Технология пищевой и перерабатывающей промышленности. Рубрика в журнале - Вестник Алматинского технологического университета

Публикации в рубрике (215): Технология пищевой и перерабатывающей промышленности
все рубрики
Study of the effect of probiotics on the shelf life of chilled broiler meat

Study of the effect of probiotics on the shelf life of chilled broiler meat

Begdildayeva N. Zh., Akhmetsadykova Sh. N., Nurgazina A.S., Kudaibergenova A.K., Akhmetsadykov N.N.

Статья научная

Poultry meat can be contaminated with a wide range of microorganisms, including those that can spoil the product during chill storage and certain foodborne pathogens. This study aims to investigate the effect of probiotics on the shelf life of shilled broiler meat. The object of the study was fresh broiler meat obtained from broiler chickens fed three different amounts of probiotics, which were isolated from shubat and koumiss. For the control group, birds were fed a basal diet (BD) and drinking water (DW). Chicks in the experimental groups were fed by BD, DW, and probiotics 0.25 mL, 0.5 mL, and 1.0 mL per bird (groups Pro1, Pro2, and Pro3, respectively), for 42 days. Following slaughter, the filets were packed aerobically and stored in temperature-controlled conditions at 4±2ºC. Microbial examinations of meat quality included QMAFAnM, BGKP, pathogenic (Salmonella, Listeria monocytogenes), yeast, and mold. The sensory parameters were used to determine the meat samples' shelf life. Broiler filets had a sensory shelf life of 7 to 9 days. The novelty of this study lies in its focus on the use of probiotics in broiler meat, particularly in the context of Kazakhstan. While probiotics have been studied in a variety of food products, their effect on broiler meat in Kazakhstan has yet to be investigated. As per our results, we can recommend the application of the Pro2 level for the best shelf life, microbial quality, and sensory properties.

Бесплатно

Study of the qualitative composition of combined milk

Study of the qualitative composition of combined milk

Kozhabekova G.A., Mukhtarkhanova R.B., Shingisov A.U.

Статья научная

The article presents the results of a study of combined milk. According to the organoleptic evaluation, combinations of cow's and mare's milk were selected in the ratio of 50:50 and 80:20, according to the revealed physico-chemical indicator, a positive evaluation of the combination of 80:20 was given. When determining the combined milk in a scanning electron microscope, an improvement in the mineral composition was observed. It was found that in the composition of combined milk, the sodium content increased by 7.38%; potassium 3.41%; chlorine 15.12% compared to natural milk.

Бесплатно

Technology of processing cattle bones into meat and bone paste and the study of quality indicators

Technology of processing cattle bones into meat and bone paste and the study of quality indicators

Baikadamova A.M., Kakimov A.K., Suychinov A.K., Yessimbekov Zh. S., Rakhymbay D.

Статья научная

Bone disposal is one of the important tasks for modern meat processing enterprises aimed at responsible consumption and reducing the amount of food waste in the meat industry. The purpose of the study is to study the physico-chemical, microbiological and food safety indicators of the obtained meat and bone paste. The paper presents the technology of processing cattle bones into meat and bone paste. Physico-chemical analyses were carried out, a protein content of more than 10 g, fat of more than 6 g, carbohydrates of less than 1 g was detected per 100 g. Microbiological studies and analysis of the food safety of meat and bone paste carried out on the basis of accredited laboratories according to GOST methods prove that meat and bone paste meets the requirements for meat products. The content of QMA&OAMO is less than 1*105 CFU/g, the content of bacteria of the E. coli group was not detected. The technology of obtaining meat and bone paste from the rib bones of cattle has been studied. Microstructural analysis revealed the presence of bone plates with a size of up to 1 mm. Thus, according to the technology of bone processing, a meat and bone paste was obtained suitable for use in the technology of meat products for the purpose of enrichment with mineral and protein substances. The need for deeper grinding of bone particles was found.

Бесплатно

The research of technological drying modes of combined fermented milk protein products with vegetable additives

The research of technological drying modes of combined fermented milk protein products with vegetable additives

Tultabayeva Т. Ch., Zhumanova U. T., Tultabayev M. Ch., Shoman А. Ye., Shoman A. K.

