Исследования посвящены изучению возможности использования моркови, свеклы и эфиромасличных культур для получения кормовой продукции. Рациональное использование эфиромасличного сырья способствует обогащению кормов биологически активными веществами. Результаты проведенных исследований показали, что замена определенного количества ячменя на морковь и свеклу позволяет получить кормовую продукцию с низкой себестоимостью.

Бесплатно

Эмульсиялы тзды ндіруде жиде мен бидай скіні нын олдану

Касымова М.К., Кобжасарова З.И., Орымбетова Г.Э., Нурынбетова Г.

Статья научная

Среди отечественного сырья растительного происхождения основными источниками комплекса функциональных пищевых ингредиентов, включающих пищевые волокна, витамин С, флавоноиды и органические кислоты, являются плоды джиды. Джида имеет высокое со-держание витаминов, мг/100г: β - каротина- 8,0 мг, Е - 3,5 мг, А- 5,0 мг, С - 10 мг. Расти-тельное сырье в достаточном количестве содержит водо- и жирорастворимые витамины и имеет высокое содержание макроэлементов, мг/100 г: К- 370 мг, Са - 65,0 мг, Mg - 69,0 мг, Nа - 32,0 мг. Результаты исследований растительного сырья явились основанием для воз-можности их комбинирования в составе эмульсионного продукта с новыми повышенными функциональными характеристиками. Установлены оптимальная продолжительность измельчения джиды τ - 52-65 сек и частота вращения рабочего органа 12000 об/мин.

Бесплатно

Энергетические трансформации в пищевых технологиях

Чагайда А.О.

Статья научная

Дана информация про особенности энергетических трансформаций газожидкостных систем в пищевых технологиях, которые создаются в результате принудительного введения в жидкостные среды газовой фазы или за счет возникновения последней в процессах брожения. Отмечены особенности энергетических трансформаций с возникновением внут-ренних циркуляционных контуров и градиентов концентраций растворенного СО2. Также представлены соотношения между массовыми концентрациями сбражеваемых сахаров и объемами синтезированой газовой фазы и оценка прогнозированных потерь спирта.

Бесплатно

Энергоэкономическая эффективность системы отопления

Гук А.А., Змейкова М.В.

Статья

Бесплатно

Этникалы стильде материала принт тсіру арылы йелдер топтамасыны жобалау процесін зірлеу

Кудабаева А.К., Жмабаева А.Е.

Статья научная

Мақалада «принтті» қолдана отырып, этникалық стильдегі әйелдер көйлектерінің топтамасын жобалау процесінің құрылымдық үлгілерінің концепциясының нәтижелері келтірілген. Инновация дәстүр арқылы этникалық стильдің жаңа контекстінде ежелгі сәнді және мәдени бейнелерін қайта жаңғыртуға, өзгертуге мүмкіндік береді. Зерттеу жұмысының мақсаты "pret-a-porte" киім топтамаларын жобалау әдіснамасын ескере отырып, киімді жобалау процесінің принциптері мен құрылымын әзірлеу және ұлттық бағытта басып шығарылған түпнұсқа материалды әзірлеу болып табылады. Жұмыс заманауи жүйелік талдау теориясы мен әдістерін, жүйелеу және типтеу ғылыми принциптерін, дизайн типологиясының әдістерін, киімді көркемдік жобалаудағы теориялық және практикалық жетістіктерді және Corel Draw пен Adobe Photoshop компьютерлік бағдарламаларын қолдануға негізделген. Ұсынылған жұмыста қазіргі заманғы дизайн тұрғысынан қазақ ұлттық костюмінің көркемдік-бейнелік ерекшеліктерін пайдалану перспективасы қарастырылған. Зерттеудің құндылығы оның заманауи киімдерді жобалау саласындағы ғылыми тәсілдерге, дәстүрлі ұлттық костюм мен заманауи киімнің функцияларының бір мезгілде өзара әрекеттесуі арқылы ассортимент құрылымын кеңейту мүмкіндіктеріне сәйкес келетіндігінде, бұл тұтынушылық қасиеттері жоғары мүлдем жаңа дизайн шешімдерін жасауға әкеледі. Көркем бейненің қалыптасуы үлгінің пішіні мен архитектоникасы есебінен және материалды жобалау есебінен жүреді, басып шығаруға арналған матаның купоны жұмыстың практикалық маңыздылығын білдіреді. Жұмыстың нәтижелері дизайнның инновациялық көркемдік және технологиялық әдістерін қолдану негізінде этностильде жасалған киімнің сапасын арттыруға мүмкіндік береді. Топтамаларын жобалау әдіснамасын ескере отырып, киімді жобалау процесінің принциптері мен құрылымын әзірлеу және ұлттық бағытта басып шығарылған түпнұсқа материалды дайындау болып табылады.

