Статьи журнала - Вестник Алматинского технологического университета
Все статьи: 1205
Сусындаы хош иістендіргіштерді тратылыы
Статья научная
Бұл мақалада алкогольсіз сусындар өндірісінде хош иістендіргіштерді пайдалану мүмкіншілігі көрсетілген, өйткені қазіргі таңда тағамдық қоспалар әр тағамдарда ауыстырылмайтын компонент болып келеді. Ең көп тараған алкогольсіз сусындарға хош иістендіргіштердің органолептикалық және физико-химиялық көрсеткіштерінің тигізетін әсері зерттелген. Ыстық тәсілмен өндірілетін сусындардағы хош иістендіргіштер оның тағамдық құндылығын арттыратыны мен тұрақтылығын жоғарылататыны дәләлденді. Профилограмманың зерттеу нәтижесінде құрамында 30% табиғи шырын бар сусындар және хош иістендіргіштерді ыстық купаждау процесі барысында енгізген кезде жоғары сапалы көрсеткіштерді көрсететіні анықталды.
Бесплатно
Сыраны алкогольсыз срыпына дстрлі емес оспаларды олдану
Статья научная
Бұл мақалада алкогольсіз арнайы сыра сұрыпын жасауда дәстүрлі емес қоспалар: алма және шие шырындарын қолдану қарастырылған. Концентрленген алма және шие шырындарының химиялық құрамы берілген. Концентрленген алма және шие шырындарын арнайы сыра сұрыпын жасауда қолдану оның дәмі мен хош иісін жақсартады.
Бесплатно
Сыраны коллоидты тратылыын адсорбенттер кмегімен арттыру
Статья научная
Берілген мақалада сыра қайнатуда сыраның коллоидтық тұрақтылығын жоғарылату мақсатымен, спецификалық адсорбенттерді қолдану мүмкіндігі қарастырылған. Зерттеу нәтижелері бойынша сыраны қосымша адсорбенттермен өңдеу барысында, сыраның коллоидтық тұрақтылығын жоғарылатады. Сақтау мерзімі ұзақ, жоғары сапалы сыра өндірісінің технологиясы дайындалды.
Бесплатно
Сімдік майларыны оспасынан дайындалатын майлы німдерді сапалы крсеткіштерін зерттеу
Статья научная
Бұл мақала теңдестірілген құрамы бар майонез өндірісін дамытуға арналған. Майонез күнделікті нарықта адамның тамақтану рационының 3,3% - ын алады. Соңғы жылы майонез ассортиментінің өсуіне қарамастан, осы түрдегі өнімдерге қойылатын барлық талаптарға жауап беретін теңдестірілген құрамдағы отандық майонез жасау мәселесі өзекті болып қала береді. Қазақ халқының тамақтануын бағалаудың кешенді көпдеңгейлі тәсілі тағам мәртебесінің бұзылуының кең спектрін анықтады. Атап айтқанда, оларға жануарлардың майларын тұтыну және полиқанықпаған май қышқылдарының жетіспеушілігі жатады. Полиқанықпаған май қышқылдары тамақтанудың маңызды факторларына жатады және олардың құрамы диетаның энергетикалық құндылығының 3-4% - ына сәйкес келуі тиіс. Мақалада өсімдік майларының (күнбағыс, зығыр және сафлор) қоспасы негізінде теңдестірілген құрамы бойынша ɷ-3 және ɷ-6 май қышқылдарының үйлесімді құрамы бар полиқанықпаған май қышқылдарының жаңа функционалды өнімі жасалды. Өсімдік майлары қоспа үлгісінің негізгі физико-химиялық көрсеткіштері анықталды. «ҚазҰАЗУ» КЕАҚ зертханалық жағдайда өсімдік майларының қоспасы негізінде дайындалған майонез үлгісі шығарылды және олардың физико-химиялық және органолептикалық сипаттамалары анықталды. Физикалық-химиялық және органолептикалық сипаттамалары бойынша алынған майонез өнімі оларға қойылатын нормативтік құжаттардың талаптарына толық сәйкес келетіндігі анықталды.