Статья научная

Milk and dairy products are often dried to reduce weight, to facilitate transportation, to extend shelf life. For example, dry fermented milk products occupy a special place in the dairy industry. Currently, their assortment is significantly expanding and the approach to food products of this group is qualitatively changing. The article presents the results of drying fermented milk protein products in two ways: using thermal and microwave drying. It was found that the duration of moisture loss in the product during heat drying increased with a decrease in temperature. With an increase in temperature from 400C to 500C, there was a decrease of about 25% in the moisture content of the test samples during 5 hours of drying in the dehydrator. Drying with using of microwaves, the drying time decreased with increasing microwave power. The 900 W power reduced the drying time by 2 times compared to the 270 W power to obtain a 15% humidity result and a water activity indicator in the range from 0.382 to 0.394 units.

Бесплатно

The study of the influence of plant additives on increasing the food and biological value of soft waffles

The study of the influence of plant additives on increasing the food and biological value of soft waffles

Burlyaeva A. S., Pronina Yu. G., Nabiyeva Zh. S., Samadun A. I.

Статья научная

Currently there is an acute shortage of fibres and proteins in the human diet, resulting in various diseases. The modern market needs a product capable of diversifying the range in the sector of functional, dietary flour confectionery. To this end, the article shows one of the ways to improve the macronutrient composition of waffles, especially with regard to the protein-carbohydrate component of the product. Laboratory analysis showed that the introduction of pea protein, chicory root syrup and apple fiber into the composition of flour and confectionery increased protein content by 3.3% in wafers made of rice flour only and by 5.6% in waffles made of a mixture of whole grains and rice flour. The amount of sucrose decreased in «Rice» waffles by 2.6% and by 2.3% in «Wheat-rice» waffles, and the amount of fiber on average is 3-4 times more, compared to the control sample. In comparison with the control sample, increased the average number of essential amino acids such as: lysine - in 1.5 times; phenylalanine - in 1.25 times; leucine and isoleucine - in 0.8 times; methionine - in 1.5 times, threonine - in 3 times. Thus, the study resulted in the development of dietary plant based soft waffles with improved macronutrient composition, able to expand the range of functional products and can be recommended for dietary nutrition.

Бесплатно

The use of combined structuring agents of various origins in the production of jelly products

The use of combined structuring agents of various origins in the production of jelly products

Foshchan A.

Статья научная

This paper is devoted to solving an important task of the food industry - the rational use of food raw materials, including gelling agents of various origins. The innovative strategy of this study is based on the possibility of using gelatin and modified potato or pea starch (MS), as a cheap ingredient in the production of jelly products based on traditional, but expensive raw materials such as agar and agar from Furcellaria - furcellaran. The experimental study has been performed concerning the strength of gel-forming systems ‘gelatin - MS - agar - water’ and ‘gelatin - MS - furcellaran - water’, and systems: ‘agar - water’, ‘furcellaran - water’, ‘gelatin - water’. Mathematical models have been obtained that relate the strength of the investigated gel-forming systems to the mass concentration of their components. The equation has been obtained that allows calculating the mass concentration of the components of the studied gel-forming compositions with the given level of strength of systems. It is shown that for a given level of strength of gel-forming system there is an optimal concentration of its components in terms of the least full cost of the system. The equation that allows to calculate the optimal concentration of components of a combined gelforming system has been obtained. The adequate mathematical model for forecasting the strength of jelly products, depending on the mass concentration of components is obtained. It is envisaged to formulate the initial requirements for the parameters of gel-forming, which will allow obtaining an integral elastic structure at optimum duration of the technological process, by modelling the systems of gel-forming, as a technological system, within the framework of the functioning of individual subsystems (the creation of prescription concentrations and ratios of gel-forming agents). The obtained mathematical models can be used for the analysis of other gel-forming compositions in the presence of the data on the strength of such systems depending on the concentration of components.

Бесплатно

Traceability of meat products with incorporated functional ingredients

Traceability of meat products with incorporated functional ingredients

Kulazhanov T.K., Baibolova L.K., Serikkyzy M.S., Balev D.K., Vlahova-vangelova D.B.