Бесплатно

Эффективность ионокавитационной обработки для устойчивого хранения масличных культур в газовой среде азота

Изтаев А.И., Кизатова М.Ж., Якияева М.А., Маемеров М.М.

Статья научная

В статье исследована эффективность ионокавитационной обработки при длительном хранении масличных культур в газовой среде азота. Также разработаны математические модели эффективности ионокавитационной обработки. В результате исследования было доказано, что ионокавитационная обработка масличных культур рапса сорта «Липецкий» благоприятно воздействует на улучшение всхожести семян. После ионокавитационной обра-ботки физико-биохимические свойства более стабилизируются, интенсивность дыхания коле-бается в одном диапазоне, также снижается процесс образования плесени. Все эти изменения приводят к устойчивому состоянию хранения.

Бесплатно

Эффективность использования отходов пивоваренного производства для кормовых целей

Бешимов Ю.С., Бахриддинова Н.М., Хайдар-заде Л.Н.

Статья научная

В статье рассматриваются вопросы получения высокопротеинового корма из вторич-ных ресурсов пивоваренного производства для птиц, рыб и сельскохозяйственных животных путем микробиологической обработки дрожжами Saccharomyces cerevisiae-LBD-X1. Предлагаемая технология получения корма для птицы, рыбы и сельскохозяйственных животных позволяет получить кормовой продукт с повышенным содержанием микро- и макроэлементов, витаминов группы "В", незаменимых аминокислот, легкоперевариваемых углеводов и высоким содержанием белка, увеличивающимся в 1,5 раз по сравнению с конт-рольным образцом.

Бесплатно

Эффективность использования плодов облепихи в качестве функциональной добавки при производстве национального белкового молочного продукта

Оспанова Б.К., Тултабаева Т.Ч., Кырыкбаева Ш.Т., Турсынханова А.Е.

Статья научная

В статье рассказывается об использовании облепихи дикорастущей в пищевой промышленности при создании экологически чистого, экономически эффективного национального белкового кисломолочного функционального продукта. Основное назначение функциональных продуктов - обогащение организма человека биологически активными и, энергетическими веществами. То есть внести изменения в технологию производства продукции путем добавления растительного сырья в продукт с использованием традиционной технологии при создании национального белкового кисломолочного продукта; внести изменения в методику извлечения экстракта из растительного сырья в процессе работы. Разработка продукта, повышающего максимальные функциональные свойства за счет введения растительного сырья в белковый продукт. Плоды облепихи, полученные для исследования, были собраны на территории города Семей области Абай. В статье было проведено полное исследование ягод облепихи. Исследование показало, что ягода содержит витамины группы В1, В2, С, Е, фруктозу и глюкозу. Также состав облепихи богат макро- и микроэлементами. Облепиха использовалась при получении белкового продукта из-за богатого содержания биологически активных веществ. Органолептические и биохимические показатели белкового продукта с добавлением плодов облепихи дикой были намного лучше, чем у продукта без добавок: вкус, запах, консистенция, кислотность, содержание белка.

Бесплатно

Эффективность применения пробиотических препаратов в птицеводстве

Бегдилдаева Н. Ж., Ахметсадыкова Ш. Н., Кудайбергенова А. К., Ахметсадыков Н. Н.