Бесплатно
Сімдік оспасымен байытылан стышылды сусын жасау технологиясы
Статья научная
Бұл мақалада өсімдік қоспасымен байытылған сүтқышқылды сусын - қымыз жасау технологиясы көрсетілген. Сүтқышқылды сусын, қымызды өндірудің жаңа әдістері мен емдік-профилактикалық қасиетін арттыру мақсатында жералмұрттың химиялық құрамы мен қымыз сусынына әсері анықталды. Зерттеу нәтижесі бойынша сиыр сүті мен бие сүтін араластырып, өсімдік қоспасын қосу арқылы сақтау мерзімі жоғары қымыздың технологиясын жетілдіру болып табылады. Жералмұрт қосылған сүтқышқылды сусынының биохимиялық көрсеткіштері зерттелді. Осыған орай, зерттеліп отырған жералмұрттың физикалық - химиялық көрсеткіші сүтқышқылды сусынға, қымызға қарағанда басымдау болды және де барлық талаптарға сәйкес келетіндігі дәлелденді.
Бесплатно
Сімдік сыындыларыны астыты микробиологиялы крсеткіштеріне сері
Статья научная
Мақалада қазіргі уақытта тамақ өнімдерінің жоғары сапасы мен қауіпсіздігін қамтамасыз ету ұтымды тамақтанудың, денсаулықты сақтаудың, ақыл-ой мен физикалық өнімділіктің және дененің қорғаныс жүйелерін қолдаудың маңызды шарты болып табылады. Қазіргі экологиялық жағдай халықтың тамақтану жағдайын анықтайтын факторлардың бірі болып табылады. Өсімдік шикізаты ретінде итмұрын, шырғанақ және бөріқарақат жапырақтары мен сабақтарының сығындылары қолданылды. Бұл өсімдік шикізатын пайдалану олардың жапырақтары мен сабақ сығындыларының құрамында антиоксидантты, микробқа қарсы және канцерогендік қасиеттері бар полифенолдар болуымен түсіндіріледі. Өсімдік шикізаттарынан алынған сығындыларының тиімді мөлшері анықталды. Алынған сығындылар қатты заттарының массасынан 0,05 % мөлшерде енгізілді. Ылғалдандыру оңтайлы ұзақтығы 6 және 12 сағатты құрайды, бірақ уақыт тиімділігіне байланысты - 6 сағат. Астық 23°C температурада ылғалдандырылды (бөлме температурасы). Өсімдік сығындыларының астықты сіңдіру және өндіруге дайындау кезінде астықтың микробиологиялық себілуіне әсері және сақтау кезінде нан-тоқаш өнімдерінің микробтық бұзылуының алдын алу зерттелді. Ал итмұрын жапырақтары мен теңіз шырғанақ сабағының сығындылары Pénicillium тұқымдасының саңырауқұлақтарына қарсы айқын микробқа қарсы әсер көрсетті. Бұл нан ауруларын жояды және оның реологиялық қасиеттерін жақсартады.
Бесплатно
Сімдік текті шикізат оспасынан дайындалан бидай наныны сапасын алыптастыру
Статья научная
Бұл мақала бидай нанының рецептурасында биологиялық белсенді өсімдік текті қоспа қолданып дайын өнімнің сапасына әсер етуіне зерттеулер жүргізу жұмыстарына арналған. Жұмыстың мақсаты бидай нанының тағамдық құндылығын және тағамдық талшықтарын жоғарылату үшін зығыр ұнын және тағамдық талшық ұнтағын қосу болып табылады. Мақалада жақсы сапалы нан алу мақсатында зығыр дәні тұндырмасы және зығыр ұны қосылған ашымалдың бидай наны рецептурасында қолданылу мүмкіндігі зерттелді. Тағамдық және биологиялық құндылығын жоғарылату үшін нанның рецептурадағы бидай ұны массасына шаққанда 0,3-0,7 % тағамдық талшық және 5-25 % зығыр ұны мөлшері қосылды. Қоспалардың тиімді мөлшерін анықтау үшін дайын нанның органолептикалық және физикалық-химиялық көрсеткіштері анықталды. Тиімді нұсқа деп таңдалған сынаманың бақылау үлгімен салыстырғанда аминқышқылдық құрамы стандарттық әдіс бойынша анықталды. Зертханалық зерттеулер нәтижесінде пісірілген қоспа қосылған бидай нанының сапа көрсеткіштері бойынша алынған мәліметтерден тиімді деп 0,5 % тағамдық талшық ұнтағы, 20 % зығыр ұны және ашымал қосылған нұсқа таңдалды. Осы нұсқаның тағамдық құндылығын оның құрамындағы ақуыз мөлшері бойынша бақылаумен салыстырғанда 48,8 %-ға жоғарылағанын айтуға болады. Тиімді нұсқа деп таңдалған дайын нан сапалы, тағамдық және биологиялық құндылығы жоғары диеталық мақсатта қолданылуға мүмкіндігі бар өнім екендігі анықталды.