Статья научная

The demand for natural and functional food products is constantly increasing, driving the research on new ingredients and technologies to enhance the quality and safety of meat products. This literature review focuses on the application of new functional ingredients and traceability of meat products to ensure their quality. The study examines the surface treatment of meat with bioactive substances such as dihydroquercetin from Larix sibirica Ledeb, rosemary extract (Rosmarinus officinalis), and distilled rose petal extract (Rosa damescena Mill.). Additionally, the inclusion of functional ingredients such as dried goji berries (Lycium barbarum) and pumpkin (Cucurbita moschata) in meat matrices is discussed. The research highlights the potential benefits of these functional ingredients in inhibiting lipid oxidation, preserving color, and improving the taste qualities of meat products. The inclusion of natural antioxidants and bioactive compounds derived from plants presents a promising alternative to synthetic additives. Furthermore, the reduction of potentially harmful substances, such as nitrites, in meat products is achieved through the inclusion of functional ingredients. To ensure the quality and safety of these functionally processed meat products, a traceability system is proposed. This system includes documentation of ingredient origin, production processes, and packaging information. Implementing a traceability system enables the tracking of product movement and distribution throughout the supply chain, thereby confirming the positive effects of the ingredients and ensuring consumer trust. The aim of this article is to integrate new functional ingredients and implement a traceability system to enhance the quality, safety, and acceptability of meat products by consumers. These approaches align with the growing demand for natural and high-quality food products, opening opportunities for innovation in the meat industry. Funding information: The materials were prepared within the framework of the "Zhas Galym" project within the scientific and technical program AP15473123 "Digitalization of the traceability system of meat products to improve the quality of semi-smoked sausages during long-term storage" of the budget program 217 "Development of Science" subprogram 102 "Grant financing of scientific research" of the Ministry of Science and Higher Education of the Republic of Kazakhstan for 2022-2024.

Бесплатно

Using of nontraditional raw materials in beer production

Using of nontraditional raw materials in beer production

Kerimbayeva A. A., Akhmetzhanova A. A., Iztayev A. I., Baigaziyeva G. I., Kekibaeva A. A.

Статья научная

Given the highly competitive environment of brewing industry today, businesses need to constantly develop new products of high quality and nutritional value that meet consumer and sanitary requirements. Therefore, the production of beer-based mixed beverages using nontraditional raw plant materials is gaining popularity. It is quite possible to produce these types of beverages at brewing facilities of Almaty and the Almaty region since it presents a favorable climate to develop agricultural businesses producing fruits and berries and has a large potential for using wild crops. Using of these plants will keep the enterprise economically viable by expanding the assortment of products and increasing the share of low-alcohol beverages in total production. In this study, the purpose is to select the optimum method for the production of special beer based on apple and grape juice. The choice of these particular types of raw plant materials was due to their wide availability and suitability for juice processing. The methods of introducing juice into young beer after the post-fermentation stage, as well as the introduction of fermented juice into young beer, were applied in the production of a mixed beverage. The organoleptic, physicochemical properties of the finished beer made using two methods have been studied. As a result, the optimal beer to juice ratio of 70:30 was selected according to the first method. This method resulted in the most balanced combination in terms of organoleptic characteristics, but colloidal instability was observed. For the second method of special beer production, the Oettinger Pils yeast race was used for fermentation of the juice base that was introduced into young beer after the post-fermentation stage. The resulting beverage at the 50:50 ratio of beer to juice was highly stable and had the highest organoleptic and physicochemical qualities.

Бесплатно

ІІ категориялы субнімдерден ауыз гидролизатын алу технологиясын жасау

ІІ категориялы субнімдерден ауыз гидролизатын алу технологиясын жасау

Тоышева Г. М., Какимов М. М., Тултабаева Т. Ч., Машанова Н. С., Маанали . .

Статья научная

Мақалада зерттеу объектісі - малды сою кезіндегі қалатын екіншілік шикізат ІІ категориялы субөнімдер. Олар ақуыздың таптырмас көзі және гидролизаттарын алуға қажетті басқа да бірқатар қасиеттерге ие. Сонымен қатар, мұндай екіншілік шикізатты пайдалану перспективалы болып көрінеді, өйткені бұл жағдайда, бір жағынан, аз қалдықты технологияларды жасау үшін алғышарттар жасалады, ал екінші жағынан, қоректік заттардың оңтайлы қатынасында комбинирленген өнімдерді өндіруге мүмкіндік береді. Зерттеу нәтижелері ІІ категориялы субөнімдердің құрамында глициннің, аланиннің, глутамин қышқылының, сериннің, сондай-ақ пролиннің жоғары мөлшерін көрсетеді, яғни бұл негізінен коллагеннің құрамында кездесетін амин қышқылдар. Коллаген гидролизаты сирақтарды ферментативті гидролиздеу арқылы алынды. Компоненттерді дайындаудың ерекшеліктерін ескере отырып, ақуызды гидролизат алудың технологиялық сұлбасы ұсынылды.