Статья научная

В связи с растущим спросом на качественное мясо птицы и яйца в Казахстане переход на экологически чистое производство является как никогда актуальным. Применение пробиотиков на птицефабриках может обеспечить безопасность продукции и экономическую эффективность. В данной статье представлены данные об эффективности применения пробиотических препаратов, используемых в мире и в отечественном птицеводстве. Доказано, что за счет внедрения пробиотиков улучшается качество мяса, яиц, и каркаса птиц, повышается иммунитет и устойчивость к антибиотикам 1,5-2%-ной концентрации, улучшается конверсии корма на 5-7%, увеличивается вес живой массы тела от 1,1% до 3,9% по сравнению с контрольными группами. Практическая ценность данного исследования заключается в изучении рынка зарубежных пробиотиков, используемых на казахстанских птицефабриках и изучении их эффективности.

Бесплатно

Эффективные методы повышения качества и увеличения сроков хранения медового кваса

Витавская А.В., Изтаев А.И., Абдели А.Д., Абдели Д.Ж.

Статья научная

В статье дана оценка методам повышения качества и увеличения сроков хранения натурального кваса. Предложены новые методы выбора сырья и полуфабрикатов и проведения технологических процессов, обеспечивающих высокое качество медового кваса. Установлено, что внесение антиокислителей - аскорбиновой кислоты и экстракта зеленого чая приводит к снижению активности размножения дрожжей в большей степени, нежели без использования антиоксидантов. В течение семи суток хранения кваса количество почкующихся клеток в опытных вариантах снижается соответственно на 41 и 54 %. Также определено влияние аскорбиновой кислоты и экстракта зеленого чая на продолжительность хранения фильтрованного кваса. Выявлено, что в течение выдержки вкус готового напитка оставался стабильным, вплоть до 100 суток, где уже выделялся посторонний привкус, не характерный квасу.

Бесплатно

Юниамалды тасымалдауамалыныңқазақстан республикасы үшін тиімділіктері

Ж.Г. Жанбыров, Д.А. Агабекова, Н.С. Сабралиев, М.Ә. Әділбеков

Статья научная

Ұсынылған мақалада «Батыс Қытай-Батыс Еуропа» автокөлік дәлізінің құрама тиімділігін арттыру үшін, жаңадан ұсынылған «юниамалды» тасымалдау әдісі бойынша көліктің бір түрімен, бірақ бірнеше көліктің қатынасуымен атқарылуды ұйымдастыру тәсілдері мен нақты аймақтардың экономикасымен әлеуметтік жақсаруынасебепші болар бірден бір тасымалдау амалы және ұсынылған әдістің артықшылықтары қарастырылған.

Бесплатно

Қазақстан Республикасындағы шағын кәсіпкерлікті қолдау және дамыту

С.Б. Кусайнова, Ж.А. Абуталипова

Статья научная

Шағын және орта бизнесті жан-жақты қолдау әрқашан мемлекеттік саясаттың басымдығы болды. Бұл мақалада шағын кәсіпкерлікті қолдау және дамыту, шағын кәсіпкер- лікті мемлекеттік қолдауды ынталандыру жөніндегі мемлекеттік экономикалық саясат- тың маңызды салалары қаралды. Шағын және орта бизнеске тікелей қатысы бар мамандар арасында жүргізілген сараптамалық сауалнама барысында елімізде шағын және орта кәсіп- керлікті қарқынды дамыту үшін қажетті жағдайлар жасалғаны анықталды. Бұл ретте сұралғандардың 37,5% - ы бұл жағдайларды қалыпты деп бағалады, сауалнамаға қатысу- шылардың сонша "жағдай бар, бірақ жекелеген проблемалар бар" деп мәлімдеді және сарап- шылардың 18,8% - ы "жалпы жағдайды анықтайтын басты"деп жауап берді.