Бесплатно
Сімдік шикізаттарыны ттас днді бидай нындаы йлесімді млшерін анытау
Статья научная
Соңғы кездері дамыған елдерде жоғарғы сұрыпты ұннан дайындалған нан өнімдеріне қарағанда өңген дәннен, тұтас дәнді ұндардан және түрлі шикізат қоспалары негізінде дайындалған нан өнімдері сұранысқа ие. Тұтас дәнді бидай ұны - тұқымнан, сыртқы қауыздан және эндоспермнің сыртқы қабаттарынан тазартылмаған дәннен жасалған ұн болып табылады. Олсыз құрамында көмірсуы көп рафинирленген ұн болып табылады. Бұндай жоғарғы сұрыпты ұннан дайындалған өнімдер асқазан-ішек жолдарының жұмысын қиындататын, семіздік пен басқа да ауруларға ұшыратады. Себебі, өнімдердің органолептикалық сапасына емес тағамдық құндылығына көп көңіл бөлуде. Тұтас дәнді бидай ұнына итмұрын ұнтағынан (2,5%), арнайы глютен (2,5%) және зығыр ұны (10%) сияқты өсімдік тектес әртүрлі шикізаттардың және олардың үйлесімді мөлшерінің тұтас дәнді бидай нанының сапасына әсері анықталынды. Жалпы өсімдік шикізаттары қосылған нанның қышқылдылығы, меншікті көлемі, жабысқақтығы, серпімділігі бақылау нанына қарағанда жоғары болды. Т7 өңдеу (10% зығыр ұны, 2,5% итмұрын және 2,5% арнайы глютен) ең жоғарғы меншікті көлемге ие болды. Нәтижелер бидай нанының сапасын әртүрлі өсімдік шикізаттарын қосу арқылы жақсартуға болатындығын көрсетті.
Бесплатно
Сімдік шікізаты осылан нны сапа крсеткіштерін миксолаб жйесін олданып баалау
Статья научная
Мақалада өсімдік шикізатынан қоспалардың қамырдың реологиялық қасиеттеріне әсері зерттелді. Көптеген қылмыскерлердің заманауи әдістерін пайдаланып, ауыстырудан босатылған индивидуальды индикаторлар. Мұндай бағалау Miktolab құрылғысын (CHOPIN Technologies, Франция) жасайды. Әлемнің қозғалтқышын өзгерту Осы мақалада жүйенің функциясын қолдау мақсатында 10% дайындықты жасау үшін көпжылдық қолданылатын компьютер контекстінде қарқынды оқытуды пайдаланудың техникалық шешімі ұсынылады. Icpolzovanie cictemy Mikcolab (Шопен Technologies, Fpantsiya) pozvolyaet ocuschectvlyat kontpol kachectva КП минуттан аспайтын vycokom upovne Chto obecpechivaet vozmozhnoct ucheta vzaimodeyctviya және vzaimovliyaniya vcex komponentov takoy clozhnoy getepogennoy cictemy ҚАЛАЙ tecto.
