Статьи журнала - Вестник Алматинского технологического университета

Все статьи: 1205

Способ получения цельнозернового продукта из зерна гречихи и чечевицы

Способ получения цельнозернового продукта из зерна гречихи и чечевицы

Чаканова Ж. М., Махамбетова А. А., Сарбасова Г. Т., Шаймерденова Д. А., Искакова Д. М., Бекболатова М. Б.

Статья научная

В статье представлены данные по биохимическому составу зерновых и зернобобовых культур, на основе которых отобраны 2 вида зерна: гречиха и чечевица. Получены опытные образцы цельнозерновой муки из зерна гречихи и чечевицы с оптимальным соотношением крахмала, клетчатки, белка, жира с крупностью помола 400-600 мкм., представлена рекомендуемая технологическая схема переработки зерна гречихи и чечевицы в цельносмолотую муку.

Бесплатно

Способы переработки твердых бытовых отходов

Способы переработки твердых бытовых отходов

Дюсебаева И.А., Сейдахметова З.Ж., Жапаркулова Н.И.

Статья научная

В статье приведен обширный обзор литературных данных, посвященных исследова-нию промышленной переработки твердых бытовых отходов (ТБО). Рассмотрены два типа существующих мусороперерабатывающих заводов: одни производят компост из мусора, а другие его сжигают. Однако, для решения проблемы требуются высокотехнологичные методы утилизации ТБО, их комплексная переработка. Установлено, что в состав слож-ного компоста могут входить отходы с различными свойствами и характеристиками, правильное и грамотное сочетание которых позволит получить высокоэффективное органо-минеральное удобрение.

Бесплатно

Спред ндірудегі майды эмульсиялау абілетін зерттеу

Спред ндірудегі майды эмульсиялау абілетін зерттеу

Альжаксина Н.Е., Туякбаева Ж.Е., Ерболат Т.Е., Хастаева А.Ж.

Статья научная

Мақалада спред өндірісінің негізгі технологиялық параметрлері зерттелген, себебі функционалды мақсаттағы эмульсиялық өнімдердің формулаларын әзірлеу және оларды өндіру технологиясы тамақ өнеркәсібінің өзекті міндеті болып табылады. Қазіргі уақытта халықты органолептикалық қасиеттері дәстүрліден ерекшеленбейтін төмен калориялы өнімдермен қамтамасыз ету қажет. Эмульсиялық өнімдердің формулаларын жасау кезінде алдымен технологиялық параметрлері ескеріледі. Дұрыс технологиялық параметрлерді сақтау ұзақ уақыт сақтау кезінде тұрақты оранолептикалық қасиеттерге әкеледі. Ол үшін ингредиенттер өзара әрекеттесу кезінде олар тұрақты өнім беретіндей етіп таңдалады. Қаныққан және қанықпаған май қышқылдарының әртүрлі арақатынасы бар қажетті құрамның эмульсиялық өнімдерін алуға, сондай-ақ әртүрлі қоспалардың мазмұнын өзгертуге мүмкіндік бар болғандықтан, мамандардың назары халықтың әртүрлі жас топтарына, сондай-ақ функционалды тамақтануға арналған өнімдерді өндіру кезінде өнеркәсіптің техникалық мүмкіндіктерін тиімді пайдалануға бағытталғаны табиғи нәрсе. Эмульсияны зерттеу негізінде әртүрлі технологиялық параметрлерде эмульсияның әртүрлі түрлерінің микросуреттері түсірілді. «Сары май: өсімдік майы» сүтті-май фазасының дисперсиясы 61,9 μm май шарларының өлшемімен «Қатты» эмульсия алынғанға дейін жүзеге асырылады, ол 110 - 150 айн/мин анкерлі типтегі араластырғыштың айналу жиілігінде, механикалық араластыру жағдайында жүзеге асырылады. Дайын өнімнің физика-химиялық және кристалдану қасиеттері де зерттелді. Бұл зерттеудің мақсаты спред өндірісіндегі технологиялық параметрлерді және майлы эмульсиялық шарлардың пайда болу процесіне әсерін зерттеу болып табылады.