Бесплатно

Ірі ара малды арынын деу дістері

Ірі ара малды арынын деу дістері

Татиева А.Н., Омиржанова Б.Б., Кененбай Г.С.

Статья научная

Қазіргі уақытта ет өнеркәсібі ірі қара мал субөнімдерін тиімді өңдеуде айтарлықтай тәжірибе жинақтаған. Бірақ оларды азық-түлік мақсатында пайдалану үлесі төмен болып отыр. Бұл, бірінші кезекте ірі қара малдың көп камералы қарындарын өңдеуге қатысты. Ғылыми зерттеулердің болашақтағы бағыты осы субөнімдерді толық көлемде пайдалану болып табылады.Бұл мақалада сүт өнеркәсібінің қалдықтарын пайдалана отырып, ірі қара малдың субөнімдерін (қарын мен тор көзді қарын) өңдеудің технологиялық процестері қарастырылды. Мәселені шешудің нақты және тиімді тәсілдерінің бірі - ірі қара мал қарынын биотехнологиялық жолмен өңдеу үрдістерін жүргізу.Термиялық өңдеу уақытын қысқарту мен қарынға тән арнайы иісті жою үшін және механикалық беріктігін төмендету мақсатында ірі қара мал қарынын сүт сарысуымен өңдеу технологиясы ұсынылды.Ірі қара малдың субөнімдерінің (қарын, тор көзді қарын) тағамдық құндылығы мен азық-түліктік шикізат көзі ретіндегі тұтынушылық қасиеттері зерттеліп, пайдаланудың болашағына баға берілді. Бұл жұмыста ірі қара малдың қарынын сарысумен өңдеу мүмкіндігі зерттелді. Субөнімдердің физика-химиялық құрамы мен биологиялық құндылығына жүргізілген зерттеулер қарын мен тор көзді қарында ақуыздар мен минералды заттардың, аминқышқылдарының жоғары құрамын көрсетті.Ірі қара малдың қарнын және тор көзді қарынын жұмсартуға және тазартуға сүт сарысуы ерітіндісі ұсынылды. Сүт сарысуындағы микроорганизмдерді пайдалана отырып, құрамында коллаген бар шикізатты биологиялық белсенді заттармен өңдеу болашағы бар бағыттардың бірі деп танылуы тиіс.

Бесплатно

Алаай нтаы оспасыны нан сапасына сері

Алаай нтаы оспасыны нан сапасына сері

Саидов А. М., Балгужинова Ж. Е., Жангабылова Н. Д., Альсеитов К. С., Искаков К. Е.

Статья научная

Бұл мақалада қалақай жапырағы ұнтағының бидай нанының физика-химиялық және органолептикалық сипаттамаларына әсері туралы зерттеу нәтижелері көрсетілген. Қалақай жапырақтары ақуыздардың, талшықтардың, минералдардың және басқа биологиялық белсенді қосылыстардың жақсы көзі болып табылады және нан мен нан-тоқаш өнімдерінің тағамдық құндылығын арттыратын тамаша ингредиент болып табылады. Қалақай жапырағы ұнтағы бидай ұнымен әр түрлі мөлшерде араластырылды: нан үлгілерін жасау үшін 1 %, 3 % және 5 %. Нәтижелер нан құрамындағы ақуыз, күл және талшықтың едәуір өскенін көрсетті. Қоспадағы глютен мөлшерінің төмендеуіне және азықтық талшық компоненттерінің, су мен глютеннің өзара әрекеттесуіне байланысты қалақай жапырақтары ұнтағының деңгейі жоғарылаған сайын нанның нақты көлемі төмендеді. 1 %, 3% және 5 %-ға ауыстыру, кем дегенде, бақылау үлгісімен бірдей параметр мәндерін береді және меншікті көлем мен органолептикалық қасиеттер тұрғысынан нан сапасының қолайлы көрсеткіштерін береді.