Бесплатно
Сіру жне техникалы пісу кезеіндегі картопты химиялы ластануына мониторинг жрізу
Статья научная
В статье при проведении мониторинговых исследований картофеля и овощей исполь-зовали стандартные и общеизвестные приборы по определению качественных показателей и токсикологической загрязненности. Исследования токсического содержания тяжелых ме-таллов в картофеле, культивируемом в северном регионе, показали, что оно не превышает допустимую норму; цинк, медь, кадмий, свинец, РСА на основе ртути (ACP) и мышьяк не обнаружены. Не было радионуклидов цезия-137 (ОВ 120 Бк/кг) и стронция-90 (40 Бк/кг) в картофельных образцах (Ягодный 19 и Невский). Было обнаружено, что содержание нитра-тов (30,4-92,6 мг/кг) значительно ниже в течение вегетационного периода. Нитриды не были найдены в продукте. Практическая ценность работы в том, что разработанные предложе-ния и нормативные сведения по изучению химической загрязненности картофеля на стадиях выращивания и технической спелости, и оценке безопасности данной пищевой продукции с учетом специфики регионов, традиций питания и реалий развития пищевых производств, направленных на обеспечение здоровья людей, экономической выгоды и рентабельности произ-водства сельскохозяйственной продукции, несомненно приоритетны в современных условиях.
Бесплатно
Сҥт ӛнеркәсібіндегі сапа менеджменті жҥйесі
Статья научная
мақала шикі және пастерленген сүт әлеуетті қауіпті факторларды анықтау, сүт секторында сыни бақылау нүктелерін анықтау айналысады. процесінде, біз kislomo-сүт өнімдері ХАССП жүйесін өндіру үшін кәсіпорын енгізу теориялық базасын дайындап, анықталған проблемалық жағы мен сол негізде бейімдеу жоспарын жасады, өндіріс ұсынылған курсын талданады, Cree-CAL кезеңдерін анықталған, мониторинг жүйесін әзірледі және әрекет-Vii түзету. зерттеу нәтижелері республиканың азық-түлік кәсіпорындарында интеграцияланған басқару жүйесін әзірлеу және іске асыру кезінде пайдаланылатын болады тұсаукесері.
Бесплатно
Сҥттің органикалық нарығын дамытудың ҥрдістері мен нақтыжағдайлары
Статья научная
Осы мақалада органикалық өндіріс жүйесін енгізу және отандық органикалық нарықтың дамуы арқылы ауылшаруашылық өндірісінің тиімділігін жоғарылату және ресурстардың көптеген түрлерін үнемдеу мүмкіндігіне талдау жасалды. Қазақстанда қолданыстағы органикалық кәсіпорындардың тізімі беріліп, қазіргі уақытта органикалық өнімдер нарығында қолданылатын терминология қарастырылған. Бұл талдау Еуропалық Одақ елдерінің тәжірибесін пайдалана отырып, отандық органикалық өнімдердің кемшіліктері мен оң аспектілерін анықтады.
Бесплатно
Сүт өндірісінде сүт майын алмастырғышты қолданудың перспективасы
Статья научная
Мақалада сүт өндірісінде сүт майының алмастырғыштарын пайдалану туралы және оның алдағы перспективасы туралы ақпарат берілген. "ЭФКО" фирмасының "Эколакт" май алмастырғыштарының физика-химиялық сипаттамалары ұсынылған. Сүт майын алмастырғыштың балқу температурасы -34-360С. Зерттеу нәтижелері бойынша, "Эколакт 1403-35" сүт майын алмастырғыш пайдалану йогурттың сапалық көрсеткіштерін артты- рады және негізгі сүт шикізатын алмастыруға мүмкіндік береді. Бақылаумен салыстырғанда майдың мөлшері 15-21%-ға артады. Гомогенизация тиімділігі және сүт қоспасындағы ор- ганолептикалық көрсеткіштер төмендемейді.
Бесплатно
Сүт өнімдері өндірісінде суды дайындаудың заманауи жүйелері
Статья научная
Бүгінгі күні суды өңдеудің технологиялық сызбасын жетілдіру талап етілуде. Мақалада сүт өнеркәсібі кәсіпорындарында су өңдеу жүйесінің негізгі мәселелерін зерттеу нәтижелері келтірілген. Сүт өнімдері өндірісінде перспективасы басым суды сүзудің механикалық, реагентті, тотықтырғыштық, адсорбциялық, ион алмасу әдістері, сондай-ақ мембраналық сүзу әдістері, су дайындауға арналған электродиализдік қондырғылар зерттелді. Әдістерді талдау суды өңдеу жүйелерінің кемшіліктерін анықтауға және оларды жетілдіру жолдарын ұсынуға мүмкіндік берді.