Бесплатно

Сравнение различных методов мочки льняного сырья, применяемых в Казахстане

Сравнение различных методов мочки льняного сырья, применяемых в Казахстане

Калжан Г.Е., Отыншиев М.Б., Ниязбеков Б.Ж.

Статья научная

Значительное внимание в статье посвящено исследованию разных технологий мочки и физико-механических свойств волокна масличного льна и первичной переработки применительно в Казахстане. При изучении технологии мочки волокна масличного льна была поставлена задача разволокнения, удаления лигнина и пектинообразующих веществ. Рассмотрены вопросы различных технологий мочки льняных стеблей. Выбрана наиболее оптимальная технология получения текстильного волокна для условий Казахстана. Проведены сравнительные исследования линейной плотности и длины волокон. Согласно полученным результатам, линейная плотность волокна в водной среде составляет 6,7 Т, результат обработанного волокна составляет 3,1 Т. То есть используемая технология заключается в удалении лигнина и пектина из волокна.

Бесплатно

Сравнительные аналитические характеристики пектиновых веществ в яблоках зимнего периода созревания и яблочных выжимках

Сравнительные аналитические характеристики пектиновых веществ в яблоках зимнего периода созревания и яблочных выжимках

Жиренчина З.У., Кизатова М.Ж., Донченко Л.В.

Статья научная

В статье приведены результаты исследования аналитических характеристик пектиновых веществ в яблоках зимнего периода созревания, произрастающих в предгорной зоне Заилийского Алатау и яблочных выжимках компании ОсОО «Экопродукт Азия». Установлено, что низкая карбоксильная и ацетильная составляющие, высокая метоксильная составляющая обуславливают высокую студнеобразующую способность пектиновых веществ. Полученные данные подтверждают целесообразность использования яблочных выжимок компании ОсОО «Экопродукт Азия» для получения пектиносодержащих продуктов.

Бесплатно

Сравнительный анализ физико-химических свойств нефти различных месторождений

Сравнительный анализ физико-химических свойств нефти различных месторождений

Зайнуллина А.Ш., Арыстан А.Ж.

Статья научная

В данной статье авторы приводят результаты исследования основных физико-химических показателей нефти с месторождений Кашаган и Мартыши. Приводятся основные физико-химические характеристики нефти, включающие температуру застывания, кинематическую вязкость, фракционный состав, содержание механических примесей, солей и серы в нефти с месторождений Кашаган и Мартыши. На основании проведенных исследований сделан вывод о том, что нефть обоих месторождений по основным физико-химическим показателям соответствует ГОСТ. Проведен сравнительный анализ свойств нефти из двух месторождений. Сравнение показало, что содержание солей в нефти с месторождения Мартыши превосходит данный показатель по месторождению Кашаган, но также соответствует ГОСТ.

Бесплатно

Сравнительный анализ формоустойчивости трикотажных полотен из хлопчатобумажной и полушерстяной пряжи

Сравнительный анализ формоустойчивости трикотажных полотен из хлопчатобумажной и полушерстяной пряжи

Искакова Д.У., Абишова А.С.

Статья научная

Приведены результаты исследования формоустойчивости трикотажа, выработаного различными видами переплетения из полушерстяной и хлопчатобумажной пряжи. В результате проведенных исследований рассмотрено множество вариантов комбиниро-ванных переплетений Г+П, Г+Г, П+Г, Г+Р, Г+Г на плосковязальной машине типа LIBRA 3.130. Изучено влияние применяемого вида сырья на качественные показатели трикотажа. В результате исследований установлено, что при выработке новых комбинированных переплетений снизился расход сырья, увеличились формоустойчивость и теплозащитные свойства трикотажа, уменьшилась усадка, полученные трикотажные полотна имеют красивый внешний вид. Предлагаемые варианты комбинированного трикотажа можно успешно использовать при производстве детской и взрослой верхней одежды.

Бесплатно

Ст жне ст німдеріні май ышылыны профилін газды хроматография дісімен анытау шін сынама технологиясын дайындау

Ст жне ст німдеріні май ышылыны профилін газды хроматография дісімен анытау шін сынама технологиясын дайындау

Сериков М. С., Нургалиева М. Т., Серикбаева А. Д., Кононихин А. С., Изтилеуов М. К.