Бесплатно

Қазақстан экономикасындағы инвестиция қызметінің дамуының қазіргі кездегі теориялық аспектілері

К.Б. Дауылбаев, М.Д. Турусбекова

Статья научная

Мақалада авторлардың қазіргі нарықтық қатынастардың талаптары мен заңдарына жауап беретін экономикалық агенттердің арасындағы теңдестірілген инвестициялық қатынастарды дамытудың әдіснамалық принциптері туралы нәтижелері берілген. Авторлар экономикалық дамудың динамикалық және статистикалық теориялары негізінде іске асыру процесінде инвестициялық қатынастар жүйесін талдау міндеттерін қарастырады, ұлттық экономиканың факторлық талдауын, инновациялық-инвестициялық дамуын жүзеге асыруды қамтамасыз етеді, бұл инвестициялық ресурстардың экономикалық шығындарын азайту мақсатында сыртқы және ішкі ортаның өзгеруіне мезгілінде ықпал етуге мүмкіндік береді. Елімізде жаһандану жағдайында халықаралық нарықта табысты бәсекелесе алатын ұлттық өндірушілер арқылы тиімділік деңгейін және экономиканың өсу қарқынын айқындайтын салалар кешенін құруға мүмкіндік беретін ұлттық капиталды қалыптастыру негізінде инвестициялық-инновациялық дамудың тұтас, принципті жаңа тұжырымдамасы әзірленді.

Бесплатно

Қазақстандағы интернет-провайдер қызмет жүйесінің талдауы

Н.С. Заурбеков, C.Н. Исабаева, А. Капыраш

Статья научная

Мақалада Қазақстан Интернет-провайдер жүйесіне талдау жасалынған. Интернет провайдар ұғымының анықтамасы, олар ұсынатын қызмет көрсетулер, интер-нет- провайдерлер типтері келтірілген. Қазақстандағы интернет-провайдерлер қызметі туралы ақпараттар келтіріліп, қазіргі таңда қолданыстағы интернет-провайдерлер тізімі ұсынылған. Интернет-провайдерлерді таңдауға ұсыныстар берілген. Аталған ұсыныстар Қазақстандағы интернет-провайдер қызмет жүйесіне жылдам бағдарлануға және таңдауға мүмкіндік береді.

Бесплатно

Қамыр илеу машинасында қамырдың ылғалдығын реттеу үшін оптималды параметрлерді анықтау

М.А. Джаманбаев, Н. Аиянов, С. Мамутов

Статья научная

Автоматты реттеу жүйелерінің орнықтылығы және реттеу сапалығы әдетте реттеуіштердің баптау параметрлерінің мәндеріне тәуелді болып келеді. Сол себепті реттеуіштерге практикалық қолданыста қойылатын талаптардың бірі – автоматты реттеу жүйелерінің орнықтылығын және реттеу сапалығын қамтамасыз ететіндей баптау параметрлерінің мәндерін тағайындау. Мақалада қамыр илеу машинасында қолданылатын қамыр ылғалдығын тұрақтандырушы реттеуіштің оптималды баптау параметрлерін ұлғайтылған жиіліктік сипаттама негізінде табу қарастырылған.

Бесплатно

Қауынқұрт ұлттық өнімінің сапа көрсеткіштерін зерттеу

Сулейменова А.А., Искакова Ж.А., Изтилеуов M.К., Мамаева Л.А., Исматуллаев С.