Бесплатно
Сүтті тұқымды ешкілердің өнімділігі және сипаттамасы
Статья научная
«Сүтті тұқымды ешкілердің өнімділігі және оның сипаттамасы» атты мақалада сүтті бағыттағы ешкілердің физиологиясы, өнімділігі, лактация кезеңі, сүтінің майлылығы, төлдеу ерекшелігі жөнінде толық жазылған. Біздің елімізде дәстүрлі түрде ешкі сүтке байланысты өсіріледі. Ол сиырдан ақуыз құрамы мен саны жағынан асып түседі. Ұсақ үй жануарларын күтіп-ұстау және ұстау иелеріне еңбек және қаржы салымдарын талап етеді. Таза тұқымды жануарлардың өнімділігі жоғары: сіздің үстеліңізге жылына бір тоннадан астам дәмді пайдалы сүт әкеледі. Ең бастысы-сауын табынын дұрыс таңдау. Авторлар жүргізген зерттеудің нәтижесінде Заанен, чехиялық қоңыр, альпі, нубикалық ешкі тұқымы басқа тұқымдармен салыстырғанда өнімділік бойынша ең өнімді болып табылады және Қазақстанда оларды өсіруге уәде береді деп көрсетілген.
Бесплатно
Статья научная
Берілген мақалада сүттің кейбір сапалық көрсеткіштерін жақсартуға мүмкіндік беретін ядролық магниттік резонанс әдісінің принципі бойынша сүтті магнит өрісінің көмегімен өңдей отырып оның сапасын басқару міндеттері қарастырылады. Сүт сапасын басқарудың үш деңгейлі автоматтандырылған жүйесі жасалып, ұсынылды және оның жұмыс істеу принципі мен құрылымдық сызбасы келтірілді. Мақаладағы сүт өнімдерінің сапасының көрсеткіштерін эксперименттік бағалауы ядролық магниттік резонанс негізіндегі магнит өрісін тұрақтандыру жүйесінің параметрлерінің оңтайлы мәндерін анықтап, ретке келтіруге мүмкіндік берді.
Бесплатно
Сұлы және ноқат ұны қосылған пряниктердің жаңа технологиясы
Статья научная
Мақалада кондитер бұйымдарының ассортиментін кеңейту және функционалды, диеталық қасиетін жоғарылату мақсатында сұлы және ноқат ұнын қосу арқылы пряниктердің жаңа технологиясын жасаудың зерттеулері қарастырылған. Функционалды бағыттағы пряниктердің рецептурасын жасау және өсімдік компоненттерінің бірқалыпты мөлшерін таңдау үшін 6%, 10% және 15% сұлы және ноқат ұны қосылған ұнды қоспалардың композициялары құрастырылды. Балдық бағалау қорытындысы бойынша ең жоғары - 4,8 балл 10 % сұлы және ноқат ұны қосылған пряниктерде болды. Ал жаңа пряниктердің органолептиқалық және физика –химиялық көрсеткіштерінің МЕМСТ 15810 – 2014 сәйкес келетіндігі анықталды. Пряниктер өндірісінде сұлы және ноқат ұнын қосу өнімді дәрумендер, микроэлементтер, тағам талшықтарымен байытады, ассортиментін кеңейтеді, өндіріске енгізіліп, бәсекеге қабілетті және тұтынушылардың қол жетімді өніміне айналдыруға мүмкіндік береді.