Статья научная

Бұл жұмыс сынама технологиясы майдың салмақтық үлесі 3 % - тен асатын сүттің майқышқылдық құрамын анықтау үшін сынамаларды дайындау әдісін қамтиды, оны 10000 айналым кезінде 10 минут бойы центрифугалайды, центрифугаланған зертханалық сынамадан пробиркаға жоғарғы бөлігінен 20 мл май алады, содан кейін 2 см3 органикалық еріткіште (гексан) ерітеді, содан кейін 1-2 минут бойы қолмен араластырады. Алынған ерітіндіге 2 молярлық концентрациядағы натрий метилаты ерітіндісінің 100 мл тамшуырмен қосады және пробирканы тығынмен жабады, содан кейін 2 минут бойы қолмен қарқынды араластырады, 5 минут ұстайды және метил эфирлері бар жоғарғы қабатты қағаз сүзгісі арқылы сүзеді, нәтижесінде алынған ерітінді газды хроматография арқылы зерттеуге дайын болады. Ұсынылған жаңа әзірлеу тәсілі сынама технологиясын дайындау уақытын қысқартады (~19 мин), жұмсалатын еріткіш мөлшерін 10 еседен астам азайтады, сынамалармен жұмыс істеу кезіндегі ісқимылдар санын азайтады, сондай-ақ жабдықтың ең аз санын қажет етеді.

Бесплатно

Ст сарысуы негізіндегі жмса ірімшік техлологиясын жетілдіру

Ст сарысуы негізіндегі жмса ірімшік техлологиясын жетілдіру

Жакуповa Г. Н., Алимарданова М. К., Нуртаева А. Б., Сагандык А. Т., Ерболат Т. Е.

Статья научная

Мақалада сарысудың негізгі қасиеттері мен сипаттамалары, сарысу негізіндегі сарысу ірімшіктерін алу нәтижелері берілген.Сарысудың бастапқы қасиеттері анықталды және сарысудың әртүрлі түрлеріне негізделген жаңа ірімшік өнімнің рецептурасы жасалды. Сүт сарысуы негізіндегі жұмсақ ірімшік техлологиясы жетілдірілді.

Бесплатно

Ст сарысуын ттті таама олдану

Ст сарысуын ттті таама олдану

Бишева А.А., Ахметова Н.К.

Статья научная

Зерттеу тәтті тағам «Кисель» дайындауға сүт сарысуын қолдану мүмкіндіктерін анықтауға арналған. Зерттеу нәтижесі пастерленген сүттің белгілі бір мөлшерін сүт сарысуымен алмастырғанда энергетикалық құндылығы төмендетілген және өзіндік құны төмен кисель алуға мүмкіндік береді. Сүт сарысуын рационалды қолдану екіншілік құнды шикізатының шығынын төмендетуге әсер етеді.

Бесплатно

Ст ышылды німдерді емдік-профилактикалы таам ретінде олдану

Ст ышылды німдерді емдік-профилактикалы таам ретінде олдану

Сахова Д.С., Алыбаева М.И., Макажанова Х.Х.

Статья научная

Түйе және жылқы сүтінің биологиялық қасиеттерін талдау негізінде осы өнімдердің қоректік құндылығы және емдік қасиеттері көрсетілген. Қазіргі кезде Қазақстан экологиясының нашарлауы түрлі аурулардың пайда болуына және тұрғындардың иммунитетінің нашарлауына әкеп соқты. Осыған байланысты әдебиеттегі көрсеткіштерді талдау негізінде осы өнімдер емдік-профилактикалық тағам ретінде ұсынылады. Тәжірибелік құндылығы: экологиялық жағымсыз аймақтарда еңбек ететін адамдарға шұбат және қымызды емдік-профилактикалық тағам ретінде ұсыну. Түрлі ауруларға емдік тағам ретінде қолдану. Жұмыстың жаңашылдығы: емдік қасиеті бар шұбат және қымыз ұнтағын тағамда биологиялық белсенді қоспа ретінде қолдану. Зерттеу кезінде алынған құрғақ шұбат және қымыз ұнтағы жылы суда жақсы ериді де, табиғи өнімге айналады. Оны бірден қолдануға болады.