Статья научная

Бұл ғылыми зерттеу жұмысы дәстүрлі тағамдарды жаңғырту арқылы экологиялық таза, биологиялық белсенді қосылыстарға бай өнімдер жасаудың өзектілігін көрсетеді. Қауынқұрт – сүзбе мен қауын қоспасынан дайындалатын дәстүрлі ұлттық тағам түрі. Зерттеу мақсаты – қауынқұрттың түрлі рецептураларын салыстыра отырып, оның оңтайлы құрамын анықтау және сапалық, қауіпсіздік көрсеткіштерін ғылыми тұрғыда дәлелдеу. Жұмыста халық арасында «Торпеда» деп аталып кеткен «Мырзашөл» тұқымы және «Колхозница», яғни әңгелек қауын сорттары мен сүзбенің 2:1 және 1:1 қатынастарында дайындалды. Өнімнің физика-химиялық, органолептикалық және қауіпсіздік параметрлері зерттелді. Қауынқұрттың құрғақ зат мөлшері гравиметриялық әдіспен кептіргіш шкафта 102°C температурада тұрақты салмаққа жеткенше кептіру арқылы, ақуыз мөлшері Къелдаль әдісімен, майлылығы Сокслет әдісімен, қышқылдығы титрлеу әдісімен, пектинді заттар МЕМСТ 29059-91 сәйкес титрлеу әдісімен анықталды. Ақуыздың, майдың салмақ үлесі, пектинді заттар сен С дәруменінің мөлшері бойынша «Торпеда» сұрпы «Колхозница» сұрпымен салыстырғанда артықшылықтарға ие болды. Нәтижесінде 2:1 қатынаста дайындалған қауынқұрт үлгілері жоғары сенсорлық бағаланып, нитрат пен ауыр металл мөлшері айтарлықтай азайғаны анықталды. Бұл қауынқұрт өнімін экологиялық таза, функционалды тағам ретінде қолдануға болатынын көрсетті. Зерттеу нәтижелері ұлттық тағамдарды жаңғыртудың ғылыми және практикалық негізін қалайды.

Бесплатно

Қой етінің жекелеген бөліктерінің морфологиялық құрамын зерттеу

Я.М. Узаков, М.Ә. Қалдарбекова, Г.К. Кузембаева, Ф.Е. Акилова

Статья научная

Берілген зерттеудің мақсаты қой етінің жекелеген бөліктерінің морфологиялық құра-мын зерттеу болып табылады. Жүргізілген ғылыми-практикалық тәжірибе көрсеткендей,Еділбай және Алтай тұқымды қойларға қарағанда Дегерес тұқымды қойлардың өсу қуаты, ең жақсы ет сапасы және өсіру кезінде жоғары экономикалық тиімділігі сипатталады. Жалпы алғанда, жүн тектес Дегерес тұқымды қой етін сипаттайтын маңызды көрсеткіштердің бірі –шаруашылықта ерте мерзімде пайдаланудың мүмкіндігі болып табылады. Жоғарыда көрсетілгентұқымдықойларыетінің жекелеген бөліктерінің морфологиялық құрамын зерттеу кезінде еттің қазақша бөлінуінің ерекшеліктері ескерілді.

Бесплатно

Құс етін мұздату және еріту циклдерінің санын анықтаудың жаңа экспресс-әдісі

Шалгинбаев Д.Б., Уажанова Р.У., Антипова Л.В.

Статья научная

Сақтау мен тасымалдаудың, сондай-ақ оны тұтынушыға жеткізудің түрлі кезеңдерінде темпе- ратураның ауытқуы құс етінің сапасы мен оның тағамдық қауіпсіздігіне елеулі зиян келтіреді. Құс етін көп қайтара мұздату және еріту жағдлайлары жасуша бүтіндігінің бұзылуына немесе ақуыздың табиғи- сыздануына әкеп соқтырады, бұл ылғалдың өніммен байланысу формалары қатынасының өзгеруімен ұштасады. Осыған байланысты құс етін мұздату және еріту фактілерін анықтау, қайталап мұздату циклдері санын айқындау секілді өзекті міндет туындайды. Бұл мақала құс шаруашылығы өнімдерінің тіршілік кезеңінде бройлердің неше рет мұздатылып-ерітілгендігін анықтаудың жаңа экспресс-әдісінің жасалуына арналған. «Мұздату-еріту» циклдері санының артуына қарай дифференциалды сканерлеу калориметриясы (ДСК) қисығының ең биік нүктесінің ауданы электрлі есеңгірету жағдайында 206,4-тен 192,6 кДж/мольге дейін, газды есеңгірету жағдайында 168,6-дан 151,5 кДж/мольге дейін кішірейеді, сонымен қатар ең жоғарғы еру нүктесінің температурасы электрлі есеңгірету жағдайында 5,7-ден 5,2оС-қа дейін, ал газды есеңгірету жағдайында 5,0-ден 4,0оС-қа дейін төмендейді. DSС температуралық бағдарламасы, оны судың фазалық түрленуімен ұштасатын бройлерді өңдеу және сақтау процестерін бақылау үшін пайдалану жөнінде ұсыныстар жасалды.

