentus амарант нын осу арылы микробиологиялы жне санитарлы зерттеулері

Жакатаева А.Н., Уажанова Р.У.

Статья научная

Шикізат ресурсын қалпына келтіру мәселесін шешу үшін нанның тағамдық құнын көтеру мен сапасын жақсартуда өндірістің экономикалық тиімділігін арттыратын амарант ұнын нан технологиясына пайдалану қажет екені қазіргі кезде өзекті мәселе. Бұл мақалада зерттеу объектісінің жүзеге асырылып отырған нәтижесінің бірі амарант ұнын қосу арқылы микробиологиялық және санитарлық гигиеналық зерттеулер жүргізілгені көрсетілді. Сонымен қатар микробиологиялық және санитарлық зерттеулер жүргізілген амарант ұнына жасалған нанның келесі көрсеткіштері бойынша бағаланды: токсиндік элементтер құрамы және тағамдық, энергетикалық құндылығының нәтижелері берілген.

Бесплатно

Научные разработки в производстве витамина «Е» и их использование в учебном процессе для технологических специальностей

Научные разработки в производстве витамина «Е» и их использование в учебном процессе для технологических специальностей

Кулажанов К.С., Омаркулов Т.О., Козыбаев А.К., Маукенова А.н

Статья научная

В настоящей статье обсуждены практические и инновационные разработки проведенных исследований по синтезу полупродуктов витамина «Е» и их использование в учебном процессе. Показано, что результаты научных разработок в учебном процессе существенно повышают уровень индивидуализации обучения, интенсифицируют практическую направленность изучения предмета, в т.ч. аналитической химии для технологических специальностей.

Бесплатно

Ндірістік ааба суларды сорбциялы тазарту технологиясындаы жаа техникалы шешімдер

Ндірістік ааба суларды сорбциялы тазарту технологиясындаы жаа техникалы шешімдер

Мырзалиева С.К., Хамзина Ж.Б., Керимкулова А.Ж.

Статья научная

Мақалада сорбциялық технологияны пайдаланып мұнайөнімдерінен ақаба суларды тазартудың тәсілдері қарастырылған. Кеңінен пайдаланатылатын бейорганикалық, синтетикалық, табиғи органикалық және органоминералды сорбенттерге талдаулар жасалған. Сорбенттерден, олардың түрлеріне байланысты мұнай өнімдерін шығарудың әдістері келтірілген. Сорбенттерге салыстырмалы сипаттамалар келтірілген. Мұнай ластаушыларынан ақаба суларды тазартудың сорбциялық әдісіне жүргізілген әдістер құрамында целлюлозасы бар табиғи шикізаттардан алынған: ағаш жоңқасының, күріш, мақта, зығыр және күнбағыс қалдықтарының және басқа да ауылшаруашылығы дақылдарының, яғни, құрамында көміртегі бар сорбенттерді пайдаланудың келешегін көрсетеді, бұл сорбенттер мұнай өндірумен айналысатын Қазақстанның батыс аймағының ақаба суларын тазарту үшін пайдаланылуы мүмкін.

Бесплатно

Некоторые аспекты биологии капустной совки

Некоторые аспекты биологии капустной совки

Карабалаулы О., Абдрешов С.Н.

Статья научная

В данной статье речь идет об исследовании биологии размножения опасного вредителя - капустной совки с целью дальнейшего применения против нее биологических методов борьбы, в частности, использования лучевой и химической стерилизации, как альтернатива химическим и агротехническим средствам борьбы. Использование лучевой и химической стерилизации гораздо более эффективнее по сравнению с химическим и агротехническим методами борьбы и, что самое главное, не наносит вреда окружающей среде, человеку, животным, полезным энтомофагам и микроорганизмам. Авторами установлено, что наиболее активный период у совки - первые 8-9 дней жизни. Оптимальные дозы облучения для гусениц - 4 крад, куколок - 40-60 крад.

Бесплатно

Журнал