Бесплатно

Ст ышылды сусынны функционалды-технологиялы асиеттеріне итмрын сыындысыны серін зерттеу

Ст ышылды сусынны функционалды-технологиялы асиеттеріне итмрын сыындысыны серін зерттеу

Боранкулова А. C., Мараткызы Н., Солтыбаева Б. Е., Мынбаева А. Б., Алашбаева Л. Ж.

Статья научная

Функционалдық мақсатта өндірілетін өнімдердің жаңа түрлерін өңдеп, әзірлеу қажеттілігі халықтың осы топтың өнімдеріне деген сұранысының артуына байланысты болып отыр. Зерттеу тақырыбы итмұрын сығындысы қосылып ашытылған сүт сусыны болып таңдалды. Мақалада өсімдік тектес итмұрын сығындысын жалпы нығайтатын, профилактикалық қасиеттер беру мақсатында ашытылған сүтті сусын өндірісінде қолдану мүмкіндігі ұсынылған. Жамбыл облысының аймағында өсетін итмұрын жемістерін экстракциялау технологиясымен қатар байытылған ашытылған сүт өнімдерін өндіру технологиясында сығындыны пайдаланудың орынды екендігін растайтын дайын шырындар сапасының органолептикалық, физикалық-химиялық және микробиологиялық көрсеткіштері ұсынылды. Ғылыми эксперименттер негізінде қолданылатын сығындының оңтайлы мөлшерлері, итмұрын сығындысын қолдана отырып ашытылатын сүт сусынының рецептері анықталды. Ашытылған сүтті сусынның тағамдық құндылығы есептелді және (4±2)°С температурада 7 күнге сақтау қабілеті анықталды. Жамбыл облысы Тараз қаласындағы «Галеника» ЖШС-де итмұрын сығындысы қосылып дайындалған функционалды ашытылған сүт сусынын өнеркәсіптік сынақтан өткізу жүргізілді. Апробация өнеркәсіптік өндіріс жағдайында итмұрын сығындысы қосылған ашытылған сүт сусынының технологиясын, өңделген формуланы енгізу мүмкіндігін растады. Дайын өнімнің сапалық көрсеткіштері МЕМСТ талаптарына сәйкес келеді.

Бесплатно

Стратегия повышения конкурентоспособности хлебопекарных предприятий

Стратегия повышения конкурентоспособности хлебопекарных предприятий

Джолдасбаева Г.К., Райымбеков Д.А.

Статья научная

В статье рассмотрены общие и частные стратегий, которые позволят хлебопекарным предприятиям добиться повышения своей конкурентоспособности и роста конечных результатов деятельности. Результаты факторного анализа обобщающего показателя конкурентоспособности хлебопекарных предприятий имеют практическое значение для обоснования стратегий повышения их конкурентоспособности

Бесплатно

Страусиное мясо как альтернатива традиционным видам мясного сырья

Страусиное мясо как альтернатива традиционным видам мясного сырья

Туракбаев Ш., Газукина И.В.

Статья научная

На сегодняшний день существует большое количество работ, посвященных исследованию химического состава и свойств видов мяса, употребляемых в Республике Казахстан. В то же время, в наших литературных источниках содержится мало информации о страусином мясе, уже давно вошедшем в пищевые рационы за границей. В связи с этим, изучение состава данного вида сырья, перспективного для создания мясных продуктов и блюд, является актуальным. Целью данной статьи является рассмотрение вопроса о возможностях применения мяса страуса для производства мясных продуктов.

Бесплатно

Структурный анализ композитных материалов для ортопедичеких стелек

Структурный анализ композитных материалов для ортопедичеких стелек

Абзалбеклы Б., Елдияр Г.К., Сабырханова С.Ш.