Бесплатно

Анализ микробиологических показателей белого и красного мяса цыплят после обработки дозами УФ-излучения

Анализ микробиологических показателей белого и красного мяса цыплят после обработки дозами УФ-излучения

Уажанова Р. У., Тютебаева К. Е.

Статья научная

В данной статье представлены результаты исследования качества мяса птицы после обработки ультрафиолетовым излучением во время предубойного содержания. При этом использованы бактерицидные УФ-облучатели (УФ) излучения 200 мДж/см2 254 мДж/см2 с амальгамной лампой мощностью бактерицидного излучения для обеззараживания воздуха в птичнике при напольном выращивании цыплят-бройлеров на подстилке, методом непрямого облучения в прерывистом режиме на фоне прерывистого режима освещения. Представлены результаты микробиологических показателей в образцах белого и красного мяса цыплят после облучения дозами 200 мДж/см2 254 мДж/см2 после убоя, через 5 суток и 14 суток при хранении мяса при температуре от 0°С до +2°С и через 1,5 и 3 месяца хранения при температуре -18°С .

Бесплатно

Анализ результатов микроскопирования мясных полуфабрикатов, приготовленных методом sous-vide

Анализ результатов микроскопирования мясных полуфабрикатов, приготовленных методом sous-vide

Бердигалиулы С., Кулажанов Т.К., Кокшаров А.А., Байболова Л.К., Давыденко Н.И., Пластун А.Д.

Статья научная

Готовность кулинарных изделий во многом определяется органолептическими показателями. Кулинарная обработка может как улучшить, так и ухудшить качество продукции. Продолжительная варка способствует увеличению потерь массы и пищевой ценности продукта. Эти потери меньше при варке по технологии sous-vide, однако имеются ограничения в ее применении, что определяет актуальность направления исследования, в том числе морфологические. Анализ морфометрических изменений проводили в двух температурах: 70 и 100 ⁰С. Образцы мяса говядины извлекали из варочной среды каждые 15 минут и методом микроскопирования изучали структуры мышечных волокон. В работе отмечено, что поперечно-щелевидные нарушения и фрагментацию мышечного волокна наблюдали в мясе, приготовленном по sous-vide, позднее на 25-30 минут, чем в мясе при 100 ⁰С. В процессе варки наблюдается его уменьшение, что влияет на объем мышечных волокон, снижает их гидрофильность и, как следствие, повышается жесткость готового продукта. Меньше подобных разрушений наблюдается у мяса sous-vide, что способствует удержанию влаги в мясе - сохраняя тем самым его сочность. Анализ разрушений мышечных волокон при 100 °С показал наличие многочисленных разрывов, дефрагментацию и зернистость и, как результат, больше потерь саркоплазмы через 3 часа варки, чего не наблюдалось в образцах sous-vide за то же время. Этот факт дает частичное объяснение сохранению сочности мяса при длительной вакуумной варке при 70 °С.

Бесплатно

Антиоксидантты белсенділігі жоары сімдіктерді таам трін дайындауда пайдалану

Антиоксидантты белсенділігі жоары сімдіктерді таам трін дайындауда пайдалану

Маматаева А. Т., Абжанова Ш. А., Аралбаева А. Н., Утегалиева Р. С., Сагинбек Г. А., Алмагамбетова К. И.

Статья научная

Адамдардың денсаулығына және олардың ұзақ өмір сүруінде тағам өнімдерінің сапасы айтарлықтай әсер етеді. Антиоксиданттар шөптесін өсімдіктерде көп мөлшерде кездеседі. Сондықтан, антиоксиданттық белсенділігі жоғары тағам өнімдерін оның сапасының бір аспектісі ретінде қарастыруға болады. Антиоксиданттар өз кезегінде бос радикалдың тотығу процестерінің ағымын басатын және тірі организмдерде көрінетін белсенділік формасы болып табылады. Құрамында антиоксиданттық белсенділігі жоғары тамақ өнімдерін пайдалану адам денсаулығын қалыпты жағдайда ұстап тұруға ықпал жасайды. Антиоксиданттар тағамдық қоспалар ретінде қолданылады немесе дайын тамақ өнімдерінің бөлігі болып табылады. Сол себепті, бұл мақалада антиоксиданттық белсенділігі жоғары шөптесін өсімдіктерді пайдалана отырып тағам түрін дайындау мәселелері қарастырылды, соның негізінде дайын тағамның антиоксиданттық құрамы, Е дәруменінің көрсеткіштері анықталды. Әсіресе антиоксиданттық құрамы жағынан аскөкке қарағанда жалбыз қосылған тәтті нан өнімінде көп мөлшерде анықталды.