Бесплатно

Үйрек етінен жасалған орама өнімдерінің технологиясы

Кожабергенов А.Т., Жамурова В.С., Досжанова М.С.

Статья научная

Қазіргі таңда Қазақстанда үйрек өсіру мен үйрек етін пайдалану ереше орны алып келеді. Оларды тауықтармен салыстырғанда, өсіру оңайырақ болады, өйткені өндіру құнын төмендетеді. Зерттеу барысында үйрек етінен жасалған рулет технологиясы, үйрек етінен дайындалған ет рулетінің органолептикалық көрсеткіштері, химиялық құрамы және ет рулетінің тәжірибелік үлгілерінің май - қышқылдық құрамы қарастырылады. Еттің тұздықта жетілуі және өнім құрамында ерітілген құс майы өнімнің дәмі мен иісіне, консистенциясына оң әсерін тигізеді. Бұл жағдайда композиция құрамында натрий нитритінің қолданылумен жүреді. Тұздық ингредиенттері мен гидратирленген ақуыз компоненттері бірігіп спецификалық үйрек етінің иісін жойып қана қоймай, дайын өнімге хош аромат пен дәм береді. Зерттелген өнімдердің аминқышқылдық құрамын салыстырғанда тәжірибелік үлгідегі амин қышқылдар құрамы организм қажеттілігін толықтай қанағаттандырады, ал бақылау тобында аминқышқылдар сәл жетіспейтіні белгілі болды. Үйрек етінен ақуызды байытқыш қосылып дайындалған ет рулетінің дайындау технологиясы жасап шығарылды, дайын өнімді өндірудің технологиялық режимі анықталды. Үйрек етінің көлемін арттырған сайын ылғал мен ақуыз массалық үлесі кемиді, және майдың массалық үлесі артады. Турама өнімдерді жылумен өңдегенде дайын өнімде ылғал шығыны орта шамамен бақылау үлгіде 19,9% құрады, ал тәжірибе үлгілерде ылғал шығыны 2,7%-дан 0,3% дейін өзгеріп отырды.

Бесплатно

Өздігінен ашу процесі нәтижесінде түйе сүтінен жасалынған шұбаттың табиғи басымды микрофлорасының сипаттамасы

Оразов А.Ж., Бозымов К.К., Байбатыров Т.А.

Статья научная

Бұл мақалада қазақ бактриан тұқымды түйе сүтінен өздігінен ашыту процесі нәтижесінде алынған шұбаттың басымды микрофлорасын зерттеуге және сипаттауға бағытталған. Шұбат сынамалары құрамында микроағзалардың ішінде сүтқышқылды бактериялар және ашытқылар саны басым болды. The NovaSeq 6000 Sequencing System құрылғысын қолдану арқылы сүтқышқылды бактериялардың келесідей изоляттары анықталды: Lactobacillus sakei, Enterococcus faecium, Lactobacillus helveticus, Leuconstoc lactis, Enterococcus feacalis, Lactobacillus brevis және Weissella hellenica және де мынадай ашытқы изоляттары: Kluyveromyces marxianus, Kazahstan uiosporus және Candida kefir. Нәтижесінде Lactobacillus пен Enterococcus, Kluyveromyces басымды микроорганизмдер тобы болды. Ең көп оқшауланған түрлері Lactobacillus sakei, Enterococcus faecium және Kluyveromyces maxius.

Бесплатно

Журнал