Статья научная

Уровень развития и благосостояния населения Казахстана находится в прямой зависимости от здоровья каждого человека. В последние годы во всем мире и в Казахстане наблюдается значительный рост больных сахарным диабетом, вследствии чего растет число больных с различными заболеваниями стопы. Одной из основных причин заболевания стоп у больных сахарным диабетом является повседневная обувь, так как в них не применяются ортопедические изделия из эластичных, амортизирующих и антибактериальных материалов. Целью исследования является анализ структурных свойств силиконовых композитов и наполнителя в виде микрокристаллической целлюлозы (МКЦ) для изготовления ортопедических изделий для больных с патологиями стопы. В работе проведены исследования МКЦ и композитов силикона методами аанализатора размеров частиц DelsaNano. Также проведены: ИК - спектроскопичекое, ээлектронное и оптическо-микроскопические исследования. Научные результаты, полученные в данной работе, могут быть использованы для дальнейшего изучения проблем обеспечения комфортной обувью больных с различными заболеваниями стопы при сахарном диабете, при получении и исследовании нанокомпозитных материалов с антибактериальными свойствами. Они могут быть полезны для диабетологов, ортопедов, а также для производителей ортопедических изделий и обуви.

Бесплатно

Стті рамындаы антибиотиктерді ст німдеріні сапасы мен ауіпсіздігіне сері

Стті рамындаы антибиотиктерді ст німдеріні сапасы мен ауіпсіздігіне сері

Кожабергенов А.Т., Борибай .., Жамурова В.С.

Статья научная

Сүттегі органикалық заттар сақтау кезінде бірқатар факторлардың әсерінен өнімнің тағамдық құндылығын, қалыпты сыртқы түрін, дәмі мен иісін түбегейлі өзгертетін жаңа химиялық қосылыстардың түзілуімен қатар құрамы мен қасиеттерінде бірқатар күрделі өзгерістерге ұшырайды. Сүтті сақтау және өңдеу кезіндегі биохимиялық және микробиологиялық процестерді реттеу сүт өнеркәсібінің қазіргі тенденциясы болып табылады. Зерттеу нәтижелерінің мақсаты - антибиотиктердің шикі сүт пен ашытылған сүт өнімдерінің химиялық құрамына, микробиологиялық көрсеткіштеріне және органолептикалық қасиеттеріне әсер ету сипатын анықтау. Зерттеулер барысында пенициллин концентрациясының жоғарылауымен йогурт консистенциясы сұйық және гетерогенді, бөтен дәм мен иіспен болатыны анықталды. Мезофильді аэробты және факультативті анаэробты микроорганизмдердің санының өсуі температураға тәуелді екені байқалды. 37 °C температурада сүттегі микроорганизмдер санының көбею тенденциясы байқалды және бұл көрсеткіш бақылау сүт үлгісінде (3,5х108 КТБ/мл) ең жоғары мәніне жетті. Зерттелетін диапазондағы левомицитин концентрациясы (0,00015; 0,0003; 0,0006; 0,0012 мг/кг) май және лактозаның деңгейіне (3,6 және 5,3%) әсер етті. Сүтті сақтау уақытының факторы барлық зерттелген параметрлерде көрініс тапты, оның әсер етуінің ең жоғары күші белоктың массалық үлесіне байқалды және 96% құрады.

Бесплатно

Студенттерді таматану жадайын баалау

Студенттерді таматану жадайын баалау

Гумарова А.К., Байтлесова Л.И., Суханбердина Ф.Х., Айтмуханова З.М., Чинарова Э.Р.

Статья научная

В статье приведены результаты количественного и качественного анализа средне-суточного рациона студентов. Результаты анкетирования указали на несоблюдение ими ре-жима питания: 24% не завтракают, 53% - завтракают редко, 23% завтракают ежедневно. Среди опрошенных 50% предпочитают хлеб высшего сорта, в рационе 61% преобладают макароны, 78% - увлекаются фасфудами, 76%- редко употребляют свежие овощи и фрукты. Для обеспечения нормальной жизнедеятельности и здоровья обучающихся необходимо соб-людать принципы рационального и сбалансированного питания, стремиться к более полно-му соответствию между энергетической ценностью и качественным составом фактичес-ких рационов питания, употребляя пищу богатую белками, минеральными веществами и витаминами.