Бесплатно

Ара бидай бидай наныны сапасы жне таамды ндылыын жоарылату жолдары

Ара бидай бидай наныны сапасы жне таамды ндылыын жоарылату жолдары

Молдалова З. Н., Байысбаева М. П.

Статья научная

Бұл зерттеу жұмысының мақсаты қара бидай бидай наны өндірісінде қосымша шикізат ретінде зығыр ұны мен күріш қауызынан алынған тағамдық талшықты (ТТ) қолдану мүмкіндігін зерттеу болып табылады. Зерттеу қара бидай нанының рецептурасына бірінші сұрыпты бидай ұнының массасына шаққанда 5; 10; 15; 20 % зығыр ұны және жалпы ұн массасына шаққанда 0,5 % күріш қауызынан алынған ТТ қосылған үлгілерге жүргізілді. Зерттеу нәтижелерінен ТТ ұнтағын 0,5 % жәнебірінші сұрыпты бидай ұнының массасына шаққанда 15 %-ға дейін зығыр ұнын қосу дайын өнімнің тағамдық және биологиялық құндылығын арттыруға мүмкіндік береді, ал қамырдың реологиялық қасиеттері мен нанның органолептикалық көрсеткіштері нашарламайтындығын көрсетті. Зерттеу барысында осы үлгі байытылған қара бидай бидай нанын дайындаудың ең жақсы нұсқасы ретінде таңдалды.

Бесплатно

Арбыз бен асабатан дайындалан езбе

Арбыз бен асабатан дайындалан езбе

Жумалиева Г. Е., Актокалова Г. С., Муратханов Д. Б.

Статья научная

Қазіргі таңда бақша дақылдарын қайта өңдеу толық жолға қойылмаған. Елімізде бақша дақылдары 60% табиғи күйінде сауда орындарына жіберіледі, 1% бақша дақылдары қайта өңдеуден өтсе, қалған бөлігі егін алқаптарында өңделмей, жарамсыз күйінде қалып қалады. Осы проблеманы шешу үшін бақша дақылдарын қайта өңдеу арқылы алынатын өнімдерді өндірудің маңызы зор. Сондай өнімдердің бірі - езбе. Езбе - жеміс-жидектер мен көкөністерді термиялық өңдеу арқылы алынатын, тағамдық құндылығы жоғары өнім. Мақалада қарбыз бен асқабақтан тағамдық құндылығы жоғары 4 түрлі езбе дайындау технологиясы мен рецептурасы қарастырылған. Олар: 1 нұсқа - қарбыз езбесі (бақылау), 2 нұсқа - асқабақ езбесі (бақылау), 3 нұсқа - қарбыз бен асқабақ езбесі, 4 нұсқа - асқабақ, қарбыз, итмұрын тұнбасы мен сәбізден дайындалған езбе. Дайын өнімдер органолептикалық, физико-химиялық бағалаудан өткізілді. Дайын езбені «бағалау» жөнінде сарапшылар органолептикалық көрсеткіштері: сыртқы түрі, дәмі, иісі, консистенциясы мен түсі бойынша бағалады. 4 нұсқа да органлептикалық, физико-химиялық көрсет-кіштері бойынша белгіленген көрсеткіштен аспады. Зерттеу нәтижелері бойынша 4-ші нұсқа асқабақ, қарбыз, итмұрын тұнбасы мен сәбізден дайындалған езбе органолептикалық көрсеткіштері бойынша ең жоғарғы орташа балл көрсетіп, физико-химиялық көрсеткіштері бойынша да белгіленген көрсеткіштен аспауы себепті, ең таңдаулысы болып жоғары бағаланды.

Бесплатно

Асты даылдарынан дайындалан сусындарды таамды жне биологиялы ндылыын зерттеу

Асты даылдарынан дайындалан сусындарды таамды жне биологиялы ндылыын зерттеу

Хастаева А. Ж., Бектурганова А. А., Омаралиева А. М., Сериков А. Ж., Мухтарханова Р. Б., Байхожаева Б. А.