Бесплатно
Сәбіз ұнын қосу арқылы балаларға арналған бауырсақ дайындау технологиясын жетілдіру
Статья научная
Бұл мақалада сәбіз ұнын қосу арқылы, балаларға арналған бауырсақ қамырын дайындау тех-нологиясын жетілдіру ұсынылған. Сәбіз ұнының артықшылықтары мен ерекшеліктеріне ескеріліп, бауырсақ қамырына қоспа ретінде таңдалып алынды, химиялық құрамына талдау жасалынды. Зерттеу барысында , бидай ұнына 5%, 10%, 15%, 20%, 25% мөлшерінде сәбіз ұнын қосып, бауырсақ пісірілді. Қамыр кілегейлі консистенциялы болғандықтан, миксердің көмегімен иленді. Сәбіз ұны қосылып пісірілген бауырсақ жақсы органолептикалық сапа көрсеткіштеріне ие болды. Бидай ұнына сәбіз ұнын қосып дайындалған оңтайлы рецептураны қолдана отырып, ұлттық бауырсақ өнімдерін өндіру тиімді екенін көрсетеді және дайын өнімдердің сапасын жақсартуға ғана емес, сонымен бірге балаларға арналған азық-түлік өнімдерінің спектрін кеңейтуге мүмкіндік береді. 15% сәбіз ұны қосыл-ған қоспадан дайындалған бауырсақ, органолептикалық және физико-химиялық параметрлері бойын-ша ең қолайлы деп танылды.
Бесплатно
Тaмa нepкciбiндe олдaну шiн Aлмaты облыcындa ceтiн жaa пicкeн гpeк жaaыны жeмicaбын зepттeу
Статья научная
Бұл мaқaлaдa жaңa пicкeн гpeк жaңғaғының жeмicқaбын зepттeу нәтижeлepi бepiлгeн. Жeмicқaптың биологиялық бeлceндi зaттapы экcтpaкция әдiciмeн бөлiнiп aлынды. Экcтpaкция epiткiш peтiндe этaнол мeн cуды пaйдaлaнып, жapтылaй aвтомaтты Cокcлeт aппapaтындa жүpгiзiлдi. Бұл зepттeудiң мaқcaты жaңa пicкeн гpeк жaңғaғының жeмicқaбын қолдa бap фeнолды қоcылыcтapын экcтpaкция әдiciмeн aнықтaу болды жәнe болaшaқтa aлынғaн cығындыны жeтicпeйтiн тaғaмдық элeмeнттepдi бaйыту үшiн тaғaмдық қоcпa peтiндe пaйдaлaну жоcпapлaнудa. Cонымeн қaтap экcтpaкцияның оңтaйлы peжимдepi aнықтaлды, олapдa фeнолды қоcылыcтapдың бapыншa толық экcтpaкцияcы бaйқaлaды. Нәтижeciндe жaңғaқ жeмicқaбының ұнтaқтaу көpceткiшi фeнолды қоcылыcтapдың шығымынa тiкeлeй әcep eтeтiнi aнықтaлды жәнe зepттeу нәтижeci бойыншa 300 μm-гe дeйiн ұcaқтaлғaн жeмicқaп фeнолдық қоcылыcтapдың мaкcимaлды өнiмiн бepдi. Оңтaйлaндыpу нәтижeлepi 90% этaнолмeн экcтpaкциялaу кeзiндe экcтpaкция уaқыты 150 минутты құpaйтынын көpceттi, aл фeнолдық қоcылыcтapдың шығымы eң жоғapы болды, cонымeн қaтap «этaнол+cу» экcтpaгeнтiмeн 80/20 қaтынacындa экcтpaкция кeзiндe экcтpaкция уaқыты 120 минут болды, бұл cығындының мaкcимaлды шығымы болды. Жaңғaқ жeмicқaбы cығындыcының BHT, BHA жәнe TBHQ cияқты cинтeтикaлық aнтиокcидaнттapмeн caлыcтыpғaндa жоғapы aнтиокcидaнттық бeлceндiлiгi бap eкeнi aнықтaлды.
Бесплатно
Таам жне айта деу нерксібіні технологиясы
Статья научная
Соңғы жылдары түйіршікті сүзбе өнімдерінің технологиясының сапасын жақсарту, дайын өнімнің биологиялық және тағамдық құндылығын, сақтау мерзімін арттыру үшін өсімдік майын қосып жетілдіру перспективасы кеңінен қолданылуда. Жұмыс барысында зығыр майы қосылған түйіршікті сүзбе құрамының мөлшері анықталды, технологиялық сызба жасалды. Физика-химиялық және микробиологиялық өзгерістер зерттеліп, нәтижесінде алынған өнімнің энергетикалық көрсеткіші есептелді. (100 г өнімге 774кДж/178 ккал: майлар 10,42 г (52%); ақуыз 18 г (40%);көмірсулар 3,3 г (8%)).
Бесплатно