Бесплатно

Стышылды німдер ндіруде кдімгі лматы олдануды тиімділігі

Стышылды німдер ндіруде кдімгі лматы олдануды тиімділігі

Кырыкбаева Ш.Т., Калибеккызы Ж., Жакупбекова Ш.К., Бейсембаева А.Х., Силыбаева Б.М.

Статья научная

Мақалада қазірігі нарықтық экономика жағдайында өнімдерінің бәсекеге қабілеттілігін арттыру үшін табиғи өсімдік өнімін жинай отырып, одан экологиялық таза әрі экономикалық жағынан қарағанда тиімді тағам өндірісінде шикізат ретінде қолдануға болатын Шығыс Қазақстан өңірінде өсетін кәдімгі құлмақ жайлы жазылған. Зерттеуге алынған кәдімгі құлмақ арнайы Семей орманшықтарынан жинап алынып, арнайы құрғақ бөлмеде кептірілді. Зерттеу нәтижесінде кәдімгі құлмақтың А, D3 C тобының дәрумендері, B-каротин және аминқышықлдары, сапониндер, алкалоидтар, илік заттардың бар екендігін көрсетті. Сондай-ақ кәдімгі құлмақтың құрамы макромикроэлементтерге бай. Осы элементтердің ішінде адам ағзасына аса қажетті Ca, K, Fe, Mg-дің мөлшері өте жоғары екндігін көрсетті. Осы нәтижелерге байланысты құлмақ өсімдігінен экстракт алынды. Сонымен қатар құлмақ өсімдігін тек сыра қайнатуда нан өндірісінде ғана емес, сонымен қатар сүтқышықылды өнімдер алуда да пайдалануға болады.

Бесплатно

Субнімдер негізінде жасалатын паштет технологиясында сімдікті оспаны олдану

Субнімдер негізінде жасалатын паштет технологиясында сімдікті оспаны олдану

Туменов С.Н., Токышева Г.М., Макангали К.К.

Статья научная

Мақалада ет саласындағы екіншілік шикізатты пайдалану мәселелері қарастырылды. Ет өнімдерінде өсімдік қоспаларын қолдану перспективалары талқыланды. Ет өнімдер өндірісінде өсімдік шикізатын қолдану шығым көлемін арттырып, дайын өнімнің өзіндік құның төмендетеді, ет өнімдерінің ассортиментін кеңейтіп, функционалды тамақтануға арналған өнімдер шығаруға мүмкіндік береді.

Бесплатно

Суларды мнай німдерінен тазарту дістері

Суларды мнай німдерінен тазарту дістері

Сабырова А.С., Алмабеков О.А., Ибрашева Р.К.

Статья научная

Мақалада карбонизацияланған күріш қауызының, өрік сүйектерінің негізінде жасалған сорбенттердің және акриламид-акрил қышқылының негізінде жасалған абсорбенттерді қолдану арқылы ағынды суларды тазарту әдісі қарастырылды. Тиімді мұнай сорбенттерін күріш қауызын және өрік сүйектерінің қарапайым карбонизация процесі арқылы алуға болды. Карбонизация процесі өңделген абсорбенттердің гидрофобтық қасиеті мен сорбциялық қасиетін жоғарлатады. Сорбенттерді күріш қауызы негізінде дайындау экономикалық тиімді және мұнаймен ластанған су бетін, өндірістік ағынды суды және ауылшаруашылық қалдықтарды тазалау сияқты экологиялық мәселелерді шешеді. Қолданылған сорбенттердің басты ерекшелігі - олар сорбция - десорбция циклында қолданылады. Зерттеу жұмыстары арқылы судағы мұнайдың және мұнай өнімінің мөлшері, сорбенттердің мұнаймен лайланған суды тазалау дәрежесі анықталды. Карбонизацияланған өрік сүйегі ағынды судағы мұнай және мұнай өнімдерін тазалауда жоғары тиімділік көрсететіндігі хроматографиялық әдіспен анықталды. Ағынды судағы мұнай концентрациясы 1745 тен 150 мг/дм3 дейін төмендейтіні көрсетілді және бұл 94,22%-дық тазалауға сәйкес келеді.

Бесплатно

Журнал