Статья научная

Мақалада астық дақылдарынан дайындалған сусындардың тағамдық және биологиялық құндылығын зерттеу нәтижелері келтірілген. Байытылған және байытылмаған дәнді сусындар арасында салыстырмалы талдау жүргізілді, дәнді сусындарды омега-3 жоғарылату үшін зығыр ұнымен байытылды, нәтижесінде ω-6/ω-3 қатынасына оң әсер болды. Зерттеудің мақсаты зығыр ұнымен байытылғанға дейін және одан кейін дәнді сусындардың сапасы мен құрамының өзгеруін анықтау болды. Зерттеулер нәтижесінде зығыр ұны сусындардағы ақуызды арттыратыны анықталды. Май қышқылының құрамы бойынша дәнді сусындар бір-бірінен айтарлықтай ерекшеленеді. Жүргізілген зерттеулер негізінде зығыр ұнының прототиптерін байыту омега-3 құрамына, сондай-ақ ω-6/ω-3 қатынасына оң әсер еткені дәлелденді. ω-6-дан ω-3-ке дейінгі арақатынас әзірленген өнімдерде оңтайлы шамаларға жетті және толтырғышты дәнді сусындарға енгізу өнімнің биологиялық құндылығын арттырды. Әзірленген өнімдердегі ω-6 мен ω-3 қатынасы мынаны көрсетеді: күріш сусыны, байытусыз-0,67%, байытудан кейін - 3,23%, бұл ω-6 мен ω-3 арасындағы дұрыс қатынасты көрсетеді; қарақұмық сусыны, байытусыз-0,81%, байытудан кейін - 3,76%, көрсетеді бұл байыту ω-6/ ω-3 қатынасына оң әсер етеді және ω-3 мазмұны 2,95% - ға өсті. ω-6-дан ω-3-ке дейінгі арақатынас әзірленген өнімдерде оңтайлы шамаларға жетті және толтырғышты дәнді сусындарға енгізу өнімнің биологиялық құндылығын арттырды.

Бесплатно

Бактерицидные свойства ослиного молока

Бактерицидные свойства ослиного молока

Турганбаева Н. К., Мусульманова М. М.

Статья научная

В данной работе предоставлен обзор литературных данных, сосредоточенных на аспектах сохранения бактерицидных свойств основных компонентов ослиного молока, таких как лизоцим и лактоферрин, обладающих антибактериальной функцией, задерживающих развитие ряда патогенных и условно-патогенных микробов, что является важным фактором при хранении и производстве молочных продуктов. В обзор включены статьи, опубликованные на английском и русском языках за период 2002-2022 гг. Для поиска были использованы базы данных Scopus, Web of Science, Elsevier, ResearchGate и Elibrary. Обзор литературы показал, что большая часть доступной информации направлена на использование нетермических и низкотемпературных способов обработки ослиного молока с сохранением биологически активных компонентов нативного молока. Компоненты ослиного молока могут быть использованы в качестве ингибитора позднего вспучивания полутвердых и твердых сыров из овечьего молока, вызванного бактериями Clostridium и кишечной палочкой. Наиболее благоприятные температурные режимы, при которых сохраняются основные показатели ослиного молока, составляют: 10 дней при температуре 3 °С и 3-4 дня при температуре 7 °С. Комбинированный метод применения НРР (High Pressure Processing) с пастеризацией продлевает срок хранения молока до 30 дней при температуре 4 °С. Приведенные данные необходимо учитывать как при выборе технологии производства молочных продуктов из ослиного молока или в комбинации с ним, так и при проведении научно-исследовательских работ с ослиным молоком.

Бесплатно

Балалар таамы німдерін ндіруде ешкі етін олдануын негіздеу масатында физика-химиялы асиеттерін зерттеу

Балалар таамы німдерін ндіруде ешкі етін олдануын негіздеу масатында физика-химиялы асиеттерін зерттеу

Тоышева Г. М., Заов Я. М., Какимов М. М., Абдильманов А. А., Вострикова Н. Л., Маанали К.К.

Статья научная

Балаларды рационалды тамақтандыру мәселесі балалардың өмірі мен денсаулығын сақтауды қамтамасыз ететін өте өзекті және тиімді фактор болып табылады. Тағамның жекелеген компоненттеріне деген төзбеушілікпен байланысты патологиялық жағдайлар жиі кездесетін. Балалардың ұтымды тамақтануын ұйымдастыруда биологиялық тұрғыдан толыққанды өнімдер маңызды рөл атқарады, ал оларды тек өнеркәсіптік өндіріс жағдайында жасауға болады. Ешкі етінің эксперименттік үлгілерінің химиялық құрамын бағалау кезінде (Заанендік, Альпілік, Нубиялық) ешқандай аномальды ауытқулар анықталған жоқ және барлық көрсеткіштер жануардың бұлшықетінінің осы түрінің жалпы қабылданған құрамында болды. Минералды құрамын зерттеу нәтижелері ешкі етінің калий - 1693,22-4125,83 мг/кг; натрий - 852,27-1518 мг/кг, магний - 125,33-295,8 мг/кг; кальций - 79,27-160,79 мг/кг, темір 11,42-87,52 мг/кг сияқты элементтерге бай екенін көрсетті. Ешкі етінің дәрумендік құрамы, онда пантотен қышқылы (В5) 0,53-0,62 мг/100 г, пиридоксин (В6) 0,52-0,64 мг/100 г, токоферол 0,27-0,33 мг/100 г мөлшерде болатынын көрсетті. Ешкі ақуыздарының массалық үлесінің көрсеткіштері 2.1 ± 0.3-2.4 ± 0.4 % құрады. Саркоплазмалық ақуыздардың арақатынасын салыстырмалы зерттеу нәтижелері бойынша ақуыз фракциялары құрамының өзгеру динамикасын зерттеу суда еритін (1,75-4,06 %), тұзда еритін (1,75-2,44 %), сілтіде еритін (11,15-15,10 %) ақуыздардың құрамын көрсетті. Тұзда еритін фракция ақуыз фракцияларының күйіндегі жалпы өзгерістерді көрсетеді, олардың ерігіштігі қарастырылып отырған тұқымдар үшін әр түрлі болды (ең жоғары концентрация нубиялық жыныста анықталған).

Бесплатно

Бидай амырыны асиетіне грек жааы абыынан алынан сулы -этанолды экстрактыны серін зерттеу

Бидай амырыны асиетіне грек жааы абыынан алынан сулы -этанолды экстрактыны серін зерттеу

Умирбекова А.С., Султанова М.Ж., Мынбаева А.Б., Сметанска И.Н., Боранкулова А.С.

Статья научная

Әлеуметтік маңызы бар тағам өнімін - нанды қажетті компоненттермен байыту - халықтың дұрыс тамақтануын түзетудің кеңінен қолданылатын және тиімді механизімі. Ғылыми зерттеу жаңғақ қабығынан алынған сулы -этанолды экстрактысын нан пісірі технологиясында қолдану мүмкіндігін, оның ұн мен бидай қамырның наубайханалық қасиеттеріне әсерін зерттеуге негізделген. Мақалада емдік - профилактикалық қасиеттерге ие, тағамдық құндылығы жоғары жаңғақ қабығынан алынған сулы - этанолды экстрактының химиялық, аминоқышқылдық құрамы көрсетілген, оның қауіпсіздігі және қамырдың технологиялық қасиеттерін жақсарту үшін қолданудың қажеттілігі айқындалған. Грек жаңғағы қабығынан алынған сулы -этанолды экстрактын әртүрлі мөлшерлерде енгізу кезіндегі, ашу үдерісін сипаттайтын негізгі параметрлері: қамырдың көтерілу динамикасы ұның және бидай қамырының газ түзу, газ ұстау қабілеттеріне әсері зерттелінді. Сулы-этанолды экстрактыны қамыр иленетін судың мөлшеріне 10,20,30 және 40% көлемінде алмастыра отырып қосу арқылы зерттеу тәжірибелері жүргізілді. Бидай қамырының бақылау және сынамалық үлгілерін салыстырмалы бағалау кезінде 20% сулы - этанолды экстракт қосылған сынақ үлгісі ең оңтайлы сипатамаларға ие болды. Бұл ретте газ түзу қабілеті 18 %, газ ұстау қабілеті 19 % өсіп, сонымен қатар қамырдың ашу ұзақтығы қысқарды. Мақалад ингредиенттердің құрамын таңдау, қамырдың наубайханалық қасиеттерін жақсарту үшін грек жаңғағы қабығынан алынған сулы -этанолды экстрактыны қолдану қажеттілігі ғылыми негізделді.

Бесплатно

Журнал